Jak odetkać ucho bez pomocy specjalisty? Domowe sposoby na zatkane ucho
Narząd słuchu składa się z bardzo delikatnych i wrażliwych struktur, dlatego to, jak odetkać zatkane ucho, zależy przede wszystkim od przyczyny takiego stanu. W części przypadków pomocne są domowe sposoby i preparaty dostępne bez recepty, jednak niekiedy konieczna jest wizyta u lekarza. Sprawdź, jak odetkać ucho zatkane woskowiną, wodą, katarem i ciałem obcym. Wyjaśniamy też, dlaczego uczucie zatkanego ucha towarzyszy infekcjom i co zrobić w przypadku tego rodzaju dyskomfortu.
Najczęstsze przyczyny zatkanego ucha – woskowina, woda, katar, zmiana ciśnienia
Przewód słuchowy to kanał o długości ok. 3 cm. Jest stosunkowo wąski, ponieważ jego średnia wynosi tylko ok. 7 mm. Gdy światło kanału słuchowego ulega zwężeniu, oznacza to częściowe lub całkowite zatkanie ucha. Zanim jednak dowiemy się, jak odetkać ucho, warto poznać możliwe przyczyny jego zatkania, ponieważ to od nich zależy dalsze postępowanie.
W zagiętym przewodzie słuchowym może dochodzić do gromadzenia się woskowiny. W normalnych warunkach ucho oczyszcza się samoistnie i ten problem nie występuje. Jednak niewłaściwa higiena (np. czyszczenie przewodu słuchowego patyczkami higienicznymi), noszenie słuchawek dousznych czy aparatów słuchowych może prowadzić do powstania nadmiaru woskowiny. Ta po pewnym czasie twardnieje, mogąc tworzyć czop woskowinowy. Jest to jedna z najczęstszych przyczyn przytkanego ucha.
Jako kolejne przyczyny zatkanego ucha wymienia się obecność wody w przewodzie słuchowym. Płyn wywołuje dyskomfort i uczucie pełności, prowadzi do zmiękczenia tkanek, a także zwiększa ryzyko infekcji wirusowej, bakteryjnej lub grzybiczej. Osoby narażające uszy na nadmiar wilgoci są tym samym bardziej podatne na zapalenie ucha, które często pojawia się jako powikłanie po chorobie górnych dróg oddechowych.
Bywa, że katar, który spływa po tylnej ścianie gardła, drażni także trąbkę słuchową, która łączy ucho z gardłem – zwłaszcza u dzieci, u których jest ona krótka. Wskutek tego drobnoustroje mogą przedostawać się przez nią z nosa i gardła do uszu, wywołując infekcję. W takich sytuacjach za zatkane uszy odpowiada nie sam katar, a obrzęk spowodowany podrażnieniem tkanek i uruchomioną reakcją odpornościową. Dyskomfort odczuwany w uszach może być wywołany także innymi objawami przeziębienia, takimi jak kaszel czy obrzęk zatok.
Zdarza się również, że trąbka Eustachiusza ulega zwężeniu pod wpływem zmiany ciśnienia. Może do tego dojść np. podczas lotu samolotem, jazdy windą czy wspinaczki górskiej lub nurkowania. Zwykle w takich sytuacjach ucho jest zatkane przez kilka minut do kilku godzin.
Objawy zatkanego ucha
Głównym objawem zatkanego ucha jest wyraźne pogorszenie słuchu. Pacjenci, u których pojawia się ten problem, często zgłaszają też dyskomfort związany z odbieraniem niecodziennych dźwięków, również podczas mówienia. Wraz z zatkanym uchem bardzo często pojawia się także uczucie pełności i przelewania w uchu, szumy uszne (brzęczenie, piski, dzwonienie), a niekiedy też zawroty głowy czy zaburzenia równowagi. Jeśli zatkanie uszu pojawia się np. przy zapaleniu ucha środkowego czy przy zapaleniu skóry przewodu słuchowego, może pojawić się także silny ból ucha, świąd, zaczerwienienie i gorączka.
Jak skutecznie odetkać ucho zatkane woskowiną? Domowe metody
Nadmierną ilość woskowiny w przewodzie słuchowym można usunąć samodzielnie, jeśli nie wytworzył się bardzo twardy zator (tzw. czop woskowinowy) i nie występują poważne objawy, takie jak niedosłuch, ból, szumy uszne czy krwawienie z przewodu słuchowego. Jak odetkać ucho zatkane woskowiną? Tylko przy użyciu specjalnych kropli lub sprayów, które aplikuje się do ucha kilka razy dziennie. Zalegająca woskowina powinna się rozmiękczyć i wypłynąć samoistnie. Wówczas należy usunąć ją delikatnie z małżowiny usznej, najlepiej za pomocą wacika nasączonego wodą z łagodnym mydłem.
Pod żadnym pozorem nie należy usuwać woskowiny za pomocą patyczków higienicznych lub innych przedmiotów. Grozi to uszkodzeniem błony bębenkowej lub wepchnięciem wosku głębiej do przewodu słuchowego.
Jak odetkać zatkane ucho po basenie? Krople do uszu i nie tylko
Bardzo często zdarza się, że za uczucie zatkanego ucha odpowiada nadmiar wilgoci. Woda w uchu może zalegać po prysznicu, jeśli skierujemy jej strumień bezpośrednio do ucha, lub po kąpieli na basenie. Niestety nadmiar wody w uchu może nie tylko wywoływać dyskomfort, lecz także być czynnikiem zwiększającym ryzyko infekcji, takiej jak zapalenie ucha zewnętrznego (zwanej również uchem pływaka). Po zamoczeniu uszu należy więc każdorazowo dokładnie osuszać małżowinę. Jeśli nie jest to możliwe, trzeba wiedzieć, jak odetkać ucho zatkane wodą po basenie czy prysznicu. Oto kilka skutecznych sposobów na odetkanie uszu:
- usunięcie wody dzięki grawitacji – kiedy ucho jest zatkane wodą, wystarczy przechylić głowę w bok i lekko pociągnąć płatek uszny;
- żucie gumy i ssanie cukierków – żucie wzmaga produkcję śliny i przełykanie, co ułatwia udrożnienie kanału słuchowego;
- ruchy żuchwy – inicjują także ruch mięśni w okolicy przewodu słuchowego. Możemy je wywołać m.in. poprzez ziewanie i głębokie wdechy.
Osoby, które często korzystają z otwartych kąpielisk, są bardziej narażone na utrzymującą się wilgoć w uchu, a tym samym rozwój stanu zapalnego. Pomocne w osuszeniu tkanek i redukcji obrzęku okazują się specjalne wyroby medyczne, np. krople LIX, które w składzie zawierają glicerol pochłaniający cząsteczki wody, a także lidokainę o miejscowym działaniu znieczulającym.
Jak odetkać ucho zatkane katarem? Domowe sposoby
Jeśli uczuciu zatkanego ucha towarzyszą objawy przeziębienia, podstawą jest leczenie infekcji. Jak odetkać ucho zatkane katarem? Przede wszystkim należy złagodzić obrzęk. W tym celu stosuje się środki o działaniu miejscowym, takie jak przeciwobrzękowe krople do nosa, leki łagodzące kaszel i stan zapalny. Pomocne są także domowe sposoby, zwłaszcza ciepłe okłady na ucho i inhalacje, które nawilżają drogi oddechowe. Zredukowanie niekorzystnego wpływu kataru powinno jednocześnie zmniejszyć obrzęk w uchu.
Jak odetkać ucho zatkane ciałem obcym?
Zdarza się, zwłaszcza u najmłodszych, że ucho jest zatkane drobnym przedmiotem, jak kawałek zabawki, koralik czy jedzenie. Także w trakcie nieprawidłowej higieny uszu przy użyciu patyczków higienicznych może dojść do zatkania ucha kawałkiem waty. Jak w takich przypadkach odetkać zatkane ucho?
Jeśli ciało obce jest miękkie, o owalnym kształcie, można usunąć je samodzielnie. Można to zrobić tylko wtedy, kiedy mamy pewność, że przedmiot znajdujący się w uchu nie spowodował uszkodzeń mechanicznych i jest widoczny w kanale słuchowym. Wówczas wyciągamy go, delikatnie chwytając pęsetą za widoczny fragment. Jeżeli jednak to twardy czy ostry przedmiot lub pojawiają się niepokojące objawy, jak np. ból lub wydzielina z ucha, konieczna będzie wizyta u specjalisty, czyli lekarza laryngologa. Usuwając tego typu obiekt samodzielnie, możemy spowodować uszkodzenie ucha.
Jak odetkać ucho zatkane w czasie lotu samolotem?
Zmiana wysokości, np. podczas lotu samolotem, wspinaczki czy nurkowania, wiąże się z wytworzeniem się ciśnienia w uchu, które powoduje zator w przewodzie słuchowym. Taki objaw zwykle mija samoistnie, jednak bywa bardzo uciążliwy, dlatego warto wiedzieć, jak szybko odetkać zatkane ucho. Istnieje na to kilka prostych sposobów:
- próba Valsalvy – zatkanie nosa i próba wydmuchiwania powietrza, jednak z zamkniętymi ustami, tak aby jama ustna wypełniła się powietrzem;
- ruchy żuchwą – żucie gumy lub ssanie cukierków może być pomocne przy zatkaniu ucha, ale to także sposób profilaktyczny, który podczas lotu samolotem może zapobiec temu dyskomfortowi.
Kiedy zatkane ucho powinien obejrzeć specjalista laryngolog?
Jeśli uczucie zatkanego ucha nie mija po upływie kilku godzin lub pojawiają się dodatkowe objawy, takie jak dolegliwości bólowe czy piszczenie w uszach, warto skorzystać z porady lekarza, najlepiej otolaryngologa. W niektórych przypadkach nagła zmiana ciśnienia w uchu powoduje pęknięcie błony bębenkowej, co może skutkować nie tylko silnym bólem ucha, lecz także trwałym pogorszeniem słuchu.
Ponadto należy udać się do lekarza w przypadku, gdy zatkaniu ucha towarzyszą inne objawy, wskazujące na stan zapalny ucha wewnętrznego, środkowego lub zewnętrznego.
Czego unikać, gdy ucho zostało zatkane?
Istnieje wiele sprawdzonych sposobów i technik na zatkane uszy. Niemniej, czasami możemy spotkać się także z budzącymi kontrowersje i wątpliwości metodami na odetkanie ucha. Jedną z nich jest zabieg świecowania uszu, który polega na umieszczeniu w uchu zapalonej i pustej świecy w celu wytworzenia próżni, zmiękczenia woskowiny i usunięcia jej nadmiaru z ucha. Zabieg ten jest często odradzany przez laryngologów ze względu na potencjalne niebezpieczeństwo poparzenia skóry przewodu słuchowego, małżowiny usznej, ucha środkowego oraz twarzy. Jeśli przyczyną zatkanego ucha jest nadmiar woskowiny, nie należy też wykonywać samodzielnie płukania uszu np. przy pomocy ciepłej wody lub wody utlenionej – lepiej pozostać przy prawidłowym czyszczeniu uszu specjalnie stworzonymi do tego preparatami. Nie należy też wprowadzać do wnętrza ucha innych płynów np. w postaci olejku z drzewa herbacianego czy olejku kamforowego (można je stosować tylko po zewnętrznej stronie ucha). I pod żadnym pozorem nie próbujmy odetkać ucha przy pomocy patyczków – stanowi to ogromne ryzyko uszkodzenia błony bębenkowej!
Jak odetkać ucho – FAQ
Co zrobić, gdy się ma zatkane ucho?
W celu odetkania ucha możesz wypróbować manewr Valsalvy. Aby to zrobić, zamknij usta i zatkaj nozdrza, przytrzymując delikatnie miękką część nosa, a następnie delikatnie próbuj wydmuchać powietrze. Ten manewr może pomóc w odblokowaniu ucha poprzez wyrównanie ciśnienia w uchu środkowym.
Ile czasu może być zatkane ucho?
Czas, przez jaki może być zatkane ucho, różni się w zależności od przyczyny. W niektórych przypadkach może to trwać kilka godzin, a w innych nawet kilka dni. Jeśli problem nie ustępuje po upływie jednego dnia, należy skonsultować swój stan z lekarzem.
Jak szybko odblokować zatkane ucho?
Aby szybko odblokować zatkane ucho, można spróbować kilku metod, takich jak żucie gumy, przełykanie śliny, delikatne pociąganie za płatek ucha, stosowanie ciepłego kompresu lub kropli do uszu dostępnych bez recepty. Jeśli problem nie ustępuje, należy skonsultować się z lekarzem.
Źródła:
Szołdra-Seiler A., Czy nagłe zatykanie się jednego ucha jest czymś niepokojącym? www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/lista/122681,czy-nagle-zatykanie-sie-jednego-ucha-jest-czyms-niepokojacym
Szołdra-Seiler A., Uczucie zatkanego ucha, www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/lista/88673,uczucie-zatkanego-ucha
