Pryszcz w uchu — jak bezpiecznie się go pozbyć?
Ze względu na specyficzną budowę małżowina uszna jest szczególnie podatna na gromadzenie się zanieczyszczeń, a także woskowiny wypływającej z przewodu słuchowego. To z kolei zwiększa ryzyko zatykania porów skórnych i powstawania różnego rodzaju wykwitów. Wbrew pozorom pryszcz w uchu to dość częsta przypadłość. Ze względu na lokalizację już drobna zmiana może być źródłem dużego dyskomfortu. Ponieważ tkanki wyściełające ucho zewnętrzne są delikatne, usuwanie zmian w ich obrębie powinno odbywać się rozważnie. Jak w bezpieczny sposób pozbyć się tego problemu? Dowiedz się więcej!
Czym jest pryszcz w uchu i jakie objawy wywołuje?
W zasadzie pryszcz w uchu niewiele różni się od zmian występujących na innych obszarach ciała. Zwykle przyjmuje postać niewielkiego, kilkumilimetrowego zgrubienia wypełnionego ropną wydzieliną. Otoczka wykwitu może być zaczerwieniona, a skóra wokół niego obrzmiała, za co odpowiada stan zapalny. Niekiedy pryszcz pęka i ropa z domieszką krwi wydostaje się na zewnątrz.
Takie zmiany mogą rozwijać się w różnych miejscach ucha — na małżowinie, na płatku ucha, a także w obrębie przewodu słuchowego zewnętrznego. To bardzo newralgiczna część ciała, dlatego nawet najdrobniejsza krosta w uchu może przysparzać wielu nieprzyjemnych doznań, takich jak:
- ból ucha;
- swędzenie;
- uczucie pełności, wilgoci;
- pieczenie;
- kłucie;
- napięcie skóry;
- łuszczenie w obrębie zmiany;
- zaczerwienienie;
- uczucie ciepłoty.
Najbardziej kłopotliwe są zmiany skórne znajdujące się na początku kanału słuchowego i głębiej. Mogą towarzyszyć im nie tylko silne dolegliwości bólowe, lecz także zaburzenia słuchu. Jeśli pryszcz znajduje się wewnątrz kanału słuchowego lub przy jego ujściu, może powodować gromadzenie się woskowiny albo jej blokowanie. Z kolei gdy wydzielina nie odprowadza się prawidłowo, może dojść do powstania tzw. czopa lub korka woskowinowego. Zaczopowanie może bardzo boleć, staje się też podatne na rozwój infekcji.
Ponadto ta część ciała nie jest dobrze widoczna, dlatego drobną krostkę trudno zauważyć, dopóki nie przybierze sporych rozmiarów i nie przysporzy dolegliwości.
W jaki sposób powstają takie zmiany? Proces rozwoju zaskórników w uchu
Bez względu na miejsce występowania mianem pryszczy określa się wykwity, które pojawiają się w wyniku zablokowania ujścia gruczołów łojowych. Jako bezpośrednie przyczyny tworzenia się pryszczy w uchu (oraz na innych partiach ciała) wymienia się:
- nadprodukcję sebum, które gromadzi się w gruczołach;
- nadmierne rogowacenie w obrębie mieszków włosowych — martwe komórki złuszczonego naskórka w zagłębieniach w skórze zatykają ich ujście;
- zanieczyszczenia, które także blokują kanaliki.
W uchu zwykle powstają zaskórniki. Mogą być one zamknięte (zlokalizowane pod skórą) lub otwarte (z ciemną kropką w środku). Niekiedy zanikają samoistnie, jednak w wyniku gromadzenia się ich treści mogą narastać i powodować stan zapalny. Wówczas drobny zaskórnik powiększa się i przeobraża w pryszcz.
Co może przyczyniać się do powstawania pryszczy w uchu?
Istnieje wiele czynników, które mogą powodować zmiany skórne. Jednak najczęstszą przyczyną powstawania pryszczy w obrębie małżowiny jest niewłaściwa higiena. Rozwojowi tego rodzaju zmian sprzyja głównie brud, który stanowi pożywkę dla bakterii.
Na zmiany tej okolicy ciała narażone są także osoby, u których występuje trądzik. W takich przypadkach często obserwuje się podwyższony poziom produkcji sebum lub skłonność do zatykania porów. Wbrew pozorom ten problem dotyczy nie tylko nastolatków w okresie dojrzewania. Mając na uwadze, że również na uchu znajdują się gruczoły łojowe, trzeba pamiętać, że problem trądziku może obejmować także tę partię, tym bardziej, że jest narażona na obecność brudu i bakterii. Pryszcze w uchu mogą pojawić się więc także w następstwie zaburzeń hormonalnych, stresu, niewłaściwej diety czy wszelkich innych czynników, które przyczyniają się do rozwoju i nasilenia trądziku.
Wykwity jako objaw zapalenia lub czyraka ucha — przyczyny powstawania
Wiesz już, że trądzik w uchu zdarza się dość często, a pojedyncze pryszcze mogą być następstwem niewłaściwej pielęgnacji. Warto jednak pamiętać, że nieco podobne objawy występują także w przypadku innych zmian, które mogą być mylone z pryszczami. Do takich należą m.in.:
- Zapalenie ucha zewnętrznego — to schorzenie infekcyjne, za które najczęściej odpowiadają bakterie, rzadziej grzyby. Do możliwych objawów zapalenia ucha zewnętrznego należą: wysypka, łuszczenie się skóry i pęcherze, a także symptomy ogólnoustrojowe, np. podwyższona temperatura ciała. Podejrzewając tę chorobę, warto udać się do lekarza, ponieważ leczenie może wymagać stosowania środków zwalczających patogen odpowiedzialny za zakażenie.
- Czyrak — to bolesne zgrubienie, które powstaje w wyniku zakażenia drobnoustrojami — za infekcję odpowiadają głównie paciorkowce lub gronkowce. Do powstawania zmian czyrakowych przyczyniają się uszkodzenia tkanek, także obecność pryszczy. Osoby, które nie wiedzą, jak wygląda czyrak, często mylą go ze zwykłymi krostami. Tego typu guzek na skórze może przyjmować duże rozmiary. Jest też bardzo bolesny, a w miarę powiększenia się stanu zapalnego, występuje także obrzęk. Do leczenia czyraka ucha niezbędne jest stosowanie leków dostępnych na receptę, tym samym wskazana jest konsultacja lekarska. Jeśli zmiana nie goi się prawidłowo, konieczne może okazać się chirurgiczne nacięcie czyraka.
Czy maści i domowe sposoby na pryszcze pomogą?
Jeśli zastanawiasz się, co zrobić z pryszczem w uchu, który nie ustępuje, przede wszystkim zapamiętaj, że niewskazane jest jego wyciskanie. Wśród dostępnych sposobów na przeciwdziałanie temu problemowi wymienia się metody domowe. W wielu przypadkach wystarczy odpowiednia pielęgnacja i unikanie ryzyka rozwoju drobnoustrojów bakteryjnych czy grzybiczych. Niektórzy do leczenia wykorzystują preparaty dostępne bez recepty, np. maść ichtiolową, wodę utlenioną czy olejek z drzewa herbacianego. Takie preparaty można ostrożnie stosować na małżowinę uszną. Jeśli jednak pryszcz znajduje się wewnątrz przewodu słuchowego, nie wprowadzaj tam żadnych olejków czy domowych mieszanek bez konsultacji z lekarzem. Istnieje ryzyko, że podrażnią kanał, a nawet delikatną błonę bębenkową.
Na czym polega leczenie pryszczy i krost w uchu, które nie ustępują?
Trzeba mieć na uwadze to, że z pozoru niegroźny pryszcz może być objawem poważniejszej infekcji. Jeśli więc taka zmiana nie ustępuje w ciągu kilku dni lub towarzyszą jej dokuczliwe objawy, najlepiej skonsultować się z lekarzem. Specjalista po obejrzeniu pryszczy może przepisać maść, krople, a nawet środki doustne, które pozwolą szybko się ich pozbyć. Różne preparaty wykazują działanie przeciwzapalne, a w razie potrzeby także przeciwdrobnoustrojowe.
Jak zapobiegać zmianom w obrębie skóry? Higiena
Warto pamiętać, że nieodpowiednia higiena to nie tylko niedokładne czy zbyt rzadkie mycie. Wszelkiego rodzaju podrażnienia, zbyt intensywna ingerencja w delikatne tkanki czy długotrwale utrzymująca się wilgoć szczególnie sprzyjają rozwojowi problemów skórnych. Oto podstawowe wskazówki, jak dbać o higienę:
- Do mycia stosuj łagodne preparaty przeznaczone do tego celu, a najlepiej delikatne mydło i wodę.
- Unikaj detergentów, które mogą wysuszać skórę.
- Nie pocieraj nadmiernie małżowiny, a jedynie delikatnie przesuwaj po niej zwilżony wacik.
- Po umyciu dokładnie osuszaj tkanki.
- Nigdy nie wkładaj patyczków higienicznych do przewodu słuchowego.
- Obserwuj ucho i w porę reaguj w przypadku jakichkolwiek niepokojących objawów.
Źródła:
- Bartoszewicz R., Zarębska P., Bruzgielewicz A., Niemczyk K.: Zapalenie ucha zewnętrznego. Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny, 2012, 110–116. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2084530812700199 (data odczytu: 08.12.2022).
- Biegaj M.: Trądzik pospolity i jego leczenie. Kosmetologia Estetyczna 2/2017/ vol. 6, s.: 155–158. https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/01/ke2017.2-6.pdf (data odczytu: 08.12.2022).
- Buksińska M.M., Skarżyński H., Cyra K.: Czyrak przewodu słuchowego zewnętrznego – opis przypadku. Nowa Audiofonologia, 2020; 9(2–3): 22–25 DOI: 10.17431/9.2–3.3. https://www.nowaaudiofonologia.pl/pdf-132186-63674?filename=Czyrak%20przewodu.pdf (data odczytu: 08.12.2022).