Jak zabezpieczyć ucho przed wodą - profilaktyka zamiast leczenia!
Odpowiednia ochrona uszu przed wodą, np. podczas pływania w basenie, to nie tylko kwestia komfortu. To sposób na uniknięcie nieprzyjemnych konsekwencji – przykładowo w postaci zapalenia ucha zewnętrznego, czyli tzw. ucha pływaka. W tym przypadku idealnie sprawdza się maksyma Hipokratesa, ojca medycyny: lepiej zapobiegać niż leczyć. Ostrożność i właściwa profilaktyka działań przed dostaniem się wody do uszu może nas uchronić przed infekcjami atakującymi narząd słuchu.
Jak woda dostaje się do uszu?
Dostawanie się wody do uszu następuje w wyniku jej wpływania do błony bębenkowej przez lekko nachylony przewód słuchowy. Przez utrzymującą się w tym obszarze wodę błona bębenkowa nie jest w stanie prawidłowo się poruszać i przewodzić pełnego dźwięku. Z tego względu osoba, która ma do czynienia z zaleganiem wody w uchu, słyszy jedynie przytłumione dźwięki, którym towarzyszy charakterystyczny bulgot. Dyskomfort to tylko jeden ze skutków ubocznych dostania się wody do ucha, dlatego zdecydowanie nie należy lekceważyć tego uczucia, zwłaszcza jeśli trwa przez dłuższy czas. Zalecamy, by rozwiązać ten problem jak najszybciej oraz zadbać o prawidłową ochronę uszu, co pozwoli zapobiegać nowym infekcjom w przyszłości.
Jakie zagrożenia niesie za sobą brak ochrony uszu przed wodą?
Nieprzyjemne uczucie zalegania wody w uszach zna większość z nas. Jest to powszechnie znany problem, który może pojawić się po prysznicu czy krótkiej kąpieli w morzu. Efektem tego jest przytłumienie słuchu, które jednak zwykle trwa krótko i nie wywołuje daleko idących konsekwencji. Problem pojawia się w momencie, gdy woda wydostaje się z uszu w sposób nieprawidłowy i pozostaje w ich wnętrzu nawet przed kilka dni. Wilgoć stanowi doskonałe warunki do rozwoju bakterii, które odpowiedzialne są za choroby uszu, w tym zapalenia. W takim przypadku możemy mieć do czynienia nie tylko z problemem zatkania uszu, ale też innymi, przykrymi objawami: silnym bólem ucha, szumami usznymi, świądem, opuchnięciem i zaczerwienieniem, a także wydostawaniem się wydzieliny z ucha. Jeśli dochodzi do zapalenia, zazwyczaj niezbędne okazuje się podjęcie odpowiedniego leczenia, najczęściej w postaci zastosowania specjalistycznych kropli do uszu lub antybiotykoterapii.
Jak zabezpieczyć ucho przed wodą podczas pływania lub nurkowania?
Jak skutecznie chronić uszy podczas kontaktu z wodą? Oto kilka sprawdzonych sposobów, zapobiegających wlewaniu się wody do uszu, a tym samym – różnym chorobom, które mogą wywołać przejściowe pogorszenie słuchu.
Zatyczki do uszu dla pływaków
Zatyczki, lub inaczej stopery do uszu, powinny stanowić podstawowe wyposażenie każdego pływaka czy nurka rekreacyjnego. Jest to rozwiązanie nie tylko bardzo skuteczne w kwestii blokady przed przedostawaniem się wody do środka ucha, ale też bezpieczne dla samego kanału słuchowego. Zatyczki do uszu do pływania zazwyczaj wykonane są z gumy lub silikonu, dzięki czemu idealnie dopasowują się do kształtu uszu i zapewniają im dobrą izolację. Nieco mniejszą skutecznością odznaczają się jednorazowe stopery piankowe, które mogą się przemieszczać podczas użytkowania. Mimo wszystko zatyczki te zaprojektowane są w taki sposób, by nie utknęły w uchu, a przy tym nie zaburzały percepcji dźwięku, co stanowi ich dużą zaletę.
Czepek pływacki
Czepek pływacki to nie tylko sposób na ochronę włosów przed chlorem czy solą, ale przede wszystkim zabezpieczenie uszu przed działaniem wody. Podobnie, jak w przypadku zatyczek, istnieją różne materiały, z których wykonywane są czepki, jednak zwykle najlepiej sprawdzają się te silikonowe. Bardzo dobrze przylegają do skóry, dzięki czemu tworzą szczelne zabezpieczenie przewodu słuchowego.
Pływacka opaska na uszy
Jest to alternatywne rozwiązanie dla czepka lub dodatkowa warstwa ochronna przy zastosowaniu zatyczek do uszu. Neoprenowa opaska na uszy sprawdza się nie tylko przy pływaniu, ale też uprawianiu wielu innych sportów wodnych, które mogą być potencjalnym zagrożeniem dla zdrowia uszu.
Osoby, które na co dzień korzystają z aparatów słuchowych, powinny pamiętać o tym, by przed każdą aktywnością związaną z wodą (na pływalni, w saunie czy podczas zwykłej kąpieli w morzu) najpierw zdjąć aparat, a następnie zastosować specjalne ochronniki słuchu.
Jak usunąć wodę z uszu po wyjściu z basenu?
Dla zachowania zdrowia naszych uszu bardzo duże znaczenie ma nie tylko to, w jaki sposób przygotujemy się do pływania, ale też jak dbamy o tę część ciała po wyjściu z wody.
- Jeżeli doszło do przedostania się wody do kanału słuchowego, najlepiej usunąć ją poprzez potrząsanie lub przechylenie głowy. Zazwyczaj wtedy możemy usłyszeć charakterystyczny dźwięk odblokowania ucha i wypłynięcia wody na zewnątrz.
- Pomocne może okazać się także osuszenie uszu przy pomocy końcówki cienkiej chusteczki, którą należy bardzo ostrożnie wkładać do kanału słuchowego, by nie podrażnić ścianki przewodu.
- Jeżeli mamy taką możliwość, do osuszania uszu możemy wykorzystać także suszarkę do włosów. W tym przypadku również należy zachować szczególne środki ostrożności (suszenie chłodnym powietrzem w odpowiedniej odległości), aby uniknąć poparzenia czy innych groźnych konsekwencji.
Ważne i proste zasady higieny uszu, aby zapobiec infekcji
Pamiętajmy też o regularnym czyszczeniu uszu z nadmiaru woskowiny. Warto wiedzieć, że uczucie zatkania ucha, po kąpieli w basenie czy w otwartych akwenach, może wynikać z rozmiękania i zwiększania objętości czopa woskowinowego po dostaniu się wody do jego wnętrza. Ważne jednak, by do czyszczenia przewodu słuchowego nie stosować popularnych patyczków higienicznych – nie tylko popychają one woskowinę głębiej, ale mogą też uszkodzić błonę bębenkową i doprowadzić do utraty słuchu! Używanie wacików bawełnianych również nie jest zalecane w tej sytuacji. Możemy jednak z powodzeniem stosować je po zewnętrznej stronie ucha, np. w okolicy małżowiny.
Czyszczenie narządu słuchu powinno odbywać się przy pomocy specjalistycznych preparatów, np. na bazie naturalnych olejków, lub bezpiecznych, domowych sposobów (przykładowo: podgrzanych 10 kropel wody utlenionej). Warto przy tym pamiętać, że zbyt częste i intensywne czyszczenie uszu nie jest dobre dla zdrowia – pozbawia je naturalnej warstwy ochronnej i zmienia ich pH, w związku z czym są bardziej podatne na infekcje.
Co zrobić, gdy woda zalega? Jak chronić swoje uszy?
Usuwanie wody z uszu przy pomocy domowych sposobów nie zawsze przynosi zamierzony skutek. Jeżeli woda nie wypływa, pomimo zastosowania powyższych metod, należy zachować szczególną ostrożność. Każdy, nagły ruch lub usilne próby odetkania uszu przy pomocy nieprzystosowanych do tego przedmiotów mogą spowodować ból, dyskomfort lub inne, nieprzyjemne objawy. Warto też uzbroić się w cierpliwość – czasami musi minąć kilkadziesiąt minut lub kilka godzin, by ucho odetkało się samoistnie.
Nie należy jednak bagatelizować sytuacji, w której woda zalega w przewodzie słuchowym od kilku dni – może to doprowadzić do bolesnego i długotrwałego zapalenia tego narządu. W przypadku pojawienia się bólu ucha, pogorszenia jakości słuchu czy wystąpienia szumów usznych możemy wspomóc się działaniem kropli do uszu, by zminimalizować te dolegliwości i zapobiec rozwojowi infekcji. Jeśli to nie pomaga, a ból lub inne objawy nasilają się, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem laryngologiem – pomoże on osuszyć ucho i odprowadzić woskowinę, która przez kilka dni mogła już napęcznieć i zablokować samoistny odpływ wody.
Źródła:
- Prof. dr hab. n. med. Jurek Olszewski, dr n. med. Piotr Pietkiewicz, Otolaryngologia dla lekarzy POZ, Medical Tribune Polska, 2016
- https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/inne-zagadnienia/286540,uszy-woskowina-czop Kacprzyk A.: Czop woskowinowy – jak prawidłowo dbać o higienę uszu.
- Janczewski G.: Schorzenia ucha. [W:] Janczewski G., Osuch-Wójcikiewicz E.: Ostry Dyżur. Otolaryngologia. α-medica Press, Bielsko-Biała 2003
