Jak i czym czyścić uszy niemowlaka z woskowiny, aby zrobić to prawidłowo?
Narząd słuchu jest narażony na bezpośredni kontakt z mnóstwem zarazków. Jest również bardzo delikatny i podatny na urazy, dlatego każdy opiekun powinien wiedzieć, jak czyścić uszy niemowlaka i jakich błędów unikać, aby zapewnić mu odpowiednią higienę i ochronić go przed schorzeniami.
Jak bezpiecznie i prawidłowo czyścić uszy niemowląt?
Jednym z podstawowych elementów higieny jest czyszczenie uszu, które przeprowadzamy nie tylko u dzieci i niemowląt, ale już u noworodków. Większość rodziców zastanawia się jednak, jak czyścić uszy niemowlaka. Bardzo dobrze, ponieważ jest to jeden z priorytetów przy pielęgnacji maluszka. Co więcej, niewłaściwa higiena ucha może prowadzić do powikłań, takich jak np. zapalenie ucha zewnętrznego lub środkowego, zaburzenia słuchu, a nawet jego trwałe uszkodzenie.
Ucho składa się nie tylko z widocznej części, czyli małżowiny usznej i zewnętrznego przewodu słuchowego. Nieco głębiej kanał słuchowy oddzielony jest od ucha środkowego cienką błoną bębenkową. Za nią z kolei znajdują się struktury biorące udział w przetwarzaniu fal dźwiękowych. Warto pamiętać, że drobne otarcia sprzyjają infekcjom, które mogą wpływać na funkcjonowanie całego narządu słuchu, dlatego tak ważna jest prawidłowa i bezpieczna higiena uszu niemowlaka.
Nie oznacza to jednak, że musimy czyścić przewód słuchowy dziecka. Wręcz przeciwnie, ta część powinna oczyszczać się samoistnie. Jest to możliwe dzięki naturalnym procesom samooczyszczania poprzez migrację woskowiny w stronę ujścia przewodu słuchowego. Z kolei wraz z nią usuwane są zanieczyszczenia i drobnoustroje. Woskowina jest naturalną substancją, pełniącą również funkcję ochronną i nie należy jej usuwać z przewodu słuchowego.
Jak więc dbać o prawidłową higienę uszu dziecka? Otóż należy myć tylko małżowinę. Delikatnie usuwamy jedynie wosk wypływający z ucha. Pamiętać należy również o pielęgnacji skóry niemowlaka, która jest szczególnie wrażliwa wokół uszu i za nimi.
Czym czyścić uszy niemowlaka i noworodka?
Naskórek wyściełający małżowinę i kanał słuchowy jest bardzo delikatny, zwłaszcza u noworodka, dlatego czyszczenie uszu u niemowląt należy przeprowadzać z dużą ostrożnością, używając tylko delikatnych przyrządów. Do czyszczenia uszu najlepiej wybierać patyczki dla dzieci. Posiadają one specjalny ogranicznik, który zapobiega przed ich zbyt głębokim włożeniem do kanału słuchowego. Jest to bardzo ważne zwłaszcza podczas czyszczenia uszu niemowląt. Starsze dzieci zwykle (choć nie zawsze) potrafią zachować spokój podczas mycia uszu.
Mydła, żele i szampony zawierające konserwanty i sztuczne dodatki mogą podrażniać delikatne tkanki przewodu słuchowego, co niekiedy wywołuje dyskomfort i ból ucha u dziecka. Niemowlętom, u których doszło do podrażnienia błon zabezpieczających zewnętrzny kanał słuchowy, można aplikować specjalnie krople do uszu, np. wyrób medyczny LIX. Produkt ten jest przeznaczony dla dzieci od 6. miesiąca życia.
Odpowiednia higiena uszu powinna obejmować dobór właściwych produktów, co pozwoli uniknąć przesuszenia skóry. Istnieją różne preparaty do czyszczenia uszu dla dzieci, jak spraye i krople ułatwiające wypływanie woskowiny z przewodu słuchowego. Najczęściej jednak uszy noworodków i niemowląt wystarczy oczyszczać wodą z dodatkiem delikatnego płynu do kąpieli. Specjalne preparaty do uszu nie są obowiązkowe i stanowią duże ułatwienia raczej w przypadku nadprodukcji woskowiny. Aby bezpiecznie wyczyścić uszy dziecka, warto wybierać te naturalne, pozbawione konserwantów i barwników, np. na bazie gliceryny.
Jak często myć uszy dziecka?
Ważny jest nie tylko sposób czyszczenia uszu maluszka, ale również częstotliwość tego zabiegu. Jak często myć uszy pociechy? Małżowinę uszną należy myć podczas każdej kąpieli. Nie ma powodów, aby obawiać się zamoczenia uszu u noworodka. Należy jedynie pamiętać o dokładnym osuszeniu skóry.
Z uwagi na leżący tryb życia noworodka codziennie należy dbać o szczególnie wrażliwą skórę za uszami. Gdy dziecko ulewa, pokarm bardzo często spływa właśnie w to miejsce, co zwiększa ryzyko odparzeń i może wywoływać dyskomfort, a nawet ból za uchem.
Sucha skóra za uszami u niemowlaka, a także na płatkach usznych może oznaczać również ciemieniuchę. Płatków skóry nie można zdrapywać. Należy je nawilżyć oliwką lub specjalnym preparatem na ciemieniuchę i po kilkudziesięciu minutach delikatnie przetrzeć.
Dzięki wcześniejszemu umyciu uszu w trakcie kąpieli woskowina, która wypłynęła z małżowiny usznej, powinna być miękka. Wtedy można usunąć ją za pomocą wacika. Nie ma potrzeby czyszczenia głębszych elementów ucha z woskowiny.
Dokładne mycie dziecku uszek podczas kąpieli, czyli czyszczenie zakamarków małżowiny, wystarczy wykonywać 1–2 razy w tygodniu. W tym celu używamy patyczków higienicznych.
Jak i czym myć uszy niemowlaka – pielęgnacja krok po kroku
Wiedząc już, czym czyścić uszy maluszka i jak często to robić, warto jeszcze ustalić schemat działania. Pielęgnację uszu niemowlaka najlepiej wykonywać tuż po kąpieli. Jeśli jednak dziecko jest niecierpliwe, oczywiście można robić to o innej porze dnia. Oto jak najwygodniej czyścić niemowlakowi uszy:
- Po pierwsze należy przygotować miseczkę z przegotowaną wodą, tak aby ostygła, zanim przystąpimy do mycia.
- Następnie należy zwilżyć uszka niemowlaka wodą z dodatkiem płynu do kąpieli dla dzieci. Wody nie wlewamy do ucha, a jedynie moczymy widoczną część małżowiny.
- Kolejno płyn należy dokładnie spłukać.
- Do dalszych czynności przystępujemy po osuszeniu i ubraniu dziecka.
- Namaczamy gazik w przegotowanej wodzie o temperaturze pokojowej. Owijamy nim palec wskazujący i delikatnie myjemy widoczną część ucha oraz usuwamy wypływającą woskowinę z małżowiny usznej.
- Innym wacikiem należy przemyć małżowinę, płatek ucha i skórę za uchem.
- Woda w uszach zwiększa ryzyko rozwoju infekcji, dlatego po ich czyszczeniu dokładnie osusz uszy dziecka za pomocą suchego płatka kosmetycznego lub miękkiego ręcznika.
- Smarujemy okolice uszu, w tym skórę za uchem balsamem lub kremem odpowiednim do delikatnej skóry niemowląt.
- Czynność powtarzamy na drugim uchu.
Odpowiednia higiena Twojej pociechy i regularne stosowanie się do powyższych zaleceń nie tylko pozwoli zadbać o jej komfort, ale także zminimalizować ryzyko infekcji ucha. Nieprawidłowe czyszczenie narządu słuchowego dziecka może doprowadzić nawet do zapalenia ucha środkowego, które u małych pacjentów najczęściej wymaga leczenia antybiotykiem.
Co zrobić w przypadku nagromadzenia woskowiny u dziecka?
Zdarza się, że wydzielina uszna gęstnieje w uchu i zajmuje większą część światła przewodu słuchowego zewnętrznego. Zwykle jest to wynik niewłaściwej higieny i nieprawidłowego użytkowania patyczków kosmetycznych, którymi należy czyścić wyłącznie małżowinę i jej zakamarki. W innym wypadku część woskowiny zostaje wepchnięta głębiej i tym samym zatyka ucho. Z tego względu pod żadnym pozorem nie powinniśmy wkładać patyczków do uszu.
W przypadku nadmiaru i gęstnienia wydzieliny można użyć do czyszczenia uszu środki apteczne. Dostępne są specjalne preparaty w sprayu do czyszczenia i zmiękczania wosku – należy wybierać te przeznaczone dla dzieci od dnia urodzenia lub dostosowane do wieku pociechy. Zwykle aplikuje się je do ucha trzy razy dziennie. Jeśli pomimo tego woskowina nie wypłynie, należy udać się do lekarza. W przypadku noworodków i niemowląt usuwanie nadmiaru woskowiny poleca się jednak powierzyć specjaliście. Pediatra może również sprawdzić, czy jednocześnie nie doszło do rozwoju stanu zapalnego.
Pod żadnym pozorem zatkane ucho nie powinno być czyszczone mechanicznie, np. przez wkładanie patyczków. To najgorszy sposób na usuwanie woskowiny, gdyż może jedynie pogorszyć sytuację i doprowadzić nawet do uszkodzenia błony bębenkowej. Tylko lekarz posiada odpowiednie umiejętności, pozwalające bezpiecznie odetkać i zbadać zatkane ucho niemowlęcia. Do specjalisty warto udać się również, jeśli nadmiar wydzieliny pojawi się nagle, co może być objawem zapalenia ucha u niemowlaka.
Źródła:
- https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/pielegnacja/52306,higiena-uszu-noska-i-paznokci
- https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/62124,usuwanie-woskowiny-u-dziecka
- https://www.mp.pl/pediatria/praktyka-kliniczna/procedury/145577,oczyszczanie-przewodu-sluchowego-zewnetrznego
