Trzaski w uchu – co je powoduje?
Trzaski w uchu to objaw, który może towarzyszyć różnym schorzeniom i stanom fizycznym. Nie zawsze zwiastują problemy zdrowotne, jednak dla większości osób bywają uciążliwe. Jakie są możliwe przyczyny występowania tej przypadłości? Czy istnieje lek na trzaski w uchu? Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym artykule.
- Co oznaczają trzaski w uchu? Skąd się biorą?
- Przewlekle występujące trzaski w uchu – leczenie i charakterystyka
Co oznaczają trzaski w uchu? Skąd się biorą?
Trzaski w uchu to przypadłość, której prawdopodobnie każdemu zdarzyło się doświadczyć przynajmniej raz. Bezpośrednią przyczyną tych dźwięków jest zazwyczaj nadmierne napięcie błony bębenkowej, natomiast pośrednio mają na to wpływ różne czynniki. Poniżej przedstawiamy krótkie opisy tych najczęściej występujących.
1. Obecność ciała obcego
Dość powszechnym doświadczeniem jest chwilowe „przytkanie się” ucha po wynurzeniu się spod wody. Może to mieć miejsce, gdy pływamy na basenie lub kąpiemy się wannie (także w morzu bądź jeziorze). W takich sytuacjach wystarczy wytrząsnąć płyn z narządu i pozwolić mu wyschnąć, aby trzaskanie w uchu ustało. W przypadku, gdy do środka przewodu słuchowego trafi ciało stałe, którego nie da się samodzielnie usunąć, należy zgłosić się na wizytę do specjalisty laryngologa.
2. Zalegająca woskowina
Woskowina jest naturalną substancją, wytwarzaną przez organizm w celu nawilżenia wnętrza ucha i utrzymania go w czystości. Nadmiar tej wydzieliny może jednak doprowadzić do zablokowania przewodu słuchowego. W takim przypadku należy zastosować gotowe krople do uszu, np. wyrób medyczny LIX. Preparaty tego typu upłynniają powstały we wnętrzu narządu czop i sprawiają, że materiał dosłownie wylewa się na zewnątrz. Zalegająca woskowina jest najczęstszą przyczyną trzasków w uchu podczas przełykania.
3. Kłopoty ze stawami skroniowo-żuchwowymi
Nieprzyjemne dźwięki w uszach mogą zwiastować stan zapalny lub inny problem zdrowotny w obrębie szczęki, a konkretnie jej „zawiasów”, czyli stawów skroniowo-żuchwowych. W takim przypadku konieczna jest wizyta u specjalisty stomatologa.
4. Alergia
Reakcja alergiczna w postaci opuchlizny może obejmować wnętrze ucha i doprowadzić do niedrożności trąbki słuchowej. Dochodzi wówczas do nieprawidłowości przy regulowaniu ciśnienia w przewodzie słuchowym, co skutkuje m.in. trzaskami w uchu przy smarkaniu, ziewaniu i innych czynnościach tego typu. Rozwiązaniem problemu jest podjęcie leczenia alergii.
5. Stan zapalny w obrębie gardła
Infekcje wirusowe, bakteryjne czy grzybicze, występujące w obrębie gardła, mogą wpływać negatywnie również na stan uszu (i odwrotnie). Jest to spowodowane tym, że te dwa narządy są ze sobą połączone anatomicznie. Gdy usłyszysz trzaski w uchu, zwróć uwagę na stan śluzówki jamy ustnej. Być może ten symptom okaże się dobrym ostrzeżeniem, które pozwoli ci zahamować rozwój przeziębienia na jego wczesnym etapie.
6. Schorzenia ogólnoustrojowe
Przyczyną występowania trzasków w uchu może być też niestety poważna choroba. Mowa tu m.in. o nowotworach (np. guzie nerwu słuchowego), nadczynności tarczycy, nadciśnieniu tętniczym czy miażdżycy. W takich przypadkach należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem danej specjalności w celu wdrożenia diagnostyki i dobrania odpowiedniej terapii.
7. Przyjmowane leki
Niektóre antybiotyki, środki przeciwbólowe czy np. antydepresanty mogą wywoływać objawy podobne do tych, do jakich prowadzi sama choroba, którą próbuje się leczyć za ich pomocą. Dość często do skutków ubocznych przyjmowania takich substancji należą właśnie szumy, dzwonienie i trzeszczenie w uszach. Rozwiązaniem problemu może, choć nie musi, być zmiana terapii na inną, po której pacjent poczuje się lepiej. Tego typu modyfikacji należy dokonywać wyłącznie w porozumieniu z lekarzem.
8. Urazy mechaniczne
Mogą dotyczyć samego ucha (małżowiny i/lub wnętrza) bądź też głowy lub szyi. W takim przypadku należy niezwłocznie udać się na konsultację lekarską.
Istnieje również zjawisko szumu fizjologicznego. Dotyczy każdego człowieka, który znajdzie się w wygłuszonym (np. dźwiękoszczelnym) pomieszczeniu. Jest ono czymś absolutnie normalnym i naturalnym. W codziennym funkcjonowaniu szum fizjologiczny jest tłumiony przez dźwięki pochodzące z otoczenia.
Przewlekle występujące trzaski w uchu – leczenie i charakterystyka
Piski, dzwonienie lub trzaski w uchu, które towarzyszą nam długotrwale i/lub mają tendencję do nawracania, nazywamy szumami usznymi. Dzielą się na dwa rodzaje:
- subiektywne (podmiotowe, prawdziwe), które występują częściej i są słyszane tylko przez chorego;
- obiektywne (przedmiotowe, rzekome), które są słyszane zarówno przez chorego, jak i osobę wykonującą badanie.
W odniesieniu do czasu ich występowania wyróżnia się natomiast szumy uszne ostre (trwające do 3 miesięcy), podostre (trwające od 4 do 12 miesięcy) i przewlekłe (więcej niż 12 miesięcy).
Przyczyny powstawania szumów usznych mogą być różnorodne. Należą do nich czynniki środowiskowe, jak również procesy chorobowe. W przypadku tych ostatnich terapia szumów usznych polega na leczeniu samej choroby, która warunkuje ich występowanie.
Czynniki środowiskowe wywołujące szumy uszne to m.in.:
- hałas – słuchanie głośnej muzyki (zwłaszcza przy użyciu słuchawek) czy też praca, której towarzyszą głośne dźwięki, prowadzą do uszkodzenia nerwów słuchowych;
- stres – długotrwała ekspozycja na stres (np. w ciągu całego dnia pracy) skutkuje objawem akustycznym, ujawniającym się zwykle pod wieczór. Popularnemu „dzwonieniu w uszach” towarzyszą wówczas najczęściej inne objawy, takie jak kłopoty z zaśnięciem.
Nawet jeżeli trzaski w uchu nie świadczą o bezpośrednim zagrożeniu dla zdrowia lub życia, są jednak objawem uciążliwym, który w dłuższej perspektywie może prowadzić do negatywnych skutków zdrowotnych, takich jak:
- obniżenie samopoczucia psychicznego,
- zaburzenie zdolności koncentracji,
- pogorszenie rozumienia mowy,
- zaburzenia snu,
- zmęczenie i rozdrażnienie.
Zalecana jest konsultacja specjalistyczna.
Jak więc zapobiegać występowaniu trzasków w uszach, a zwłaszcza ich przewlekłej formy, czyli szumów usznych, wywołanych czynnikami środowiskowymi? Przede wszystkim należy zadbać o optymalną higienę ciała i umysłu. Poniżej przedstawiamy kilka uniwersalnych porad.
- W życiu codziennym unikaj hałasu. Staraj się ograniczać sytuacje, w których wokół ciebie jest bardzo głośno, np. nie chodź zbyt często na koncerty.
- Kładąc się do łóżka, staraj się wyrzucić ze swoich myśli wszystkie stresujące sytuacje, które spotkały cię danego dnia.
- Każdego dnia znajdź czas na relaks i wypoczynek fizyczny oraz psychiczny.
- Nie zasypiaj w całkowitej ciszy, przede wszystkim zrezygnuj ze stoperów. To ważne, aby do twoich uszu docierały dźwięki tła.
- Jeżeli przyjmujesz na stałe jakieś leki i zauważysz, że po ich zażyciu słyszysz szumy uszne, skontaktuj się z lekarzem w celu dopasowania lepszej terapii.
- Wykonuj regularne badania krwi i pomiary jej ciśnienia. W przypadku wystąpienia odchyleń od normy staraj się modyfikować swoją dietę i aktywność, tak aby poprawić swój ogólny stan zdrowia.
- Środki przeciwbólowe i przeciwzapalne, a także inne substancje silnie wpływające na stan fizjologiczny organizmu przyjmuj z umiarem wyłącznie w sytuacjach, które tego bezwzględnie wymagają.