Co oznacza pulsowanie w uchu? Jak leczyć tę dolegliwość?
Pulsowanie w uchu może być objawem urazu, schorzenia czy efektem zalegania woskowiny w przewodzie słuchowym. Jak radzić sobie z tym problemem zdrowotnym? Metoda leczenia pulsowania w uchu, jaką podejmuje specjalista, zależy od przyczyny dolegliwości. W tym artykule wyjaśniamy, kiedy warto skonsultować się z lekarzem, jak wygląda diagnostyka i leczenie odczucia tętnienia oraz pulsowania w uszach.
Kilka słów o pulsowaniu w uszach
Pulsowanie w uszach jest nieprzyjemnym doświadczeniem dźwiękowym, które ma subiektywną postać. Towarzyszyć mu może szereg innych uciążliwych dla chorego objawów, np.:
- piski w uchu,
- nudności,
- wymioty,
- bóle i zawroty głowy,
- uczucie rozpierania w uchu.
Wielu pacjentów przyznaje, że pulsowanie w uchu obniża jakość ich codziennego funkcjonowania. Może przyczyniać się m.in. do zaburzeń koncentracji, powodować bezsenność, rozdrażnienie i uczucie zmęczenia. Uciążliwa dolegliwość może sprzyjać nerwicy i zaburzeniom depresyjnym. U części chorych występuje również mizofonia (nadwrażliwość na dźwięki) oraz fonofobia (lęk przed głośnymi dźwiękami). Pulsowanie może pojawić się w prawym lub lewym uchu, o dowolnej porze dnia (często wieczorami, gdy przebywamy w pozycji leżącej).
Dlaczego ucho „zaczyna pulsować”? Urazy
Pulsowanie w uchu to typ szumów usznych, który może mieć związek z przebytymi urazami głowy, szczególnie w okolicy skroniowej. Na tego typu dyskomfort skarżą się m.in. osoby po urazach czaszki, np. wskutek niespodziewanego upadku, pobicia czy wypadku komunikacyjnego. Możliwą przyczyną są też urazy błony bębenkowej spowodowane oczyszczaniem ucha z użyciem patyczków higienicznych.
Pulsowanie w uchu – zalegająca woskowina i czop woszczynowy
Za pulsowanie w uchu może odpowiadać też tzw. czop woszczynowy, który jest niczym innym jak zamknięciem przewodu słuchowego zalegającą w nim woskowiną. Do powstania czopa przyczyniają się zaniedbania w kwestii higieny uszu, m.in. ich niewłaściwe czyszczenie. Oczywiście urazy i zaleganie woskowiny w małżowinie usznej to nie jedyne czynniki sprawcze pulsowania w uchu. Co jeszcze może przyczynić się do pulsujących szumów usznych?
Pulsowanie i tętnienie w uchu – objaw infekcji
W przypadku wielu pacjentów przyczyną problemu jest infekcja bakteryjna, np. wysiękowe zapalenie ucha środkowego (OMS, łac. otitis media secretoria). Ta choroba jest dość częstym powikłaniem pogrypowym, może mieć też związek z alergią, refluksem przełykowo-gardłowym i przerostem migdałka gardłowego. Za rozwój schorzenia niekiedy odpowiadają nieprawidłowości w budowie twarzoczaszki. OMS zalicza się do tzw. chorób wieku dziecięcego, może mieć postać:
- ostrą,
- podostrą,
- przewlekłą.
Inne przyczyny pulsowania w uchu – choroba Meniere’a, tętniak mózgu, podwyższone ciśnienie krwi
Pulsowanie w uszach może oznaczać, że mamy do czynienia z chorobą Meniere’a, która objawia się pod postacią zaburzeń narządu słuchu i równowagi. Schorzenie, zwane zamiennie wodniakiem endolimfatycznym, ma charakter napadowy; objawy mijają zwykle w ciągu kilku godzin. Warto podkreślić, że nieleczona choroba może spowodować głęboki niedosłuch. Innymi przyczynami tętnienia i pulsowania w uszach mogą być:
- wysokie ciśnienie tętnicze,
- tętniak mózgu,
- nowotwory w uchu,
- nadczynność tarczycy,
- guzy mózgu,
- ekspozycja na duży hałas,
- zapalenie trąbki słuchowej,
- stwardnienie rozsiane,
- zwyrodnienia kręgosłupa w odcinku szyjnym.
Pulsowanie w uchu – diagnostyka. Kiedy udać się do laryngologa?
Warto skorzystać z wizyty u specjalisty (laryngologa), jeżeli pulsowanie w uszach dokucza nam od dłuższego czasu. Powodem do niepokoju są silne bóle oraz zawroty głowy i zaburzenia słuchu. By potwierdzić bądź wykluczyć poważne schorzenia ośrodkowego układu nerwowego, poza podstawowym badaniem słuchu konieczne jest poddanie się szczegółowym badaniom diagnostycznym, w tym tomografii komputerowej i rezonansowi magnetycznemu głowy. Niezbędna może okazać się również diagnoza stomatologiczna. W celu określenia charakteru choroby pomocne bywa też badanie krwi i USG. W przypadku podejrzenia somatyzacji warto skorzystać z konsultacji z doświadczonym psychologiem.
Jak leczyć pulsowanie w uchu? Farmakoterapia i nie tylko
W zależności od przyczyny pulsowania lekarz może wdrożyć leczenie farmakologiczne (np. środki przeciwzapalne, beta-blokery, leki przeciwdepresyjne i przeciwhistaminowe) lub operacyjne. Jeśli szumy uszne mają podłoże psychiczne i leczenie farmakologiczne jest mało skuteczne, warto rozważyć poddanie się terapii poznawczo-behawioralnej. Bywa, że pomagają również masaże, terapie dźwiękowe i akupunktura. Należy wspomnieć, że zdarza się, iż pulsujące szumy uszne ustępują samoistnie. Dobrym pomysłem jest wprowadzenie zdrowych nawyków do codziennego życia, tj. rzucić palenie, zacząć regularnie ćwiczyć, zadbać o zbilansowaną dietę dostosowaną do naszych potrzeb i stanu zdrowia. Warto jeść produkty obfitujące w witaminy z grupy B, miedź, cynk i kwas foliowy, które mają korzystny wpływ na narząd słuchu. Pacjenci cierpiący z powodu pulsowania w uszach powinni unikać przebywania w hałasie, a jeżeli są narażeni na hałas w środowisku pracy, powinni stosować specjalne ochraniacze na uszy.
Bardzo ważne jest również dbanie o prawidłową i staranną higienę uszu. Zaniedbanie w tej kwestii może bowiem przyczynić się do gromadzenia woskowiny, a w konsekwencji także do infekcji ucha. Jeśli zakażenie już się pojawiło i lekarz stwierdził zapalenie ucha zewnętrznego, w celu łagodzenia bólu może przepisać krople LIX, które są wyrobem medycznym. Krople mają działanie osmotyczne, a więc redukują obrzęk tkanek, co może też zmniejszyć odczuwanie nieprzyjemnych doznań, takich jak pulsujący szum w uszach.
Podsumowując, pulsowanie w uszach może mieć związek zarówno z chorobami uszu, jak i drobnymi urazami czy ogólnoustrojowymi schorzeniami. Pamiętajmy, że w razie dyskomfortu ze strony narządu słuchu warto niezwłocznie skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu. Lepiej zapobiegać, niż leczyć!
Pulsowanie w uchu – FAQ
- O czym świadczy pulsowanie w uchu?
Za pulsowanie w uchu często odpowiada wysokie ciśnienie tętnicze krwi. Nadciśnieniu towarzyszą zawroty i bóle głowy oraz kołatanie serca, więc w przypadku tych objawów należy skonsultować swój stan z lekarzem kardiologiem. Ponadto tętnienie w uchu może świadczyć o chorobach narządu słuchu, dlatego warto udać się do otolaryngologa, jeśli problem ten utrzymuje się przez dłuższy czas.
- Czy od zatok może pulsować w uchu?
Zapalenie zatok może powodować dolegliwości w obrębie innych pobliskich narządów i np. doprowadzić do uczucia zatkania ucha. Wzrost ilości wydzieliny powoduje również uczucie pełności w uchu i inne objawy, takie jak pulsowanie i tętnienie w uchu, dolegliwości bólowe. Może to świadczyć o tym, że infekcja z zatok objęła również ucho.
- Czy przy nerwicy może pulsować w uchu?
Zaburzenia lękowe wpływają na funkcjonowanie całego organizmu i mogą powodować różne objawy. Niektóre osoby zmagające się z tym problemem odczuwają pulsowanie w głowie i uszach, a także szumy uszne. Warto ten objaw skonsultować z lekarzem w celu prawidłowego rozpoznania.
Źródła
- Zagor M., Szumy uszne: przyczyny, objawy i leczenie. Jak pozbyć się szumu w uszach?, https://www.mp.pl/pacjent/objawy/105636,szumy-uszne (dostęp 28.03.2024).
- Kochanek K., Szumy uszne. [w:] Janczewski G. (red.): Otolaryngologia praktyczna, tom I. Via Medica Gdańsk 2005: 26-30.
- Zagor M., Choroba Meniere’a, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-uszu/106005,choroba-menirea (dostęp 28.03.2024).