Masz zatkane ucho? Poznaj przyczyny i sprawdź, jak odetkać ucho
Za zatkane ucho najczęściej odpowiada woskowina gromadząca się w przewodzie słuchowym zewnętrznym. Uczucie zatkanych uszu, często w połączeniu z szumem i bólami głowy, może wynikać również z przeziębienia, przedostania się wody do ucha czy z poważniejszych schorzeń, takich jak stan zapalny i pęknięcie błony bębenkowej. W niektórych przypadkach uszy można oczyścić samodzielnie. Wypróbuj sposoby na zatkane ucho i sprawdź, kiedy niezbędna jest pomoc lekarza laryngologa.
Zatkane ucho – przyczyny
Wśród przyczyn zatkanego ucha wymienia się m.in.:
- czop woskowinowy,
- infekcje górnych dróg oddechowych i zapalenie ucha środkowego,
- zmiany ciśnienia wewnątrz ucha,
- niedrożność trąbki słuchowej.
Rozpoznanie przyczyny jest kluczowe dla prawidłowego wdrożenia środków zaradczych. Jeśli więc problem utrzymuje się od dłuższego czasu, a domowe sposoby nie przynoszą efektów, należy skonsultować swój stan z lekarzem. Poniżej znajdziesz również szersze omówienie potencjalnych przyczyn zatkanego ucha, co może pomóc Ci w zidentyfikowaniu Twojego problemu.
Czop woskowinowy
Do najczęstszych przyczyn wywołujących uczucie zatkanych uszu należy gromadząca się woskowina. Wosk uszny jest wydzieliną naturalną, która warunkuje zachowanie prawidłowego nawilżenia kanału słuchowego i zabezpiecza ucho przed drobnoustrojami. Niestety u niektórych osób woskowina wytwarza się w nadmiarze, zwężając światło przewodu słuchowego lub całkowicie zatykając ucho. Najczęściej przyczyną tego jest nadmierne czyszczenie uszu i niewłaściwe stosowanie patyczków higienicznych. Nadprodukcja woskowiny może dotyczyć także osób przebywających w zanieczyszczonych pomieszczeniach lub noszących aparaty słuchowe.
Infekcje górnych dróg oddechowych i zapalenie ucha środkowego
Przyczyną uczucia zatkanych uszu mogą być również przeziębienie i wszelkie infekcje górnych dróg oddechowych. Za zatkane uszy odpowiada przede wszystkim katar i towarzyszący mu obrzęk śluzówki nosa, który może zająć także trąbkę słuchową, łączącą uszy z nosem. Przewlekły nieżyt nosa i zatok może przyczynić się również do zapalenia ucha środkowego. Wypełniający je śluz daje wówczas wrażenie przelewania się wydzieliny w uchu i uczucie jego zatkania.
Ze względu na budowę anatomiczną to właśnie podczas przeziębienia często dochodzi do zatkania ucha. Infekcje dotykające zatoki, a także kaszel również podrażniają kanał słuchowy i mogą sprawiać, że osoba chora czuje dyskomfort w uchu.
Zmiany ciśnienia wewnątrz ucha
Kolejnym powodem zatkania ucha może być zmiana ciśnienia wewnątrz ucha. Nadmiar przedostającego się powietrza wywołuje ucisk na trąbkę słuchową, co może być odczuwane jako zatkane ucho. Dyskomfort może pojawić się nagle, np. podczas podróży samolotem lub nurkowania. Podobne dolegliwości występują wtedy, gdy woda przedostanie się do kanału słuchowego.
Niedrożność trąbki słuchowej
Za zatkane ucho może odpowiadać również niedrożna trąbka słuchowa. Przyczyną dysfunkcji trąbki Eustachiusza bywają z kolei ostre infekcje o podłożu wirusowym, bakteryjnym lub alergicznym. W przypadku niedrożności trąbki, której towarzyszy infekcja górnych dróg oddechowych, dochodzi do gromadzenia się płynu w uchu środkowym, co poza uczuciem zatkanego ucha powoduje również m.in. uczucie pełności w uchu, szumy uszne i zaburzenia słuchu.
Objawy zatkanego ucha
Zatkanym uszom mogą towarzyszyć różne objawy, w zależności od przyczyny tego stanu. Najczęściej do powszechnych objawów należą:
- ból ucha,
- niedosłuch,
- szumy uszne,
- uczucie pełności w uchu,
- zawroty głowy.
Jeśli objawy te nie ustępują pomimo zastosowania domowych sposobów na odetkanie ucha, koniecznie skonsultuj się z lekarzem.
Sposoby na ucho zatkane nadmiarem woskowiny
Podejrzewając, że uczucie dyskomfortu powoduje woskowina, można w pierwszej kolejności sięgnąć po domowe sposoby na zatkane ucho. W celu usunięcia zalegających złogów należy zmiękczyć woskowinę za pomocą parafiny lub specjalnych preparatów w postaci kropli bądź aerozolu. Takie środki należy stosować ściśle według zaleceń umieszczonych na ulotce opakowania. Zwykle krople aplikuje się 2-3 razy dziennie. Wosk powinien wypłynąć samoistnie w ciągu kilku dni.
Rozmiękczanie woskowiny to dobry sposób na zatkane ucho, ale tylko jeśli nie pojawiły się inne objawy. Zatkane ucho z towarzyszącym bólem wymaga konsultacji z lekarzem. Konieczne jest wykluczenie ewentualnego stanu zapalnego ucha lub perforacji (pęknięcia) błony bębenkowej. W takich przypadkach odtykanie ucha mogłoby pogorszyć stan zdrowia.
Pod żadnym pozorem nie należy usuwać woskowiny usznej patyczkami higienicznymi. Grozi to wepchnięciem wosku, przyczynia się do jego nadprodukcji, a także niesie ryzyko uszkodzenia błony bębenkowej i trwałego uszkodzenia słuchu!
Jeśli w uchu wytworzył się twardy czop woskowinowy, jedynym skutecznym sposobem na jego usunięcie może być płukanie ucha (irygacja) lub ręczne wyjęcie wosku za pomocą specjalnego sprzętu. Takiego zabiegu nie należy wykonywać samodzielnie. Tylko specjalista wie, jak przepłukać ucho prawidłowo i bezpiecznie. Co ważne, istnieje szereg przeciwwskazań do płukania ucha, dlatego jeśli ucho jest zatkane korkiem woskowiny, nie warto decydować się na samodzielne działania.
Jak odetkać ucho zatkane z powodu towarzyszącego kataru?
Zatkane ucho od kataru to częsta przypadłość, ale pod żadnym pozorem nie należy bagatelizować tego objawu. Nieleczony katar i przewlekle chore zatoki mogą doprowadzić do trwałego podrażnienia trąbki słuchowej, a nawet do rozwoju zapalenia ucha.
Jak odetkać zatkane ucho w takim przypadku? Podstawą jest przede wszystkim leczenie infekcji i udrożnienie dróg oddechowych. Warto sięgnąć po:
- krople do nosa o działaniu przeciwobrzękowym;
- preparaty niwelujące stan zapalny gardła oraz środki łagodzące kaszel;
- pomocne mogą okazać się również inhalacje, które nawilżą drogi oddechowe, łagodząc podrażnienie i obrzęk.
Jak się pozbyć wody z ucha?
Uczucie zatkanego ucha często pojawia się po kąpieli w basenie lub myciu głowy pod mocnym strumieniem. Podstawą zachowania zdrowych uszu jest zabezpieczenie ich przed nadmierną wilgocią. Woda zalegająca w kanale słuchowym zewnętrznym skutkuje tymczasowym pogorszeniem słuchu, a także stwarza idealne warunki do rozwoju bakterii, co grozi stanem zapalnym ucha, znanym również jako ucho pływaka, lub uszkodzeniem kanału słuchowego.
Warto więc pamiętać o odpowiedniej higienie, zwłaszcza w przypadku dzieci. Myjąc głowę dziecku, należy unikać kierowania strumienia do wnętrza ucha. Małżowinę należy myć za pomocą wody i delikatnego mydła, nie wolno wprowadzać wody do kanału słuchowego. Po umyciu ucho należy dokładnie osuszyć. Usuwa się tylko wydzielinę, która wypłynęła z przewodu słuchowego. Jeśli jednak dojdzie do przedostania się wody i po kąpieli dokucza uczucie zatkanych uszu, należy możliwie jak najszybciej pozbyć się wody z ucha.
Jak odetkać ucho zatkane wodą? Istnieją sprawdzone sposoby na ucho zatkane wodą. Oto one:
- Żucie gumy i ssanie cukierków – bardzo prosta, ale skuteczna metoda. W trakcie żucia gumy wzmaga się produkcja śliny, którą połykamy. Przełykanie natomiast udrażnia przewód słuchowy, ułatwiając odetkanie ucha. Czynność warto wykonywać także podczas lotu samolotem, ponieważ wzmożona aktywność ślinianek ułatwia wyrównanie ciśnienia wewnątrz ucha.
- Ziewanie i głębokie wdechy – wymuszają ruch żuchwy, a tym samym ruch w okolicy przewodów słuchowych.
- Stosowanie środków o działaniu osmotycznym – krople na bazie glicerolu (naturalnego składnika tłuszczów i olei roślinnych) dzięki właściwościom osmotycznym ułatwiają usuwanie wody z kanału słuchowego, a także zmniejszają obrzęk, redukując tym samym dolegliwości bólowe.
- Przechylenie głowy – kiedy czujesz, że w uchu pozostaje woda, warto pochylić głowę i pociągnąć płatek uszny. Wywoła to niewielki ruch tkanek wyścielających kanał słuchowy, a tym samym ułatwi pozbycie się wody. Pamiętaj jednak, że nie należy potrząsać głową w celu usunięcia wody! Mogłoby to spowodować przedostanie się wody do głębszych struktur kanału słuchowego.
Zatkane ucho – co zrobić, gdy dyskomfort nie mija?
Domowe sposoby na zatkane uszy można stosować tylko przez 2–3 dni. Jeśli w tym czasie dolegliwości nie mijają, warto skonsultować się z lekarzem. Zdarza się, że zatkane uszy i szum są objawami poważnych schorzeń. Wizyta u laryngologa jest wówczas konieczna. Specjalista podczas badania otoskopowego sprawdzi stan ucha i zaleci odpowiednie postępowanie.
Na wcześniejszą wizytę należy się bezwzględnie udać, jeśli podejrzewamy, że uczucie zatkanych uszu może wynikać z obecności ciała obcego w uchu. Małe dzieci często wkładają rozmaite przedmioty do kanału słuchowego. Nie zawsze natomiast są one widoczne podczas samodzielnej wizualnej oceny. Niejednokrotnie również w przypadku osób dorosłych dochodzi do zatkania uszu np. kawałkiem waty. Próby usunięcia ciała obcego z ucha mogą skutkować jego wepchnięciem do głębszych struktur, dlatego w takich sytuacjach najbezpieczniej jest udać się do lekarza.
Wskazaniem do szybkiej konsultacji z lekarzem są także jednocześnie występujące objawy takie, jak:
- wydzielina z ucha o przykrym zapachu;
- ból ucha, kłucie w uchu;
- zawroty głowy;
- wymioty i biegunki.
Zatkane ucho – FAQ
Co zrobić, żeby odetkać uszy?
Znane sposoby na odetkanie ucha to m.in. ziewanie, intensywne przełykanie śliny, żucie gumy, ciepły okład na ucho, a także przechylenie głowy i jednoczesne pociągnięcie za płatek ucha. Czasami jednak odetkanie ucha wymaga sięgnięcia po przeznaczone do tego środki, jak spraye czy krople do uszu. Jeśli nawet to nie pomoże, należy udać się do lekarza.
Czy zatkane ucho jest niebezpieczne?
Zatkane ucho nie musi być niebezpiecznym objawem, jeśli tylko znana jest przyczyna tego stanu i zostaną podjęte odpowiednie leczenie. Zawsze warto skonsultować ten problem z lekarzem, by mógł on postawić prawidłową diagnozę. Zatkane ucho może bowiem prowadzić do poważniejszych powikłań, np. pęknięcia błony bębenkowej, jeśli przyczyną niedrożności jest zalegająca w uchu wydzielina.
Kiedy do laryngologa z zatkanym uchem?
Jeśli problem zatkanego ucha nie mija pomimo podjęcia prób jego odetkania i zastosowania specjalnych preparatów do uszu, należy skonsultować się z laryngologiem. Ponadto do lekarza należy zgłosić się bezzwłocznie, jeśli zatkaniu ucha towarzyszy silny ból. Specjalista określi dokładną przyczynę stanu i zaleci odpowiednie leczenie.
Źródła:
- Szołdra-Seiler A., Ostra niedrożność trąbki słuchowej, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/lista/98890,ostra-niedroznosc-trabki-sluchowej (data odczytu: 04.04.2024).
- Szołdra-Seiler A., Uczucie zatkanego ucha, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/lista/88673,uczucie-zatkanego-ucha (data odczytu: 04.04.2024).
- Kacprzyk, Czop woskowinowy – jak prawidłowo dbać o higienę uszu, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/inne-zagadnienia/286540,uszy-woskowina-czop (data odczytu: 04.04.2024).
