artykuły

Przewiane ucho – przyczyny i sposoby leczenia. Objawy przewianego ucha

Zapalenie ucha to dolegliwość, której jedną z przyczyn jest przewianie ucha. Wychłodzenie organizmu, zwykle przez niedostosowanie ubioru do temperatury panującej na dworze, może obniżyć odporność, zwiększając ryzyko infekcji bakteryjnej lub wirusowej. Przewiane ucho zwykle boli, może pojawić się wysoka gorączka oraz inne objawy. Dowiedz się więcej na temat przyczyn i leczenia tej przypadłości!

Spis treści:

  1. Przewiane ucho u dzieci i dorosłych – przyczyny
  2. Objawy przewiania ucha
  3. Domowe sposoby na przewiane ucho
  4. Co pomaga na przewiane ucho – leczenie

Przewiane ucho u dzieci i dorosłych – przyczyny

Schorzenie określane powszechnie jako przewiane ucho, to w rzeczywistości nic innego, jak stan zapalny ucha spowodowany zmianą temperatury, a tym samym osłabieniem odporności i zwiększoną podatnością na infekcje bakteryjne i wirusowe.

Nie tylko powiew zimnego powietrza, ale także z pozoru niegroźne ochłodzenie głowy może skutkować rozwojem stanu zapalnego. Ucho nie musi więc być dosłownie przewiane, aby doszło do pojawienia się przykrych objawów i powikłań.

Przewiane ucho, podobnie jak przeziębienie organizmu, wywołuje objawy związane z górnymi drogami układu oddechowego. Za przyczyny przewianego ucha uznaje się przede wszystkim drobnoustroje chorobotwórcze (bakterie, wirusy, grzyby). Te najłatwiej przedostają się do tkanek osłabionych, m.in. w wyniku wychłodzenia (przewiania ucha).

Za czynniki zwiększające ryzyko stanu zapalnego ucha uznaje się także m.in. wiek. Dzieci należą do pacjentów szczególnie podatnych na zawianie ucha, głównie ze względu na obniżoną odporność i inną budowę kanału słuchowego zewnętrznego. Krótsza, w porównaniu do osób dorosłych, trąbka słuchowa (trąbka Eustachiusza) ułatwia przedostawanie się drobnoustrojów z nosogardzieli, dlatego przewiane ucho u dziecka to stosunkowo bardzo częsta przypadłość. Wady anatomiczne podniebienia, nawracające infekcje zatok, czy przerośnięte migdałki również zwiększają ryzyko infekcji.

Jeśli nie dostosujemy ubioru do warunków atmosferycznych lub wyjdziemy na zewnątrz z wilgotnymi włosami, wówczas zmiana temperatury może osłabić odporność zwiększając tym samym podatność na infekcje.

Objawy przewiania ucha

Przewiane ucho wywołuje objawy podobne do przeziębienia. Najczęściej osoba chora jest osłabiona, może pojawić się stan podgorączkowy lub wysoka gorączka. Przewianiu uszu może towarzyszyć katar, kaszel, ból zatok, a także ból zębów i tkliwość ucha. Zwykle pojawia się ból, często nagły, trwający nieustannie lub w krótkich, powtarzających się epizodach. Ból może być odczuwany w środku ucha, jak również w okolicznych tkankach, np. z tyłu głowy.

Ból ucha przy przewianiu może być kłujący lub rozpierający, określany jako zatkane ucho. Do kolejnych symptomów przewiania ucha zalicza się szumy uszne i osłabienie słuchu. Zdarzają się jednak infekcje, w przebiegu których ból nie jest odczuwany.

Objawy przewiania ucha nie zawsze są jednak oczywiste. Szczególne trudności mogą dotyczyć rozpoznania schorzenia w przypadku najmłodszych. Ból ucha u dziecka może występować bez gorączki. Konieczna jest więc wnikliwa obserwacja zachowania dziecka. Jeśli niemowlę pociera ucho i jest niespokojne, można podejrzewać infekcję uszu.

W przypadku dzieci przewianie ucha często wywołuje także objawy ogólnoustrojowe. Mogą pojawić się wymioty i biegunki, dezorientacja, płaczliwość i zaburzenia równowagi. Wymienione symptomy zawsze wymagają konsultacji z lekarzem.

Co pomaga na przewiane ucho – leczenie

Przewiane ucho wywołuje objawy podobne do przeziębienia. Do najczęstszych symptomów tej dolegliwości należą:

  • kłujący i ostry ból ucha,
  • uczucie rozpierania i zatkane ucho,
  • szumy uszne i pogorszenie słuchu,
  • osłabienie, stan gorączkowy lub gorączka,
  • tkliwość ucha,
  • ból okolicy uszu i głowy.

Ból ucha przy przewianiu często jest nagły, trwający nieustannie lub w krótkich, powtarzających się epizodach. Zdarzają się jednak infekcje, w których przebiegu ból nie jest odczuwany. Przewianiu uszu może też towarzyszyć katar, ból zatok, kaszel, ból gardła, a także ból zębów.

Objawy przewiania ucha nie zawsze są jednak oczywiste. Szczególne trudności mogą dotyczyć rozpoznania schorzenia w przypadku najmłodszych. Ból ucha u dziecka może występować bez gorączki. Konieczna jest więc wnikliwa obserwacja zachowania dziecka. Jeśli niemowlę pociera ucho i jest niespokojne, można podejrzewać infekcję uszu.

W przypadku dzieci przewianie ucha często wywołuje także objawy ogólnoustrojowe. Mogą pojawić się wymioty i biegunki, dezorientacja, płaczliwość i zaburzenia równowagi. Wymienione symptomy zawsze wymagają konsultacji z lekarzem.

Domowe sposoby na przewiane ucho

Podejrzewając, że przyczyną dolegliwości jest przewiane ucho, należy przede wszystkim zadbać o odpowiednie rozgrzanie organizmu. Warto przygotować ciepłą kąpiel, pamiętając, aby nie dopuścić do przedostania się wody do kanału słuchowego. Chore ucho należy ogrzać, zakrywając je opaską lub czapką. W przypadku gorączki zaleca się przyjmowanie środków przeciwgorączkowych.

Co na przewiane ucho będzie pomocne? Postępowanie w pierwszych dwóch dniach przypomina leczenie przeziębienia, przy szczególnej dbałości o zabezpieczenie uszu. Warto pić herbatę z miodem i cytryną lub sok malinowy. Zaleca się odpoczynek i unikanie czynników, które mogą pogłębić objawy, głównie dymu tytoniowego i zanieczyszczeń. Nie zaleca się aplikowania olejków rozgrzewających, takich jak np. olejek kamforowy, bezpośrednio do przewodu słuchowego, ponieważ może to skutkować uszkodzeniem błony bębenkowej. Do ucha nie należy również wkładać waty, gdyż stwarza to warunki do namnażania się bakterii.

Zawiane ucho można ogrzewać, jednak w żadnym przypadku nie stosuje się mokrych kompresów. Ucho powinno być zabezpieczone przed wilgocią. Ulgę mogą przynieść ciepłe, suche okłady umieszczane za uchem, jednak i w tym przypadku należy zachować ostrożność. Rozgrzewanie ucha może przyczynić się do namnażania bakterii odpowiedzialnych za stan zapalny.

Co pomaga na przewiane ucho – leczenie

Jeśli objawy przewiania ucha nie ustępują w ciągu 2-3 dni, należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu lub laryngologa. W przypadku infekcji bakteryjnej konieczne może okazać się stosowanie antybiotyku. Lekarz może również zalecić leki przeciwzapalne i krople, które uśmierzają dolegliwości i zmniejszą obrzęk tkanek. Preparat posiadający takie właściwości to wyrób medyczny LIX, który dzięki zawartości glicerolu i chlorowodorku lidokainy szybko eliminuje ból. Krople LIX pochłaniają wilgoć, redukując obrzęk, który często towarzyszy stanom zapalnym uszu.

Natomiast jeśli przewiane ucho dotyczy dziecka, leczenie należy rozpocząć od wizyty u lekarza, nie czekając na rozwój choroby. Wskazaniem do wcześniejszej wizyty u specjalisty jest także zaobserwowanie niepokojących objawów, takich jak wymioty, biegunki, pogorszenie słuchu, czy wydzielina uszna, która może świadczyć o zapaleniu ucha środkowego.

Źródła:

  1. Hossmann-Poznańska E., Dzierżanowska D., http://www.otolaryngologia.org.pl/orl2/pdf/zalecenia/zalecenia_zapalenie_ucha_zewnetrznego_tekst.pdf (data dostępu: 31.07.2023).
  2. Wiercińska M., Ostre i przewlekłe zapalenie ucha środkowego: przyczyny, objawy i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-uszu/177491,ostre-zapalenie-ucha-srodkowego (data dostępu: 31.07.2023).