Co na ból ucha u dziecka? Domowe sposoby mogą pomóc w łagodzeniu bólu!
Ból ucha to przypadłość, która stosunkowo często pojawia się u najmłodszych Pacjentów. Zwykle wskazuje na zapalenie ucha środkowego i wymaga odpowiedniego postępowania. Wielu rodziców zastanawia się, co na ból ucha u dziecka warto stosować. W zależności od rodzaju zapalenia i nasilenia objawów lekarz pediatra może wdrożyć różne metody leczenia. Nie wiesz, jak złagodzić ból ucha u dziecka? Dowiedz się więcej na ten temat i sprawdź, jak pomóc maluchowi przechodzącemu infekcję ucha!
Ból ucha u dziecka – co go powoduje? Najczęstsze przyczyny bólu ucha
Zanim wyjaśnimy, co na ból ucha u dziecka warto zastosować, musisz dowiedzieć się, jakie są możliwe przyczyny dyskomfortu, z jakim mierzy się Twoja pociecha. Jedną z najczęściej spotykanych dolegliwości wieku dziecięcego jest ból ucha. U dziecka zwykle wskazuje na infekcję wirusową lub bakteryjną, rzadziej grzybiczą i często towarzyszy chorobie górnych dróg oddechowych.
Ból ucha u dziecka spowodowany jest obrzękiem tkanek ucha środkowego. Ta część narządu słuchu jest bezpośrednio połączona z gardłem, przez co drobnoustroje odpowiedzialne za choroby górnych dróg oddechowych mogą z łatwością przenikać do uszu. Co więcej, budowa ucha dziecka różni się od w pełni rozwiniętego aparatu słuchowego dorosłych. Najmłodsi mają krótszą i szerszą trąbkę słuchową (trąbkę Eustachiusza). To ona stanowi łącznik między uchem a gardłem. Wszelkie zarazki, zanieczyszczenia, wirusy i bakterie przenikają więc do uszu nie tylko ze środowiska zewnętrznego, lecz także z organizmu dziecka. Sprzyja temu niewłaściwa higiena uszu, narażenie na wilgoć czy – częste w przypadku dzieci – osłabienie odporności.
Za ból ucha u dziecka zwykle odpowiada infekcja o podłożu wirusowym. Niewłaściwie leczona lub lekceważona może przerodzić się w zakażenie bakteryjne. Do typowych chorób wieku dziecięcego zalicza się ostre lub przewlekłe zapalenie ucha środkowego. Chorobie mogą towarzyszyć objawy takie, jak:
- ból ucha o różnym nasileniu, często ostry, trudny do wytrzymania, pulsujący i piekący;
- ból za uchem, rozgrzanie małżowiny usznej;
- ogólne osłabienie, dekoncentracja;
- utrata apetytu, niechęć do ssania i picia;
- uczucie pełności w uchu,
- nudności i / lub wymioty;
- szumy uszne, zaburzenia słuchu, niedosłuch;
- podwyższona temperatura ciała;
- obrzęk i przekrwienie błony bębenkowej;
- swędzenie, kłucie, uczucie rozpierania.
U niektórych dzieci choroba ma charakter nawracający i wówczas możemy mówić o przewlekłym zapaleniu ucha środkowego, które dzielimy na:
- łagodne zapalenie ucha środkowego, w którego przebiegu nie dochodzi do wycieku płynu z ucha i nie ma aktywnego zakażenia,
- przewlekłe zapalenie ucha środkowego z wysiękiem (z ucha wycieka płyn surowiczy o słomkowej barwie),
- przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego (lekarz stwierdza przewlekłe wyciekanie ropy przez perforację w błonie bębenkowej dziecka).
Przyczyną przewlekłego zapalenia ucha środkowego u dziecka często jest niedoleczone ostre zapalenie ucha środkowego (OZUŚ).
Ciało obce, ropień zęba i niewłaściwa higiena uszu
Zdarza się, że dolegliwości bólowe są oznaką obecności ciała obcego w kanale słuchowym. Problem szczególnie często dotyczy rodziców małych dzieci, które mają tendencję do wkładania różnych przedmiotów do nosa oraz uszu. Pamiętaj, że w takiej sytuacji wskazana jest niezwłoczna wizyta u lekarza pierwszego kontaktu. Nie staraj się samodzielnie usuwać elementów zabawek czy małej baterii z ucha pociechy, bo możesz naruszyć błonę bębenkową i trwale uszkodzić słuch dziecka. Ból ucha niekiedy świadczy o ropniu zęba mlecznego, który objawia się obrzękiem i zaczerwienieniem dziąseł, pulsującym bólem zęba.
Za ból ucha u dziecka może odpowiadać także nagromadzenie woskowiny usznej, tzw. czop woskowinowy. Nadprodukcja wydzieliny często jest konsekwencją niewłaściwej higieny, która wbrew pozorom polega nie tylko na niedostatecznym myciu, lecz także zbyt częstym czyszczeniu uszu, zwłaszcza przy użyciu patyczków higienicznych, podrażniających przewód słuchowy. Choroby zębów i gardła to kolejne powszechne schorzenia, które mogą być manifestowane poprzez ból ucha. Warto pamiętać też, że jednym z czynników wywołujących tę uciążliwą dolegliwość jest także noszenie słuchawek dousznych.
Jak złagodzić ból przy zapaleniu ucha środkowego? Krople do uszu
Podstawą postępowania jest szczegółowy wywiad medyczny i badanie laryngologiczne u specjalisty. Jeśli podejrzewasz u dziecka zapalenie ucha środkowego, nie zwlekaj i udaj się do lekarza. Jakie metody może wdrożyć laryngolog dziecięcy? Początkowe postępowanie przy zapaleniu ucha środkowego polega na leczeniu objawowym. Koniecznością jest przyjmowanie leków o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym.
Ból uszu o infekcyjnym podłożu – leki na stan zapalny
Leczenie bólu uszu poprzedza wywiad i badanie otoskopowe. Warto dodać, że niekiedy ostateczne rozpoznanie ustala się dopiero w trakcie leczenia zabiegowego. W postawieniu właściwej diagnozy pomocne mogą okazać się dodatkowe badania obrazowe, takie jak np. tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny.
Jeśli za infekcję ucha odpowiadają wirusy, leczenie polega przede wszystkim na łagodzeniu objawów (środki na ból dostępne w aptece bez recepty). Z kolei w przypadku nadkażenia bakteryjnego lub grzybiczego konieczne jest stosowanie leków o kierunkowym działaniu, które zwalczają nie tylko objawy, lecz także przyczyny choroby. Lekarz może wdrożyć np. antybiotykoterapię. W leczeniu infekcji bakteryjnych pożądane efekty terapeutyczne daje m.in. amoksycylina dostępna na receptę. Lek ten stosowany jest np. przy rozpoznaniu OZUŚ.
Domowe sposoby na ból ucha u dziecka
Silny ból ucha u dziecka można łagodzić na różne sposoby. Oczywiście w pierwszej kolejności należy poradzić się lekarza, ponieważ nie jest możliwa samodzielna ocena stanu struktur ucha. To, jak złagodzić ból ucha u dziecka, zależy od jego przyczyny podstawowej.
Pomocne do łagodzenia bólu ucha są domowe sposoby, takie jak np. ciepłe okłady z woreczka wypełnionego pestkami wiśni. Jednak w niektórych przypadkach mogą one sprzyjać rozwojowi drobnoustrojów. Bakterie lubią wilgoć i ciepło, dlatego też w przypadku infekcji o podłożu bakteryjnym, można w ten sposób pogorszyć stan zdrowia. Jak złagodzić ból ucha u dziecka poza wymienionymi sposobami? Ciepłe kompresy warto stosować tylko na okolice za uchem. Pod żadnym pozorem nie należy wkładać waty czy aplikować kropli i maści rozgrzewających do przewodu słuchowego! Nie zaleca się stosowania olejków eterycznych ani samodzielnego płukania ucha.
Jak złagodzić ból ucha u przeziębionego dziecka?
Infekcje uszu często występują w przebiegu chorób górnych dróg oddechowych. W takich przypadkach katar spływający po tylnej ścianie gardła może podrażniać także trąbkę słuchową, łączącą narząd słuchu z gardłem. Z tego powodu dobrym sposobem na łagodzenie bólu ucha u dziecka są inhalacje z soli fizjologicznej (w przypadku starszych dzieci). Intensywne nawilżanie parą wodną redukuje obrzęk, łagodzi podrażnienia i ból.
Kataralne zapalenie ucha jest spowodowane rozprzestrzenianiem się drobnoustrojów z górnych dróg oddechowych do uszu. Pomocne przy dolegliwościach bólowych jest więc stosowanie preparatów przeciwobrzękowych, np. kropli i sprayów aplikowanych do nosa oraz gardła. W trakcie przeziębienia należy również dbać o oczyszczanie dróg oddechowych, stosując m.in. syropy lub zioła rozrzedzające wydzielinę i ułatwiające jej odkrztuszanie.
Źródła:
https://podyplomie.pl/medycyna/37057,przewlekle-zapalenie-ucha-srodkowego-przyczyny-diagnostyka-i-leczenie?srsltid=AfmBOooRn9EHONl36bRGfv9pGBua-tQnAsqPTADeJVPNUycl9-9sR7fn
https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-uszu/177491,ostre-zapalenie-ucha-srodkowego
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/74798,ostre-zapalenie-ucha-srodkowego
https://www.mp.pl/pacjent/objawy/74807,bol-ucha-u-dziecka