Strona główna » Archives for admin » Strona 9

Narząd słuchu jest narażony na wiele dolegliwości, w tym uraz akustyczny, który jest mechanicznym uszkodzeniem struktur ucha pod wpływem ekspozycji na hałas. Może być trwały lub przejściowy czy też ostry lub przewlekły. Taka przypadłość dotyczy osób w każdym wieku i wbrew pozorom zdarza się bardzo często. Przykładowo, jedną z możliwych przyczyn ostrego urazu akustycznego jest narażenie narządu słuchu na kontakt z wysokim dźwiękiem, takim jak np. wybuch petardy czy wystrzał z broni palnej. Dowiedz się, jak powstaje uraz akustyczny, jakie są jego objawy i sposoby leczenia!

1. Co to jest uraz akustyczny?
2. Rodzaje urazu akustycznego – ostry i przewlekły
3. Ostry uraz akustyczny – możliwe przyczyny
4. Jakie są przyczyny przewlekłego urazu akustycznego?
5. Uszkodzenie słuchu przez uraz akustyczny – objawy
6. Na czym polega leczenie urazu akustycznego?
7. Jak zapobiegać urazom akustycznym?

Co to jest uraz akustyczny ucha?

Jako uraz akustyczny określa się uszkodzenie słuchu spowodowane ekspozycją na hałas. Nagły, wysoki dźwięk może doprowadzić do natychmiastowej utraty lub upośledzenia słuchu (wiele tutaj zależy też od indywidualnej wrażliwości na hałas). Również przewlekłe narażenie na hałas, nawet o niskiej częstotliwości, może prowadzić do urazu akustycznego.

Najczęściej za uraz akustyczny odpowiada uszkodzenie struktur ucha wewnętrznego, a dokładniej narządu Cortiego. Ta część narządu słuchu znajduje się w ślimaku, a na niej zlokalizowane są komórki rzęsate (inaczej komórki rzęskowe, słuchowe), które pod wpływem hałasu ulegają uszkodzeniu i się nie regenerują.

To nie koniec możliwości. Zdarza się również, że uraz akustyczny i towarzyszące mu ciśnienie jest bezpośrednią przyczyną pęknięcia błony bębenkowej oddzielającej ucho środkowe oraz wewnętrzne.

Rodzaje urazu akustycznego – ostry i przewlekły

Warto zaznaczyć, że uszkodzenie struktur ucha środkowego i/lub wewnętrznego może nastąpić zarówno pod wpływem dźwięków wysokich, jak i tych o niższej częstotliwości, zwłaszcza jeśli narażenie na ich ekspozycję występuje długotrwale. Pod tym względem wyróżnia się:

• ostry uraz akustyczny – zwykle pojawia się nagle, nawet po krótkiej ekspozycji na hałas o wysokiej częstotliwości przekraczającej 130 dB;
• przewlekły uraz akustyczny – wynika z długotrwałego narażenia na hałas o umiarkowanej i niskiej częstotliwości (ok. 80 dB).

Ostry uraz akustyczny – możliwe przyczyny

Za ostry uraz akustyczny najczęściej odpowiada narażenie na wysokie dźwięki. Do szybkiego uszkodzenia struktur ucha mogą przyczyniać się wybuchy, wystrzały z pistoletu, a nawet zmiana ciśnienia podczas startu samolotu.

Wśród czynników uszkadzających słuch, z jakimi mamy częsty kontakt, należy wymienić także słuchanie głośnej muzyki. Z tego powodu często zdarza się, że np. po koncercie słyszymy piszczenie w uszach. Niekiedy ten objaw ustępuje po kilku godzinach, jednak może również pozostawić stały ubytek słuchu.

Zdarza się też, że uderzenie w ucho jest przyczyną uszkodzenia delikatnych tkanek. W takich przypadkach może dochodzić do pęknięcia błony bębenkowej pod wpływem ciśnienia, jak i do mechanicznego uszkodzenia dowolnych części ucha.

Jakie są przyczyny przewlekłego urazu akustycznego?

Przewlekły uraz akustyczny rozwija się stopniowo i powoduje odbiorczy niedosłuch. Obserwuje się narastające pogorszenie słuchu, które początkowo może być bagatelizowane. W tym przypadku za upośledzenie słuchu najczęściej odpowiada długotrwała ekspozycja na hałas o umiarkowanym natężeniu. Szczególnie narażone są więc osoby pracujące z wykorzystaniem głośnych urządzeń mechanicznych, a także wszyscy, którzy przebywają w hałaśliwym otoczeniu. Ten typ urazu akustycznego wynika z upośledzenia wrażliwości komórek rzęsatych i powoduje nieodwracalne uszkodzenie słuchu, które prowadzi do głuchoty.

Uszkodzenie słuchu przez uraz akustyczny – objawy

Uszkodzenie słuchu może mieć różne objawy, zależne od przyczyny i powstałych konsekwencji. Ostry uraz akustyczny często występuje jednocześnie z pęknięciem membrany usznej.

Pęknięta błona bębenkowa zwykle wywołuje objawy, takie jak np. krwawienie z ucha. Warto jednak zaznaczyć, że za krwotok z ucha mogą również odpowiadać inne, poważne choroby ogólnoustrojowe. Niekiedy krew płynąca z ucha, zwłaszcza u dziecka, może sugerować mechaniczne uszkodzenie tkanek, np. przez ciało obce w uchu, dlatego obserwując taki objaw, zawsze należy skorzystać z szybkiej pomocy lekarza.

Pęknięcie „bębenka” w uchu może wywoływać również inne dolegliwości, takie jak szumy, piski i dziwny dźwięk, określany niekiedy jako metaliczny (trzaski), czy huk w głowie i zaburzenia słuchu. Przy przewlekłym urazie akustycznym może występować ból ucha, często bardzo uciążliwy, jak również ogólny dyskomfort.

Z kolei przewlekły uraz akustyczny często pozostaje długotrwale niezauważony. Następuje stopniowe pogorszenie słuchu. Jednocześnie mogą występować szumy uszne, ale pojawiają się tylko w części przypadków. Zdarza się również, że uraz akustyczny jest powodem:

• zaburzonej koncentracji,
• uczucia zwiększonego ciśnienia w uchu,
• obniżonej wrażliwości na bodźce.

Jednak to, jak zaawansowany jest uraz akustyczny, najlepiej oceni specjalista, który prawdopodobnie wykona badanie słuchu o nazwie audiogram.

Na czym polega leczenie urazu akustycznego?

Podejrzewając uraz akustyczny, należy bezzwłocznie udać się do lekarza. Leczenie trzeba rozpocząć jak najszybciej, najlepiej w pierwszych 2-3 dniach od narażenia na wysoki dźwięk. W późniejszym czasie uszkodzenie słuchu może być nieodwracalne. Często konieczna jest hospitalizacja.

Czy słuch się regeneruje? Niestety nie następuje to naturalnie i samoistnie. Utrata słuchu może być odwracalna, jeśli odpowiada za nią pęknięcie błony bębenkowej (inaczej perforacja błony bębenkowej). W takich przypadkach po jej rekonstrukcji możliwy jest powrót do zdrowia.

Leczenie urazu akustycznego może odbywać się za pomocą nowoczesnych metod chirurgicznych. Jeśli jednak mamy do czynienia z przewlekłym urazem akustycznym wynikającym z trwałego uszkodzenia komórek słuchowym, najskuteczniejszym sposobem poprawy komfortu życia są aparaty słuchowe.

Jak zapobiegać urazom akustycznym? Czego unikać?

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, iż konsekwencje przewlekłego urazu akustycznego mogą pogłębiać się latami. Z kolei w przypadku jego ostrej postaci uszkodzenie słuchu często następuje w ciągu zaledwie kilku minut. Niestety leczenie poważnych ubytków słuchu często jest długotrwałe i skomplikowane, a w niektórych przypadkach jedynym sposobem na poprawę komfortu są wspomniane aparaty słuchowe.

Warto więc pamiętać przede wszystkim o odpowiedniej profilaktyce. Zastanawiasz się, jak zabezpieczyć słuch przed urazem akustycznym? Przede wszystkim unikając częstego przebywania w głośnym otoczeniu, co ma destrukcyjny wpływ na nasz narząd słuchu. W miarę możliwości, przy narażeniu na wysokie dźwięki, dobrze jest stosować zatyczki do uszu. Słuchając muzyki, zwłaszcza przez słuchawki, należy ograniczać jej głośność i dbać o zdrowie przewodu słuchowego.

Nie bez znaczenia pozostaje także prawidłowa higiena uszu. Niedozwolone jest umieszczanie patyczków kosmetycznych wewnątrz przewodu słuchowego, co zupełnie nieświadomie wciąż robi wiele osób. Jak podkreślają lekarze laryngolodzy, wkładanie patyczków higienicznych do kanału słuchowego podrażnia komórki rzęsate, które stopniowo ulegają osłabieniu. Warto mieć świadomość, iż niewłaściwa pielęgnacja narządu słuchu zwiększa też ryzyko rozwoju stanu zapalnego, który nieleczony może prowadzić do ubytku słuchu.

Pamiętajmy, że wszelkie schorzenia uszu należy systematycznie leczyć pod okiem doświadczonego i wykwalifikowanego lekarza. Ewentualne podrażnienia delikatnych tkanek w przewodzie słuchowym, także spowodowane zatyczkami do uszu i noszeniem słuchawek, można łagodzić za pomocą wyrobu medycznego LIX, który dzięki zawartości glicerolu i lidokainy wspomaga usuwanie nadmiaru wilgoci z uszu, redukuje obrzęk, a co najważniejsze eliminuje ból.

Źródła:

1. Maria Zalesska-Kręcicka: Zarys otolaryngologii: podręcznik dla studentów i lekarzy. Wrocław: 2008, s. 97.
2. Mariola Zagor, Urazy akustyczne, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-uszu/110217,urazy-akustyczne [dostęp 28.08.2023].

Strona główna » Archives for admin » Strona 9

Słuch człowieka jest tak skonstruowany, że nie sposób określić, jak hałas mierzony w decybelach wpływa na zdrowie. To sprawa bardzo indywidualna, zależna m.in. od psychiki i swoistej wrażliwości słuchu. Szkodliwe są nie tylko wysokie dźwięki, lecz także długotrwała ekspozycja na hałas o niskiej częstotliwości. Dowiedz się, jak hałas wpływa na zdrowie człowieka i jak prawidłowo dbać o narząd słuchu.

Czym jest hałas? Definicja hałasu

Jako hałas określa się dźwięki irytujące, które w jakikolwiek sposób mogą być szkodliwe dla zdrowia. Są to zarówno dźwięki wysokie, jak i te o niskich częstotliwościach, zwykle słyszalne przez dłuższy czas.

Należy zaznaczyć, że zakres dźwięków określanych jako hałas zależy od subiektywnej wrażliwości słuchu. Definicja hałasu obejmuje więc wszystkie dźwięki, które dla danej osoby są bezcelowe, dokuczliwe i szkodliwe, zarówno dla narządu słuchu, jak i psychiki czy ogólnego stanu zdrowia.

Jako uciążliwy hałas określa się także dźwięki, które występują w niewłaściwym czasie i otoczeniu, np. słyszalne w tle, które mogą zaburzać odbieranie dźwięków pożądanych, powodując dezorientację i zaburzając poczucie bezpieczeństwa.

Budowa ucha człowieka – jak działa zmysł słuchu?

Ucho ludzkie cechuje skomplikowana budowa. Składa się ono z ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego. Aby prawidłowo odbierać i przetwarzać sygnały dźwiękowe, wszystkie wymienione części muszą współpracować.

Początkowo sygnał dźwiękowy, docierający do małżowiny usznej, przedostaje się przez przewód słuchowy zewnętrzny do membrany oddzielającej ucho środkowe od części zewnętrzych. Wrażliwa błona bębenkowa przetwarza fale akustyczne w drgania. Kolejno kosteczki słuchowe wzmacniają odbierany sygnał i kierują go do ślimaka – jednej z najważniejszych części ucha wewnętrznego.

Budowa ucha wewnętrznego człowieka obejmuje również bliżej położony przedsionek wypełniony płynem, a także błędnik (narząd równowagi). W ślimaku drgania są przetwarzane w impulsy nerwowe, które trafiają do kory mózgu. Ośrodek słuchu w mózgu jest zlokalizowany w obrębie płata skroniowego.

Natężenie hałasu – jakie dźwięki „słyszy” ludzkie ucho?

Nie tylko wysokie dźwięki są uznawane za hałas. Natężenie hałasu to sprawa bardzo indywidualna. Wrażliwy słuch może ulegać uszkodzeniu także pod wpływem niskich częstotliwości, zwykle słyszalnych przed dłuższy czas. Są to m.in. infradźwięki, które mierzone w decybelach przyjmują wartość poniżej 20 Hz.

Ludzki narząd słuchu intensywnie reaguje na dźwięki słyszalne (zakres 20 Hz – 16 kHz). Z kolei ultradźwięki (powyżej 20 kHz) są zbyt wysokie, aby je usłyszeć. Nie oznacza to jednak, że hałas ultradźwiękowy i infradźwiękowy jest obojętny dla organizmu człowieka.

Przy wysokim ciśnieniu akustycznym infradźwięki mogą być odbierane przez narząd słuchu. Są również rozpoznawane przez receptory czucia i wibracji zlokalizowane w strukturach ucha. Nie bez znaczenia pozostaje wpływ takiego hałasu na zdrowie człowieka. To, czego nie słyszymy lub słyszymy „słabo”, również może być szkodliwe.

Jako przykład czynników generujących infradźwięki, z którymi mamy częsty kontakt, można wymienić np.:

• szum wodospadu,
• wiatr halny,
• wyładowania atmosferyczne (grzmoty),
• ruchy powietrza,
• trzęsienie ziemi.

Można podejrzewać, że osoby, które specyficznie odczuwają zmiany pogody, reagują właśnie na infradźwięki. Choć nie jest to intensywne natężenie hałasu, może źle wpływać na zdrowie. Infradźwięki wywołują drgania rezonansowe klatki piersiowej i narządów trawiennych, co może przyczyniać się do powstawania negatywnych skutków zdrowotnych, takich jak:

• choroby układu pokarmowego, w tym rozwój choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy,
• zakłócenia układu równowagi,
• zmniejszenia ostrości widzenia,
• rozstrój nerwowy, drażliwość, problemy z koncentracją,
• omdlenia,
• drżenia kończyn,
• zaburzenia snu,
• wzrost ciśnienia,
• zwężenie naczyń krwionośnych (oraz ich uszkodzenia),
• bóle ciała,
• zawroty głowy.

Ultradźwięki i infradźwięki – ciekawostki

Infradźwięki przyjmują różne częstotliwości, odmiennie odbierane przez narząd słuchu człowieka i zwierząt. Warto zapoznać się z ciekawostkami dotyczącymi tych tonów. Nie każdy wie, że infradźwięki są wykorzystywane przez zwierzęta do komunikowania się.

Infradźwięki są emitowane m.in. przez wieloryby, aligatory, żyrafy, hipopotamy i słonie. Zwierzęta te potrafią odbierać takie dźwięki na dużych odległościach. Z kolei narząd słuchu człowieka może słyszeć dźwięk na poziomie 12 Hz tylko przy idealnych, niezakłócających ich odbierania warunkach, a także przy bardzo dużej głośności. Infradźwięki w zakresie 10 Hz mogą być odbierane jako uczucie ciśnienia w uchu. Dla człowieka są hałasem infradźwiękowym czy też niskoczęstotliwościowym.

Z kolei ultradźwięki to tony zbyt wysokie, by mógł je usłyszeć człowiek. Niemniej jednak znajdują szerokie zastosowanie. Ultradźwięki wykorzystuje się w medycynie i kosmetologii. Działają m.in. przeciwbólowo, zmniejszają napięcie mięśniowe i poprawiają ukrwienie, dzięki czemu stosuje się je przy wielu zabiegach z zakresu medycyny estetycznej.

Jaki poziom hałasu jest szkodliwy dla organizmu ludzkiego?

Wpływ hałasu na organizm człowieka dotyczy przede wszystkim narządu słuchu. Każdy dźwięk może być uciążliwy, jednak określa się zakres, przy którym może wystąpić trwała lub chwilowa utrata słuchu.

Za dźwięki stosunkowo naturalne i bezpieczne uznaje się te na poziomie 20–30 dB. Te powyżej 120 dB są przez człowieka fizycznie odczuwalne. Przy takich wartościach hałas wywołuje ból, a dźwięk powyżej 130 dB może powodować trwałe mechaniczne uszkodzenie słuchu przez hałas. Z kolei narażenie na hałas powyżej 200 dB niesie ryzyko utraty życia. Należy pamiętać, że hałas o natężeniu powyżej 150 dB, trwający zaledwie 5 minut, może prowadzić do paraliżu, zaburzeń równowagi, mdłości i zaburzeń psychicznych.

Warto zaznaczyć, że poziom hałasu uznawany za szkodliwy dla organizmu ludzkiego zależy także od czasu ekspozycji na dźwięk. Niższe natężenie hałasu, jednak trwające przez dłuższy czas, może doprowadzić do uszkodzenia słuchu. Przykładem dźwięków, z jakimi ucho ludzkie ma częsty kontakt, są np.:

• 20–30 dB – szept, spokojna ulica,
• 40–50 dB – szmery i szumy w budynkach,
• 60–70 dB – dźwięk odkurzacza,
• 80 dB – przejeżdżający pociąg,
• 70–85 dB – ruch uliczny, hałas drogowy,
• 100 dB – młot pneumatyczny,
• 103 dB – dźwięk na korytarzu szkolnym,
• 113 dB – noszenie słuchawek dousznych,
• 130 dB – start myśliwca,
• 150 dB – wystrzał z karabinu,
• 160 dB – wybuch petardy.

Negatywny wpływ hałasu na zdrowie człowieka

Hałas nie tylko negatywnie wpływa na narząd słuchu. Skutki działania dźwięku o wysokim natężeniu odczuwać mogą także inne organy i układy w ciele. Niekorzystny wpływ hałasu na zdrowie człowieka zależy od jego natężenia oraz czasu trwania.

Długotrwała ekspozycja na hałas upośledza układ nerwowy, zaburzając tym samym zdolność koncentracji. Wpływa negatywnie na wydajność organizmu. Człowiek żyjący wśród głośnych dźwięków staje się przemęczony, spowolnieniu ulegają także jego ruchy i szybkość reakcji. Wpływ hałasu na zdrowie obserwuje się również poprzez spadek zdolności do pracy.

Hałas może przyczyniać się do występowania schorzeń takich jak.:

• zaburzenia krążenia,
• szumy uszne,
• chroniczne zmęczenie,
• problemy ze snem,
• upośledzenie funkcji poznawczych, zwłaszcza w przypadku dzieci.

Hałas może negatywnie wpływać na zdrowie człowieka nawet przy niskim natężeniu dźwięków, zwłaszcza przy długiej ekspozycji:

• hałas na poziomie 35–70 dB – niekorzystny wpływ na układ nerwowy, którego objawami są m.in. zmęczenie, drażliwość, problemy ze snem,
• długotrwały hałas w granicach 70–85 dB może spowodować trwały ubytek słuchu, rozstrój nerwowy i przewlekłe bóle głowy,
• natężenie hałasu na poziomie 85–130 dB wywołuje uszkodzenie słuchu, problemy z układem krążenia, zaburza równowagę i funkcjonowanie układu nerwowego oraz trawiennego,
• 130–150 dB – może trwale uszkodzić słuch i zdrowie.

Uszkodzenie słuchu – objawy negatywnych skutków hałasu i stopnie niedosłuchu

Mechaniczne nagłe uszkodzenie słuchu przez hałas może wywoływać objawy takie jak:

• wyciek z ucha,
• silny ból, piszczenie w uszach,
• bóle głowy, zaburzenia równowagi,
• mdłości i wymioty,
• utrata przytomności.

Z kolei postępująca utrata słuchu często jest niezauważana przez osobę chorą. Można zaobserwować objawy takie jak:

• częste zwiększenie głośności telewizora lub radia, a także prośby domowników o ściszenie dźwięku, chociaż Tobie wydaje się on odpowiedni,
• problemy z porozumiewaniem się, prośby o powtórzenie słów,
• szumy uszne i dzwonienie,
• słyszenie niewyraźnych i niezrozumiałych słów.

W przypadku małych dzieci uszkodzenie słuchu można podejrzewać, jeśli maluch nie reaguje na głos opiekuna lub otaczające go dźwięki są mu obojętne. Ubytek słuchu mierzy się w decybelach. Ogólnie wyróżnia się 4 stopnie niedosłuchu, które można określić na podstawie przeprowadzonych badań audiometrycznych:

• 20–40 dB – niedosłuch lekki,
• 41–70 dB – niedosłuch umiarkowany,
• 71–90 dB – niedosłuch znaczny,
• powyżej 90 dB – niedosłuch głęboki.

Jak dbać o narząd słuchu?

Jak widać, szkodliwość hałasu jest bardzo wysoka. Oddziałuje nie tylko na ucho ludzkie, lecz także zdrowie innych narządów i układu nerwowego. Konsekwencje utraty słuchu to zdecydowane pogorszenie warunków życia, dlatego warto zastanowić się, jak zapobiegać hałasowi i prawidłowo dbać o narząd słuchu.

Pamiętaj, że zagrożenie hałasem dotyczy nie tylko osób pracujących z wykorzystaniem głośnych urządzeń mechanicznych. Nadmierny hałas w ciąży może być szkodliwy dla dziecka, najmłodsi w szkole są narażeni na głośny gwar, a każdy z nas, np. podczas wyjścia do restauracji ze znajomymi czy słuchania głośnej muzyki przez słuchawki, stopniowo doprowadza do pogorszenia słuchu.

Negatywny wpływ hałasu na zdrowie człowieka można jednak zminimalizować. Higiena ucha to nie tylko prawidłowe mycie uszu. Profilaktyka zmniejszająca narażenie na hałas to podstawa, dlatego:

• ogranicz słuchanie głośnej muzyki,
• w razie potrzeby stosuj tłumiki do uszu chroniące przed hałasem,
• jeśli pracujesz w głośnych warunkach, poproś pracodawcę o zapewnienie Ci odpowiedniej ochrony, co jest jego obowiązkiem.

Pamiętaj również, że uszy potrzebują odpoczynku. Narząd słuchu pracuje nawet podczas snu, dlatego przy długotrwałej ekspozycji na hałas rób częste przerwy, udając się w zaciszne miejsce lub tłumiąc intensywność odbieranych dźwięków.

Prawidłowa higiena narządu słuchu

Słuch to niezwykle ważny zmysł, dlatego należy dbać o niego szczególnie. W wielu przypadkach trudno uniknąć hałasu, jednak warto dołożyć wszelkich starań, ponieważ uszkodzone komórki rzęsate (słuchowe) nie mają zdolności do regeneracji. Hałas może więc stopniowo pogarszać jakość życia w przyszłości.

Warto unikać wysokich dźwięków i zadbać o prawidłową higienę ucha. Żyjąc w pośpiechu, często zapominamy, że z pozoru błahe czynności, jak np. czyszczenie uszu patyczkami higienicznymi czy stosowanie mydeł i żeli zawierających konserwanty, może prowadzić do podrażnienia delikatnego narządu słuchu.

Jeśli w celu ochrony przed hałasem korzystasz z zatyczek dousznych, pamiętaj, że mogą podrażniać zewnętrzny kanał słuchowy. Z kolei mikrouszkodzenia naskórka wymienia się jako jedną z głównych przyczyn infekcji uszu, takich jak np. bakteryjne lub grzybicze zapalenie ucha. Podrażnienia kanału słuchowego warto złagodzić, stosując specjalne krople do uszu – np. wyrób medyczny LIX.

Źródła:

1. Bortkiewicz A., Czaja N., Pozasłuchowe skutki działania hałasu ze szczególnym uwzględnieniem chorób układu krążenia, Forum Medycyny Rodzinnej 2018; 12(2):41–49.
2. Kotyło P., Śliwińska-Kowalska M.: Emisje otoakustyczne w monitorowaniu uszkodzeń słuchu spowodowanych hałasem. Artykuły poglądowe. Klinika Audiologii i Foniatrii Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi.
3. Kucharska D., Śywczyk Ł., Mańkowska-Pliszka H., Wysocki J., Charuta A.: Ucho ssaka jako biologiczny wzmacniacz dźwięków. Medicina Veterinaria 4(2) 2005, 3–10.
4. Pawlas K., Wpływ infradźwięków i hałasu o niskich częstotliwościach na człowieka – przegląd piśmiennictwa, Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2009, nr 2 (60), s. 27–64.
5. Pawlaczyk-Łuszczyńska M., Dudarewicz A., Śliwińska-Kowalska M., Źródła ekspozycji dźwiękowej na hałas ultradźwiękowy – ocena wybranych urządzeń, Medycyna Pracy 2007;58(2):105–116.
6. Podstawy fizjologii i patologii słuchu, https://sound.eti.pg.gda.pl/student/pp/roz2.pdf (dostęp: 06.07.2023).
7. Woźny A., Dobosz M., Pacana A., Wpływ hałasu na jakość pracy, HSS, vol. XIX, 21 (2/2014), s. 251–258, 2014.

Strona główna » Archives for admin » Strona 9

Kłucie i ból za uchem sugerują stan zapalny ucha zewnętrznego, środkowego lub struktur wyrostka sutkowatego. Zdarza się jednak, że ból za uszami jest objawem schorzeń niezwiązanych z narządem słuchu. Dolegliwości takie mogą wskazywać na choroby zakaźne, problemy z uzębieniem czy nawet choroby autoimmunologiczne i zawał mięśnia sercowego. Dowiedz się, jakie mogą być przyczyny bólu za uchem.

Ból za uchem a zapalenie ucha zewnętrznego

Infekcję ucha zewnętrznego, określaną również jako „ucho pływaka”, wymienia się jako jedną z możliwych przyczyn bólu za uchem. Schorzenie to może mieć podłoże bakteryjne, nieco rzadziej wirusowe i grzybicze.

Do rozwoju zakażenia najczęściej dochodzi u najmłodszych pacjentów, a także osób, których uszy są narażone na długotrwale utrzymujące się wilgoć i ciepło w uchu. Zapaleniu ucha zewnętrznego sprzyja także niewłaściwa higiena uszu, a przyczyną dolegliwości mogą być drobne urazy przewodu słuchowego zewnętrznego spowodowane zbyt częstym czyszczeniem, a także choroby dermatologiczne.

W przebiegu tej choroby może występować ból za uchem, w jego środku, a także w okolicznych tkankach. Niekiedy ból promieniuje, pojawia się kłucie za uchem, a nawet na szyi i w głowie. Dodatkowo mogą występować inne symptomy, np.:

• tkliwość małżowiny usznej,
• uporczywe swędzenie uszu,
• łuszczenie się skóry,
• zaczerwienienie,
• podwyższona temperatura ciała,
• powiększenie węzłów chłonnych,
• wyciek z ucha.

Ból za uchem jako objaw zapalenia ucha środkowego

Zapalenie ucha środkowego to kolejna choroba infekcyjna uszu, której towarzyszy ból, także ten zlokalizowany za uchem. Schorzenie to najczęściej dotyczy dzieci, co wynika z deficytu odporności, a także specyficznej budowy trąbki słuchowej.

W odróżnieniu od zapalenia ucha zewnętrznego w tym przypadku bakterie i wirusy zwykle przedostają się do ucha z nosogardzieli, dlatego jest to częste powikłanie po wcześniej przebytych chorobach górnych dróg oddechowych. Wyróżnia się ostre, przewlekłe i wysiękowe zapalenie ucha środkowego.

Ból ucha u dziecka może występować jednocześnie z objawami przeziębienia, jak również po ich ustąpieniu. Dziecko może być płaczliwe i sięgać rączką za ucho. Przy zapaleniu ucha środkowego mogą również pojawiać się:

• wymioty i biegunki,
• ból, zwłaszcza przy dotyku,
• gorączka,
• niedosłuch, szumy uszne,
• wysięk z ucha, jeśli dojdzie do perforacji błony bębenkowej.

Ból ucha i opuchlizna za uchem – zapalenie wyrostka sutkowatego

Wśród powikłań po przebytych infekcjach ucha zewnętrznego lub środkowego wymienia się m.in. zapalenie wyrostka sutkowatego. Choroba ta wywołuje ból w okolicy ucha, co wynika z lokalizacji tej części ciała – wyrostek sutkowaty to przedłużenie kości za uchem, wyczuwalne przy dotyku.

Ból za uchem odczuwany na kości może wskazywać, że bakterie z ucha środkowego zainfekowały przestrzeń pneumatyczną wyrostka sutkowatego. Chorobie mogą towarzyszyć inne objawy, takie jak:

• obrzęk i zaczerwienienie za uchem,
• ból z tyłu głowy, zwykle po prawej lub lewej stronie, rzadko występujący obustronnie,
• tkliwość i ból za uchem nasilający się zwłaszcza przy dotyku,
• zawroty głowy, zaburzenia koncentracji,
• problemy ze słuchem, szumy uszne,
• wysięk wydzieliny z ucha,
• obniżony apetyt,
• złe samopoczucie, „rozbicie”, osłabienie,
• gorączka, niekiedy występująca okresowo.

Ból za uchem odczuwany na kości

Ból kości za uchem nie zawsze oznacza zapalenie wyrostka sutkowatego. Dolegliwości bólowe odczuwa się indywidualnie, często są niespecyficzne, a lokalizacja ich źródła jest trudna. Ból za uchem, zwłaszcza kłujący, może promieniować z okolicznych tkanek. Jako jego możliwe przyczyny należy więc wymienić przede wszystkim choroby dziąseł i uzębienia. Są to najczęstsze przyczyny rzutowanego ból ucha.

Jeśli ból za uchem występuje po prawej lub lewej stronie, być może odpowiada za niego wyrzynający się ząb. Wówczas pojawia się ból szczęki, niekiedy określany jako „ból przy zawiasach”, nasilający się podczas mówienia, jedzenia i picia.

Zdarza się, że ból za uchem jest objawem stanu zapalnego stawu skroniowo-żuchwowego lub urazu wywołanego przeciążeniem. Dolegliwości takie można również pomylić z objawami zmian w przebiegu chorób autoimmunologicznych, takich jak toczeń rumieniowaty czy reumatoidalne zapalenie stawów. W przebiegu tych schorzeń zwykle występują inne objawy, np.:

• ból szczęki i/lub żuchwy,
• ból głowy za uchem lub ogólny,
• bóle karku i ramion,
• sztywność mięśni i ograniczenie ruchomości żuchwy,
• wrażenie nieprawidłowego zgryzu,
• szumy uszne,
• „zgrzytanie”, „trzaskanie” podczas ruchów żuchwy.

Ból za uchem i powiększone węzły chłonne

W przebiegu zakażeń o różnym podłożu (wirusowym, bakteryjnym, grzybiczym) może pojawiać się ból za uchem, niekiedy powiększone są również węzły chłonne. Schorzeniom tego typu zwykle towarzyszą inne objawy, jak:

• gorączka lub stan podgorączkowy,
• opuchlizna za uchem,
• obrzęk ślinianek,
• ból gardła nasilający się przy przełykaniu,
• ogólne osłabienie,
• katar.

Powyższe objawy występują m.in. u osób chorujących na świnkę. W przebiegu tej choroby często pojawia się ból za uchem, który może być kłujący lub tępy. Dodatkowo występują opuchlizna i ból szyi, nie tylko pod uchem, a także bóle mięśni, utrata apetytu czy ból głowy, w tym za uszami lub nad nimi. Do pozostałych zakażeń, które mogą wywoływać ból za uchem, zalicza się m.in. zapalenie gardła, migdałków i różyczkę.

O czym jeszcze może świadczyć ból za uszami?

Zdarza się, że ból ucha wskazuje na bardzo poważne choroby. Jest to jeden z możliwych objawów zawału mięśnia sercowego. W takich przypadkach ból zwykle pojawia się za lewym uchem. Do innych możliwych przyczyn bólu za uchem, niezwiązanych bezpośrednio z narządem słuchu, zalicza się m.in.:

• choroby infekcyjne górnych dróg oddechowych,
• schorzenia tarczycy,
• urazy w obrębie głowy i karku, np. podrażnienie nerwu potylicznego.

Ból za uchem może mieć również charakter ciśnieniowy. Dolegliwości pojawiają się np. w trakcie lotu samolotem lub nurkowania. Zmiana ciśnienia w uchu poza bólem może objawiać się także uczuciem ucisku i zatkania czy piskiem w uszach. W skrajnych przypadkach może doprowadzić do pęknięcia błony bębenkowej.

Jak leczyć ból za uchem? Kiedy udać się do lekarza?

Leczenie bólu za uchem zależy od jego przyczyny. Środki przeciwbólowe zapewniają łagodzenie objawów, nie usuwają jednak źródła bólu. W niektórych przypadkach ból za uchem mija samoistnie, jeśli jest spowodowany np. przez wyrzynające się zęby lub towarzyszy infekcji wirusowej. W takich przypadkach pomocne mogą okazać się doustne środki przeciwbólowe.

Jeśli jednak dolegliwości nie ustępują lub mają charakter nawrotowy, najlepiej jeśli lekarz oceni stan ucha podczas badania otoskopowego. Pomocy u lekarza należy szukać zawsze, gdy ból za uchem pojawia się nagle, jest bardzo intensywny lub narasta. Bezwzględnej wizyty u specjalisty wymagają dolegliwości, którym towarzyszą inne objawy. W przypadku gdy zmiany chorobowe są zlokalizowane poza uchem, lekarz może zlecić również badanie RTG, TK czy RM.

Przy zapaleniu ucha czy wyrostka sutkowatego konieczne może okazać się stosowanie antybiotyków lub leków przeciwgrzybiczych. Po wykluczeniu uszkodzenia błony bębenkowej stosuje się także krople do uszu o miejscowym działaniu znieczulającym.

Źródła:

1. Jurkiewicz D., Zielnik-Jurkiewicz B.: Lidokaina w zapaleniach uszu – działanie, bezpieczeństwo, zastosowanie. Terapia, nr specjalny, sierpień 2019.
2. Kuczkowski J., Narożny W., Stankiewicz Cz., Kowalska B., Brzoznowski W., Dubaniewicz-Wybieralska M.: Powikłania ostrego zapalenia wyrostka sutkowatego u dzieci. Otolaryngologia Polska 2007, s. 445–451.
3. Kuczkowski J., Aktualne problemy w rozpoznawaniu i leczeniu ostrego i wysiękowego zapalenia ucha środkowego, Forum Medycyny Rodzinnej 2011;5(4):287–294 https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/17972/14173 (dostęp: 14.07.2023).

Strona główna » Archives for admin » Strona 9

Narząd słuchu jest narażony na bezpośredni kontakt z mnóstwem zarazków. Jest również bardzo delikatny i podatny na urazy, dlatego każdy opiekun powinien wiedzieć, jak czyścić uszy niemowlaka i jakich błędów unikać, aby zapewnić mu odpowiednią higienę i ochronić go przed schorzeniami.

Jak bezpiecznie i prawidłowo czyścić uszy niemowląt?

Jednym z podstawowych elementów higieny jest czyszczenie uszu, które przeprowadzamy nie tylko u dzieci i niemowląt, ale już u noworodków. Większość rodziców zastanawia się jednak, jak czyścić uszy niemowlaka. Bardzo dobrze, ponieważ jest to jeden z priorytetów przy pielęgnacji maluszka. Co więcej, niewłaściwa higiena ucha może prowadzić do powikłań, takich jak np. zapalenie ucha zewnętrznego lub środkowego, zaburzenia słuchu, a nawet jego trwałe uszkodzenie.

Ucho składa się nie tylko z widocznej części, czyli małżowiny usznej i zewnętrznego przewodu słuchowego. Nieco głębiej kanał słuchowy oddzielony jest od ucha środkowego cienką błoną bębenkową. Za nią z kolei znajdują się struktury biorące udział w przetwarzaniu fal dźwiękowych. Warto pamiętać, że drobne otarcia sprzyjają infekcjom, które mogą wpływać na funkcjonowanie całego narządu słuchu, dlatego tak ważna jest prawidłowa i bezpieczna higiena uszu niemowlaka.

Nie oznacza to jednak, że musimy czyścić przewód słuchowy dziecka. Wręcz przeciwnie, ta część powinna oczyszczać się samoistnie. Jest to możliwe dzięki naturalnym procesom samooczyszczania poprzez migrację woskowiny w stronę ujścia przewodu słuchowego. Z kolei wraz z nią usuwane są zanieczyszczenia i drobnoustroje. Woskowina jest naturalną substancją, pełniącą również funkcję ochronną i nie należy jej usuwać z przewodu słuchowego.

Jak więc dbać o prawidłową higienę uszu dziecka? Otóż należy myć tylko małżowinę. Delikatnie usuwamy jedynie wosk wypływający z ucha. Pamiętać należy również o pielęgnacji skóry niemowlaka, która jest szczególnie wrażliwa wokół uszu i za nimi.

Czym czyścić uszy niemowlaka i noworodka?

Naskórek wyściełający małżowinę i kanał słuchowy jest bardzo delikatny, zwłaszcza u noworodka, dlatego czyszczenie uszu u niemowląt należy przeprowadzać z dużą ostrożnością, używając tylko delikatnych przyrządów. Do czyszczenia uszu najlepiej wybierać patyczki dla dzieci. Posiadają one specjalny ogranicznik, który zapobiega przed ich zbyt głębokim włożeniem do kanału słuchowego. Jest to bardzo ważne zwłaszcza podczas czyszczenia uszu niemowląt. Starsze dzieci zwykle (choć nie zawsze) potrafią zachować spokój podczas mycia uszu.

Mydła, żele i szampony zawierające konserwanty i sztuczne dodatki mogą podrażniać delikatne tkanki przewodu słuchowego, co niekiedy wywołuje dyskomfort i ból ucha u dziecka. Niemowlętom, u których doszło do podrażnienia błon zabezpieczających zewnętrzny kanał słuchowy, można aplikować specjalnie krople do uszu, np. wyrób medyczny LIX. Produkt ten jest przeznaczony dla dzieci od 6. miesiąca życia.

Odpowiednia higiena uszu powinna obejmować dobór właściwych produktów, co pozwoli uniknąć przesuszenia skóry. Istnieją różne preparaty do czyszczenia uszu dla dzieci, jak spraye i krople ułatwiające wypływanie woskowiny z przewodu słuchowego. Najczęściej jednak uszy noworodków i niemowląt wystarczy oczyszczać wodą z dodatkiem delikatnego płynu do kąpieli. Specjalne preparaty do uszu nie są obowiązkowe i stanowią duże ułatwienia raczej w przypadku nadprodukcji woskowiny. Aby bezpiecznie wyczyścić uszy dziecka, warto wybierać te naturalne, pozbawione konserwantów i barwników, np. na bazie gliceryny.

Jak często myć uszy dziecka?

Ważny jest nie tylko sposób czyszczenia uszu maluszka, ale również częstotliwość tego zabiegu. Jak często myć uszy pociechy? Małżowinę uszną należy myć podczas każdej kąpieli. Nie ma powodów, aby obawiać się zamoczenia uszu u noworodka. Należy jedynie pamiętać o dokładnym osuszeniu skóry.

Z uwagi na leżący tryb życia noworodka codziennie należy dbać o szczególnie wrażliwą skórę za uszami. Gdy dziecko ulewa, pokarm bardzo często spływa właśnie w to miejsce, co zwiększa ryzyko odparzeń i może wywoływać dyskomfort, a nawet ból za uchem.

Sucha skóra za uszami u niemowlaka, a także na płatkach usznych może oznaczać również ciemieniuchę. Płatków skóry nie można zdrapywać. Należy je nawilżyć oliwką lub specjalnym preparatem na ciemieniuchę i po kilkudziesięciu minutach delikatnie przetrzeć.

Dzięki wcześniejszemu umyciu uszu w trakcie kąpieli woskowina, która wypłynęła z małżowiny usznej, powinna być miękka. Wtedy można usunąć ją za pomocą wacika. Nie ma potrzeby czyszczenia głębszych elementów ucha z woskowiny.

Dokładne mycie dziecku uszek podczas kąpieli, czyli czyszczenie zakamarków małżowiny, wystarczy wykonywać 1–2 razy w tygodniu. W tym celu używamy patyczków higienicznych.

Jak i czym myć uszy niemowlaka – pielęgnacja krok po kroku

Wiedząc już, czym czyścić uszy maluszka i jak często to robić, warto jeszcze ustalić schemat działania. Pielęgnację uszu niemowlaka najlepiej wykonywać tuż po kąpieli. Jeśli jednak dziecko jest niecierpliwe, oczywiście można robić to o innej porze dnia. Oto jak najwygodniej czyścić niemowlakowi uszy:

1. Po pierwsze należy przygotować miseczkę z przegotowaną wodą, tak aby ostygła, zanim przystąpimy do mycia.
2. Następnie należy zwilżyć uszka niemowlaka wodą z dodatkiem płynu do kąpieli dla dzieci. Wody nie wlewamy do ucha, a jedynie moczymy widoczną część małżowiny.
3. Kolejno płyn należy dokładnie spłukać.
4. Do dalszych czynności przystępujemy po osuszeniu i ubraniu dziecka.
5. Namaczamy gazik w przegotowanej wodzie o temperaturze pokojowej. Owijamy nim palec wskazujący i delikatnie myjemy widoczną część ucha oraz usuwamy wypływającą woskowinę z małżowiny usznej.
6. Innym wacikiem należy przemyć małżowinę, płatek ucha i skórę za uchem.
7. Woda w uszach zwiększa ryzyko rozwoju infekcji, dlatego po ich czyszczeniu dokładnie osusz uszy dziecka za pomocą suchego płatka kosmetycznego lub miękkiego ręcznika.
8. Smarujemy okolice uszu, w tym skórę za uchem balsamem lub kremem odpowiednim do delikatnej skóry niemowląt.
9. Czynność powtarzamy na drugim uchu.

Odpowiednia higiena Twojej pociechy i regularne stosowanie się do powyższych zaleceń nie tylko pozwoli zadbać o jej komfort, ale także zminimalizować ryzyko infekcji ucha. Nieprawidłowe czyszczenie narządu słuchowego dziecka może doprowadzić nawet do zapalenia ucha środkowego, które u małych pacjentów najczęściej wymaga leczenia antybiotykiem.

Co zrobić w przypadku nagromadzenia woskowiny u dziecka?

Zdarza się, że wydzielina uszna gęstnieje w uchu i zajmuje większą część światła przewodu słuchowego zewnętrznego. Zwykle jest to wynik niewłaściwej higieny i nieprawidłowego użytkowania patyczków kosmetycznych, którymi należy czyścić wyłącznie małżowinę i jej zakamarki. W innym wypadku część woskowiny zostaje wepchnięta głębiej i tym samym zatyka ucho. Z tego względu pod żadnym pozorem nie powinniśmy wkładać patyczków do uszu.

W przypadku nadmiaru i gęstnienia wydzieliny można użyć do czyszczenia uszu środki apteczne. Dostępne są specjalne preparaty w sprayu do czyszczenia i zmiękczania wosku – należy wybierać te przeznaczone dla dzieci od dnia urodzenia lub dostosowane do wieku pociechy. Zwykle aplikuje się je do ucha trzy razy dziennie. Jeśli pomimo tego woskowina nie wypłynie, należy udać się do lekarza. W przypadku noworodków i niemowląt usuwanie nadmiaru woskowiny poleca się jednak powierzyć specjaliście. Pediatra może również sprawdzić, czy jednocześnie nie doszło do rozwoju stanu zapalnego.

Pod żadnym pozorem zatkane ucho nie powinno być czyszczone mechanicznie, np. przez wkładanie patyczków. To najgorszy sposób na usuwanie woskowiny, gdyż może jedynie pogorszyć sytuację i doprowadzić nawet do uszkodzenia błony bębenkowej. Tylko lekarz posiada odpowiednie umiejętności, pozwalające bezpiecznie odetkać i zbadać zatkane ucho niemowlęcia. Do specjalisty warto udać się również, jeśli nadmiar wydzieliny pojawi się nagle, co może być objawem zapalenia ucha u niemowlaka.

Źródła:

1. https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/pielegnacja/52306,higiena-uszu-noska-i-paznokci
2. https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/62124,usuwanie-woskowiny-u-dziecka
3. https://www.mp.pl/pediatria/praktyka-kliniczna/procedury/145577,oczyszczanie-przewodu-sluchowego-zewnetrznego

Strona główna » Archives for admin » Strona 9

Gliceryna, określana również jako glicerol, to związek chemiczny, który ze względu na swoje właściwości ma szerokie zastosowanie w medycynie, kosmetyce oraz w przemyśle spożywczym i produkcyjnym. Sprawdź, jak działa glicerol, i poznaj szczegóły dotyczące tej wszechstronnej substancji!

1. Co to jest gliceryna (glicerol)?
2. Znaczenie glicerolu dla przyrody
3. Gliceryna – właściwości fizyczne
4. Gliceryna – działanie przy stosowaniu zewnętrznym
5. Gliceryna farmaceutyczna – zastosowanie glicerolu do produkcji leków
6. Glicerol – zastosowanie kosmetyczne
7. Pozostałe zastosowania glicerolu
8. Czy gliceryna jest szkodliwa? Czy ma działania niepożądane?

Co to jest gliceryna (glicerol)?

Glicerol i gliceryna to dwa określenia tej samej substancji, stosowane naprzemiennie. Zgodnie z budową chemiczną glicerol jest triolem, czyli najprostszym trwałym alkoholem trójwodorotlenowym o wzorze sumarycznym C₃H₈O₃ lub C₃H₅(OH)₃.

Co to jest gliceryna? To organiczny związek chemiczny należący do grupy cukroli, które – jak widać na przykładzie wzoru gliceryny – zawierają grupę hydroksylową przy każdym atomie węgla.

Związek ten został odkryty w 1779 roku przez Karla Wilhelma Schellera, który był szwedzkim chemikiem. Glicerol występuje naturalnie w przyrodzie. Otrzymuje się go w procesie zmydlania tłuszczu, w wyniku którego powstaje mydło (gliceryna i sole kwasów tłuszczowych). Obecnie bardziej popularne jest otrzymywanie gliceryny z propylenu.

Glicerol występuje powszechnie w przyrodzie, stąd znany jest glicerol roślinny obecny w tłuszczach pochodzenia roślinnego, a także zwierzęcy. Gliceryna roślinna najczęściej pozyskiwana jest z oleju palmowego lub kokosowego. Znajduje się także w żywności, głównie w niektórych owocach, winach i piwach oraz w produktach powstających z fermentacji ziaren i cukrów. Glicerol dostępny jest w każdej aptece. Jego cena to kilka złotych.

Znaczenie glicerolu dla przyrody

Ze względu na niską temperaturę zamarzania glicerol odgrywa bardzo ważne funkcje w przyrodzie. Związek ten znajduje się naturalnie w organizmach zwierzęcych i zapobiega wyziębieniu. Działanie takie związane jest z ochroną płynów ustrojowych przed zamarzaniem.

Takie właściwości gliceryny znajdują również zastosowanie w bankach spermy. Plemniki zanurzone w roztworach zawierających glicerol są chronione przed szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych.

Gliceryna – właściwości fizyczne

By dobrze opisać glicerynę, należy wymienić jej właściwości fizyczne. Jest to ciecz:

• gęsta, ale płynna, o konsystencji syropu, lepka;
• bezbarwna i przezroczysta;
• bezwonna, ale jej zapach bywa określany jako łagodny;
• lekko słodkawa;
• rozpuszczalna w eterze, oleju i chloroformie;
• dobrze rozpuszczalna w wodzie.

Jako ważne ze względu na zastosowanie gliceryny wymienia się jej właściwości higroskopijne. Ciecz ta wykazuje zdolność pochłaniania wilgoci. Glicerol jest również hydrofilowy, co oznacza, że łączy się z cząsteczkami wody. Ponadto doskonale sprawdza się w roli rozpuszczalnika m.in. tłuszczów.

Gliceryna – działanie przy stosowaniu zewnętrznym

Ze względu na właściwości lecznicze glicerol jest związkiem powszechnie stosowanym przy różnych problemach dermatologicznych. Preparaty z jego zawartością, jak również czysta gliceryna farmaceutyczna, znajdują zastosowanie w przypadku schorzeń takich, jak:

• łuszczyca,
• egzema,
• oparzenia,
• nadmierne wysuszenie i rogowacenie naskórka,
• zapalenie skóry, w tym pieluszkowe zapalenie u niemowląt.

Gliceryna farmaceutyczna – zastosowanie glicerolu do produkcji leków

Gliceryna farmaceutyczna ma szerokie zastosowanie jako składnik pomocniczy leków zalecanych przy wielu schorzeniach. Związek ten znajduje się w maściach, kremach, czopkach, kroplach i syropach doustnych, a także w kroplach stosowanych zewnętrznie do uszu i nosa.

Zastosowanie glicerolu zewnętrznie w maściach i kremach wspomaga nawilżenie naskórka. Z kolei stosowanie preparatów przeznaczonych do podawania do uszu, zawierających glicerol, np. w postaci kropli LIX, ma na celu pochłanianie cząsteczek wody, co umożliwia osuszenie i redukcję obrzęku towarzyszącego wielu chorobom dotyczącym narządu słuchu, takim jak np. ucho pływaka. W wyrobie medycznym LIX w glicerolu zawarta jest również lidokaina o działaniu miejscowo znieczulającym.

Glicerol – zastosowanie kosmetyczne

Ze względu na właściwości higroskopijne i hydrofilowe glicerol znajduje zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. Zdolność do zatrzymywania wilgoci jest szczególnie pożądana w przypadku wszelkich kremów, balsamów i eliksirów nawilżających.

Glicerol jest chętnie wybieranym składnikiem kosmetyków przeznaczonych do każdego typu cery, ale szczególnie do cery suchej i dojrzałej. Związek ten intensywnie nawilża skórę, dzięki czemu poprawia jej jędrność i zmniejsza widoczność zmarszczek.

Należy jednak zaznaczyć, że działanie glicerolu zależy od jego stężenia. Rozcieńczona substancja działa nawilżająco. Natomiast czysta gliceryna farmaceutyczna może nadmiernie wysuszać naskórek.

Gliceryna stanowi również cenny składnik kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji włosów, głównie szamponów i odżywek. Związek ten sprawia, że włosy są miękkie, a kondycja skóry głowy ulega poprawie. Glicerol znajduje się także w wielu pastach do zębów, mydłach, żelach i kosmetykach do pielęgnacji delikatnej skóry u dzieci i niemowląt.

Pozostałe zastosowania gliceryny

Glicerol to związek o wszechstronnym zastosowaniu. Jego właściwości wykorzystywane są do wytwarzania produktów takich, jak:

• barwniki spożywcze,
• wyroby skórzane,
• płyny samochodowe,
• materiały wybuchowe.

Czy gliceryna jest szkodliwa? Czy ma działania niepożądane?

Szkodliwość gliceryny zależy przede wszystkim od drogi jej podania oraz zastosowanej dawki. W przypadku stosowania glicerolu doustnie w dużych dawkach mogą występować biegunki, nudności i wymioty. Rzadko dochodzi do podrażnień w wyniku stosowania glicerolu doodbytniczo, w formie czopków.

Z kolei działanie glicerolu stosowanego jako składnik pomocniczy preparatów farmaceutycznych o działaniu zewnętrznym ocenia się jako bardzo bezpieczne. Gliceryna niezwykle rzadko wywołuje reakcje alergiczne i zwykle nie powoduje działań niepożądanych.

Źródła:

1. M. Cichy: Nowe kierunki wykorzystania glicerolu w przemyśle chemicznym. Zakład Technologii Chemicznej, Wydział Chemii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Pl. M. Curie-Skłodowskiej, 20-031 Lublin. https://phavi.umcs.pl/at/attachments/2016/0119/082313-rozdzial-17.pdf (data odczytu: 01.03.2023).
2. https://hortimex.pl/dodatki/glicerol-gliceryna-e-422/
3. https://www.naukowiec.org/wiedza/chemia/glicerol-gliceryna-_1105.html

Strona główna » Archives for admin » Strona 9

Jeśli obserwujesz spuchnięte ucho u siebie lub u dziecka, nie lekceważ tego objawu. Obrzęk ucha, opuchlizna za uchem, czy też spuchnięte ucho w środku, a często również zaczerwienienie tej okolicy może wskazywać na alergię lub infekcję o podłożu wirusowym lub bakteryjnym. Sprawdź, jakie choroby wywołują opuchliznę małżowiny usznej i ucha środkowego oraz co stosować, by złagodzić obrzęk i ból!

1. Jak dochodzi do obrzęku ucha?
2. Spuchnięte ucho na zewnątrz – ucho pływaka
3. Małżowina uszna – choroby chrząstki
4. Spuchnięte ucho w środku – infekcja
5. O czym może świadczyć opuchlizna za uchem? Zapalenie wyrostka sutkowatego
6. Spuchnięte ucho na zewnątrz – ucho pływaka
7. Spuchnięte i zatkane ucho – czy to alergia?
8. Jak leczyć obrzęk w uchu?

Jak dochodzi do obrzęku ucha?

Bezpośrednia przyczyna spuchniętego ucha to płyn gromadzący się w tkankach. Do objawu takiego dochodzi w wyniku zaburzeń pomiędzy czynnikami drażniącymi, a czynnikami odpowiedzialnymi za odprowadzanie płynu poza naczynia.

Opuchlizna ucha może dotyczyć jego części zewnętrznej, środkowej i wewnętrznej. Natomiast obrzęk ucha może być spowodowany szeregiem różnych czynników, takich jak np.:

• Podrażnienie i urazy mechaniczne – w wyniku uderzenia, otarcia, odmrożenia lub przegrzania tkanek uszy mogą być spuchnięte, czerwone, gorące lub zimne.
• Choroby skóry – m.in. łuszczyca, egzema, czy łojotokowe zapalenie skóry mogą zajmować skórę uszu oraz ich okolic. Wówczas ucho może być suche, ropiejące, zaczerwienione. Często schorzeniom skóry towarzyszy obrzęk i swędzenie uszu.
• Choroby infekcyjne – za spuchnięte ucho w środku i na zewnątrz, zwłaszcza u dzieci, często odpowiada infekcja wirusowa, bakteryjna lub grzybicza.

Spuchnięte ucho na zewnątrz – ucho pływaka

Zauważając spuchnięte ucho można podejrzewać zakażenie o podłożu wirusowym, bakteryjnym lub grzybiczym. Ucho zewnętrzne składa się z małżowiny usznej i widocznej części przewodu słuchowego. Jeśli dojdzie do naruszenia ciągłości naskórka, ze środowiska do tkanek mogą przedostać się drobnoustroje odpowiedzialne za zapalenie ucha zewnętrznego.

Najczęściej choroby małżowiny usznej i zewnętrznego przewodu słuchowego mają podłoże bakteryjne. Zarazki rozwijają się w uchu, jeśli sprzyjają temu panujące w nim warunki. Z tego też powodu zapalenie ucha zewnętrznego najczęściej dotyczy osób, które często pływają, przez co w uszach zalega wilgoć. Schorzenie takie określa się potocznie jako „ucho pływaka”. Do czynników sprzyjających infekcji ucha zewnętrznego zalicza się również nieprawidłową higienę uszu i drobne urazy naskórka. Ten rodzaj infekcji najczęściej rozwija się u dzieci poniżej 14. roku życia.

Namnażające się drobnoustroje w pierwszej kolejności zwykle wywołują swędzenie małżowiny usznej, następnie ucho może być “piekące” i czerwone. Chorobie towarzyszy obrzęk. Najczęściej spuchnięte i czerwone jest ucho lewe lub prawe, rzadziej infekcja rozwija się obustronnie.

Swędzące uszy to również objaw infekcji grzybiczej. Wówczas ucho może być suche, z widocznym złuszczającym się naskórkiem. Zwykle również z ucha wypływa biała wydzielina.

Małżowina uszna – choroby chrząstki

Rzadko za spuchnięte ucho odpowiadają choroby małżowiny usznej, takie jak np. nawracające zapalenie chrząstki. Przyczyny tego schorzenia nie są znane, a objawy zwykle rozwijają się nagle i trwają od kilku dni do kilku tygodni, po czym następuje okres remisji.

Pierwszymi objawami nawracającego zapalenia chrząstki często są gorączka, osłabienie i ogólne rozbicie. Co ważne, symptomy przypominające przeziębienie mogą pojawiać się nawet na kilka tygodni przed zmianami narządowymi. Kolejno zwykle pojawia się zapalenie i towarzyszący temu ból chrząstki ucha.

W przebiegu tej choroby ból małżowiny usznej jest następstwem postępującej degradacji chrząstek. Uszy są żywo czerwone i spuchnięte. Obrzęk uszu (jednego lub obu) może być tak silny, że doprowadza do zamknięcia światła przewodu słuchowego. Poza chrząstkami uszu choroba może zajmować również tkanki nosa, krtani, tchawicy i oskrzeli, ale najczęściej pierwszymi objawami są zmiany w obrębie uszu.

Spuchnięte ucho w środku – infekcja

Kolejną z możliwych przyczyn spuchniętego ucha jest stan zapalny ucha środkowego. Na schorzenie to najbardziej narażone są dzieci, które mają specyficzną, jeszcze nierozwiniętą budowę przewodu słuchowego. Z tego powodu za spuchnięte i czerwone ucho u dziecka najczęściej odpowiadają wirusy, które przedostają się do ucha w trakcie infekcji górnych dróg oddechowych.

Wirusowe zapalenie może natomiast przyczyniać się do namnażania bakterii, co jest jedną z głównych przyczyn ostrego lub przewlekłego zapalenia ucha środkowego. Osobie chorej początkowo mogą dokuczać swędzące uszy, zwykle w przebiegu infekcji, której towarzyszy wysoka gorączka, osłabienie, tkliwość uszu, złe samopoczucie, nudności i/lub wymioty. Kolejno ucho jest spuchnięte w środku, co zaburza słuch i może wywoływać szumy uszne. W uchu środkowym gromadzi się wydzielina, która powoduje uczucie wypełnienia i silny ból. Dolegliwości takie zwykle mijają po perforacji (pęknięciu) błony bębenkowej.

Z kolei w przebiegu wysiękowego zapalenia ucha środkowego ból może nie występować, obserwuje się natomiast ropiejące uchu, czyli wydzielinę wypływającą na zewnątrz przez przewód słuchowy.

O czym może świadczyć opuchlizna za uchem? Zapalenie wyrostka sutkowatego

Zdarza się, że opuchlizna za uchem jest jednym z objawów zapalenia wyrostka sutkowatego. Choroba ta jest powikłaniem po wcześniej przebytym ostrym lub przewlekłym zapaleniu ucha środkowego. W takich przypadkach za obrzęk ucha odpowiadają bakterie, które po infekcji przedostają się do wyrostka sutkowatego – kości z przestrzeniami pneumatycznymi wypełnionymi powietrzem, widocznej za uchem jako niewielkie uwypuklenie.

Czerwone i spuchnięte ucho nie jest jedynym objawem tego rodzaju zapalenia. Jednocześnie można zaobserwować ropiejące ucho, czyli wysięk spowodowany gromadzeniem się płynu. Zwykle obrzękowi towarzyszą inne symptomy, takie jak:

• ból i tkliwość, zwłaszcza przy dotyku;
• opuchlizna i ból małżowiny usznej;
• zaczerwienienie okolicy za uchem lub całej małżowiny;
• problemy ze słuchem, w tym niedosłuch lub szumy uszne;
• bóle i zawroty głowy, zaburzenia koncentracji;
• ogólnie złe samopoczucie, m.in. utrata apetytu, osłabienie;
• podwyższona temperatura ciała.

Spuchnięte ucho na zewnątrz – ucho pływaka

Za spuchnięte ucho mogą odpowiadać również alergeny, najczęściej wziewne, takie jak np. pyłki roślin, czy roztocza kurzu domowego. Zdarza się jednak, że alergiczne zapalenie uszu pojawia się po kontakcie z czynnikiem pokarmowym lub alergenem obecnym w przedmiotach, np. w okularach lub słuchawkach.

U alergików obrzęk ucha pojawia się w wyniku działania histaminy i przeciwciał, które są produkowane w nadmiarze w następstwie niewłaściwej odpowiedzi układu immunologicznego po kontakcie z alergenem.

Alergia, poza objawami takimi jak zatkane ucho i swędzenie zwykle wywołuje również kaszel, częste kichanie i łzawienie oczu. Ponadto uszy mogą być zaczerwienione i tkliwe przy dotyku. Zwykle ucho jest suche, swędzi i piecze. Skóra małżowiny usznej może się łuszczyć. Nieco rzadziej alergia wywołuje sączące się zmiany skórne w okolicy ucha. Uczulenie może objawiać się również za uchem w postaci wysypki.

Jak leczyć obrzęk w uchu?

Jeśli opuchlizna ucha jest następstwem urazu mechanicznego, pomocne mogą okazać się zimne okłady. W każdym innym przypadku, jeśli nieznana jest przyczyna obrzęku, warto poradzić się lekarza. Leczenie schorzeń uszu zależy od ich rodzaju.

W przypadku chorób o podłożu infekcyjnym zwykle w pierwszej kolejności zaleca się stosowanie doustnych preparatów przeciwbólowych. Zakażenie wirusowe często mija samoistnie po kilku dniach. Jeśli natomiast rozwinie się infekcja bakteryjna, w niektórych przypadkach konieczna może okazać się antybiotykoterapia.

Ulgę w bólu może przynieść stosowanie osmotycznych kropli do ucha, np. LIX. Zawierają one lidokainę o działaniu miejscowo znieczulającym i glicerol, który pochłania nadmiar wilgoci z tkanek, a tym samym redukuje obrzęk ucha.

Miejscowo działające krople douszne mogą wspierać leczenie spuchniętego ucha także w przebiegu schorzeń bakteryjnych. Przed stosowaniem preparatów bezpośrednio do kanału słuchowego należy jednak wykluczyć pęknięcie błony bębenkowej. Zapalenie ucha środkowego może wymagać przeprowadzenia specjalistycznych zabiegów, dlatego ważna jest ocena stanu przewodu słuchowego przez lekarza.

Krople o właściwościach redukujących obrzęk tkanek przynoszą ulgę również w przypadku zapalenia ucha zewnętrznego („ucho pływaka”), czy opuchlizny towarzyszącej alergii.

Źródła:
1. Hossmann-Poznańska E., Dzierżanowska D.: http://www.otolaryngologia.org.pl/orl2/pdf/zalecenia/zalecenia_zapalenie_ucha_zewnetrznego_tekst.pdf (data odczytu: 01.12.2020).
2. Kuczkowski J., Aktualne problemy w rozpoznawaniu i leczeniu ostrego i wysiękowego zapalenia ucha środkowego, Forum Medycyny Rodzinnej 2011;5(4):287-294. https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/17972/14173 (data odczytu: 14.09.2020).
3. Jurkiewicz D., Zielnik-Jurkiewicz B.: Lidokaina w zapaleniach uszu – działanie, bezpieczeństwo, zastosowanie. Terapia, nr specjalny, sierpień 2019.
4. Lepka P., Katkowska A., Barnaś Sz.: Złośliwe zapalenie ucha zewnętrznego – opis przypadku. Otorynolaryngologia 2018, 17(3): 118-123.
5. https://swiatlekarza.pl/wysiekowe-zapalenie-ucha-srodkowego-u-dzieci/ (data odczytu: 13.11.2020).
6. https://ktomalek.pl/blog/zapalenie-ucha-dolegliwosc-wieku-dzieciecego/w-641 (data odczytu: 13.11.2020).
7. https://www.przegladreumatologiczny.pl/nawracajce_zapalenie_chrzstek

Strona główna » Archives for admin » Strona 9

Zapalenie ucha zewnętrznego („ucho pływaka”) wynika z infekcji, głównie bakteryjnej i grzybiczej. Wbrew pozorom choroba diagnozowana jest najczęściej nie u pływaków, a u dzieci. Jeśli na zapalenie uszu tego typu cierpi osoba dorosła, przyczyny zwykle wiążą się z długotrwałym narażeniem na wilgoć w uchu, stąd też potoczna nazwa schorzenia. Objawy infekcji ucha zewnętrznego, chociaż dotyczą przewodu słuchowego i małżowiny usznej, mogą być odczuwane w środku ucha, a także w innych częściach ciała oraz ogólnoustrojowo. Sprawdź, jak rozpoznać zapalenie ucha zewnętrznego i na czym polega prawidłowe leczenie.

Spis treści:

1. Jakich części dotyczy zapalenie ucha zewnętrznego? Budowa ucha
2. Zapalenie ucha zewnętrznego – przyczyny infekcji
3. Kto jest najbardziej narażony na zakażenie ucha?
4. Objawy zapalenia ucha zewnętrznego
5. Zapalenie ucha zewnętrznego – na czym polega leczenie?

Jakich części dotyczy zapalenie ucha zewnętrznego? Budowa ucha

Najprostszy podział części ucha uwzględnia ucho zewnętrzne, środkowe i wewnętrzne. Każda z wymienionych struktur narażona jest na rozwój stanu zapalnego. Jeśli jednak analizie zostanie poddana budowa ucha zewnętrznego, wymienia się stosunkowo niewiele części w porównaniu do pozostałych i wyjątkowo skomplikowanych elementów narządu słuchu.

Ucho zewnętrzne składa się z wielu części, jedną z nich jest małżowina uszna. Jej wielkość i kształt są różne u każdej osoby – wygląd uszu to kwestia genetyczna. Małżowinę uszną tworzy elastyczna chrząstka pokryta skórą, która jest narażona na niemal stały kontakt z drobnoustrojami. Mimo że kontakt z bakteriami, grzybami i wirusami ma właśnie małżowina, to częściej diagnozuje się zapalenie ucha zewnętrznego na nabłonku przewodu słuchowego.

Budowa ucha zewnętrznego, jak było wspomniane, jest cechą indywidualną. W prawidłowo zbudowanej małżowinie wyróżnia się jednak elementy wspólne, takie jak:

• obrąbek,
• czółenko,
• grobelka,
• muszla małżowiny,
• dół trójkątny,
• skrawek,
• przeciwskrawek.

Natomiast przewód (kanał) słuchowy ma ok. 2–3 cm długości i nieco ponad pół centymetra średnicy. Nie jest on prosty, a nieco wygięty w kształt litery ,,S” i podobnie jak małżowinę pokrywa go nabłonek. Znajdują się w nim liczne gruczoły odpowiedzialne m.in. za produkcję i wydzielanie woskowiny usznej. Ucho zewnętrzne kończy się w części, gdzie występuje elastyczna, cienka błona bębenkowa. To do niej kierowane są fale dźwiękowe, które wychwytuje i kieruje ucho zewnętrzne.

Zapalenie ucha zewnętrznego – przyczyny infekcji

Do każdej części ucha mogą wniknąć drobnoustroje chorobotwórcze, jednak droga ich przedostawania się do narządu słuchu jest odmienna w zależności od tego, o jakim rodzaju zapalenia uszu mowa. W przypadku zapalenia ucha środkowego zarazki zwykle przedostają się z nosa, zatok i gardła. Natomiast infekcje ucha zewnętrznego najczęściej wywołują patogeny przedostające się ze środowiska zewnętrznego. Jako przyczyny zapalenia ucha zewnętrznego wymienia się głównie bakterie z rodzaju Pseudomonas aeruginosa i Staphylococcus aureus, nieco rzadziej grzyby (Candida sp. i Aspergillus sp.) i wirusy (np. Varicella-Zoster wywołujący półpasiec uszny).

Drobnoustroje rozwijają się w warunkach sprzyjających ich namnażaniu, czyli przy wysokiej temperaturze i w wilgotnym środowisku. Z tego też powodu infekcja obejmująca zewnętrzny przewód słuchowy zyskała miano „ucha pływaka”. Osoby regularnie korzystające z basenu, zawodowi nurkowie czy bywalcy sauny kilkukrotnie częściej borykają się z opisywanym schorzeniem. Pływacy mogą zapobiegawczo korzystać z zatyczek do uszu, które ograniczają wodzie dostęp do ucha.

Nadmiernej wilgotności przewodu słuchowego zewnętrznego sprzyja także gromadzenie się woskowiny usznej, która zalegając w uchu, stwarza optymalne warunki do rozwoju zarazków. Niewłaściwe mycie głowy, np. kierowanie strumienia wody do uszu oraz ich niedostateczne osuszanie, także zwiększa ryzyko infekcji. Należy jednak wspomnieć, że większość patogenów naturalnie bytuje w przewodzie słuchowym. Ich namnażanie obserwuje się w momencie, gdy układ odpornościowy nie funkcjonuje prawidłowo. Ma to miejsce szczególnie u najmłodszych, dlatego zapalenie ucha zewnętrznego najczęściej obserwuje się u dziecka poniżej 14. roku życia, które ma niedojrzały układ immunologiczny. Zapalenie ucha nie jest zaraźliwe, jednak można się zarazić konkretnym rodzajem bakterii lub grzyba. To, czy kontakt z patogenem przerodzi się w chorobę, zależy tylko od swoistej oporności i obecności czynników ryzyka.

Zakażenie ucha rozwija się najczęściej u osób, które mają podrażniony przewód słuchowy. Zaburzenia pierwszej bariery ochronnej, jaką jest naskórek, umożliwiają bakteriom penetrację skóry. Urazy mechaniczne, zadrapania przy nagminnym czyszczeniu uszu czy łuszczenie się naskórka przy chorobach skóry zwiększają więc ryzyko zapalenia ucha zewnętrznego.

Objawy zapalenia ucha zewnętrznego

Zapalenie ucha zewnętrznego u dziecka i dorosłych wywołuje takie same objawy, niemniej najmłodsi często nie są w stanie ich wyrazić, dlatego podstawą diagnozy jest nie wywiad, a obserwacja.

W pierwszej kolejności zwykle występuje zaczerwienienie i ból małżowiny usznej. Uporczywe swędzenie ucha często wymusza mimowolne drapanie. W miarę rozwoju infekcji skórę ucha mogą pokrywać krwiste pęcherze, wysypka i łuszczące się plamy, może pojawić się też wyciek z ucha. Silny ból ucha towarzyszący zapaleniu ucha zewnętrznego może być odczuwany także w środku. Niekiedy promieniuje również do okolicznych tkanek, pojawia się ból za uchem oraz bóle głowy.

W przypadku zapalenia ucha zewnętrznego często występują objawy ogólnoustrojowe, takie jak gorączka lub stan podgorączkowy, złe samopoczucie, osłabienie. W przebiegu infekcji przewód słuchowy zwykle jest obrzęknięty i zaczerwieniony, co może zaburzać prawidłowe słyszenie.

Zapalenie ucha zewnętrznego – na czym polega leczenie?

Za zapalenie ucha zewnętrznego rzadko odpowiadają infekcje wirusowe, dlatego leczenie zwykle wymaga przyjmowania leków dostępnych na receptę, które eliminują przyczyny choroby. Patogeny grzybicze zwalcza się lekami o właściwościach grzybobójczych lub grzybostatycznych, natomiast bakterie poprzez przyjmowanie antybiotyków doustnie lub miejscowo.

Konsultacja z lekarzem i wdrożenie odpowiedniego leczenia pozwalają uniknąć poważnych konsekwencji. W przypadku zakażenia bakteryjnego laryngolog może pobrać próbkę wydzieliny z ucha. Badanie bakteriologiczne umożliwi ustalenie, jakie antybiotyki będą skuteczne w walce z bakterią. Przy nawracającym zakażeniu grzybami wykonuje się badanie mykologiczne, dzięki któremu można dopasować leki przeciwgrzybicze. Po przebytych infekcjach konieczne może okazać się badanie słuchu, jeśli podejrzewa się, że doszło do jego upośledzenia w konsekwencji zakażenia (np. po zakażeniu półpaścem).

Leczenie zapalenia ucha zewnętrznego może być długotrwałe i najczęściej konieczne jest jednoczesne stosowanie antybiotyków i środków przeciwbólowych, ponieważ antybiotyki nie uśmierzają bólu. Jak leczyć zapalenie ucha zewnętrznego i towarzyszący mu ból? Poza środkami doustnymi jednym ze sposobów są krople do uszu, np. wyrób medyczny LIX o działaniu miejscowym. Preparaty miejscowe ze względu na właściwości osmotyczne doskonale radzą sobie w przypadku schorzeń, w których przebiegu konieczne jest usunięcie nadmiaru wilgoci z tkanek, co jest równoznaczne z redukcją obrzęku i bólu. Stan zapalny ucha, zwany popularnie „uchem pływaka”, należy do jednych z głównych wskazań do stosowania kropli.

Źródła:

• Hossmann-Poznańska E., Dzierżanowska D.: http://www.otolaryngologia.org.pl/orl2/pdf/zalecenia/zalecenia_zapalenie_ucha_zewnetrznego_tekst.pdf (data odczytu: 01.12.2020).
• Jurkiewicz D., Zielnik-Jurkiewicz B.: Lidokaina w zapaleniach uszu – działanie, bezpieczeństwo, zastosowanie. Terapia, nr specjalny, sierpień 2019.
• Lepka P., Katkowska A., Barnaś Sz.: Złośliwe zapalenie ucha zewnętrznego – opis przypadku. Otorynolaryngologia 2018, 17(3): 118-123.

Strona główna » Archives for admin » Strona 9

Badanie otoskopowe (otoskopia) polega na fizykalnej ocenie stanu przewodu słuchowego oraz błony bębenkowej. W trakcie badania lekarz wprowadza wziernik do ucha, po czym dokonuje wizualnej oceny jego wnętrza, niewidocznego gołym okiem. Otoskopia ma szczególne znaczenie w diagnostyce chorób ucha. Wyjaśniamy, kiedy wykonuje się wziernikowanie ucha oraz jakie schorzenia pozwala zdiagnozować. Dowiedz się, na czym polega otoskopia i jak się do niej przygotować!

Co to jest otoskopia ucha?

Otoskopia, inaczej wziernikowanie ucha, to najczęściej wykonywane badanie laryngologiczne. Za pomocą otoskopii lekarz laryngolog, a także lekarz pierwszego kontaktu lub pediatra może obejrzeć przewód słuchowy zewnętrzny oraz ocenić stan błony bębenkowej. Wykorzystywany w tym celu otoskop laryngologiczny pozwala na ocenę wymienionych struktur ucha w powiększeniu.

Badanie ucha najczęściej wykonuje się otoskopem wyposażonym w części, takie jak rękojeść, wymienna końcówka, źródło światła i soczewki. W niektórych przypadkach przeprowadzana jest także otoskopia pneumatyczna. Jest to badanie, w którego przebiegu lekarz wykorzystuje specjalistyczny otoskop laryngologiczny, który uszczelnia zewnętrzny przewód słuchowy, dzięki czemu zwiększeniu ulega ciśnienie w uchu. W efekcie błona bębenkowa ulega czasowemu odkształceniu, co pozwala m.in. na ocenę jej ruchomości.

Kiedy wykonuje się badanie wziernikowe? Wskazania

Schorzenia narządu słuchu to długa lista różnych chorób, które wywołują rozmaite dolegliwości. Otoskopia przeprowadzana jest głównie, gdy pacjent zgłasza objawy, takie jak:

• ból ucha,
• swędzenie,
• wyciek z ucha,
• niedosłuch,
• szumy uszne i piszczenie w uszach.

Otoskopia pozwala lekarzowi dokładnie obejrzeć ucho pacjenta i zauważyć wszelkie niepokojące zmiany w wyglądzie błony bębenkowej i przewodu słuchowego, takie jak obrzęk, zaczerwienienie, przekrwienie czy wysięk. Za pomocą otoskopu lekarz może zdiagnozować choroby ucha środkowego i zewnętrznego, wśród których najczęściej wymienia się:

• ostre zapalenie ucha środkowego,
• przewlekłe zapalenie ucha środkowego,
• zapalenie ucha zewnętrznego,
• wysiękowe zapalenie ucha środkowego,
• perlakowe zapalenie ucha,
• zmiany nowotworowe,
• urazy ucha.

Wziernikowanie ucha wykonuje się także przy podejrzeniu obecności ciała obcego w uchu lub nagromadzenia wydzieliny usznej. Badanie otoskopowe pozwala wówczas na wykluczenie przeciwwskazań do płukania uszu czy też sprawdzenie obecności ewentualnych uszkodzeń wywołanych przez ciało obce.

Przygotowanie do badania otoskopowego

Wziernikowanie ucha to stosunkowo proste badanie laryngologiczne, dlatego zwykle nie ma potrzeby specjalnego przygotowywania się do niego. Wziernik wprowadza się do ucha po przyjęciu przez pacjenta pozycji siedzącej, a w przypadku niemowląt w pozycji leżącej. Problematyczne może jednak okazać się badanie otoskopowe uszu u dzieci, dlatego najmłodszych należy wcześniej przygotować.

Każda wizyta dziecka u lekarza jest bez wątpienia stresująca dla niego. Dlatego warto wytłumaczyć maluchowi, że badanie będzie bezbolesne i nie ma powodów do niepokoju. Dobrym pomysłem przed wizytą u lekarza jest zabawa z dzieckiem, która polega na pokazaniu mu, czego może się spodziewać w gabinecie laryngologicznym. Podczas wizyty warto również posadzić dziecko na kolanach, by mniej odczuwało stres, a lekarz mógł dokładnie obejrzeć ucho małego pacjenta. Dzięki temu badanie przebiegnie sprawnie.

Jak wygląda otoskopia – przebieg wziernikowania ucha

Zastanawiasz się, na czym polega badanie otoskopowe ucha? Jego przebieg jest bezbolesny i krótki. Najpierw lekarz wyposaża otoskop laryngologiczny w końcówkę o właściwym rozmiarze, dobranym do pacjenta. Kolejno wprowadza ją do ucha mniej więcej do 2/3 długości przewodu słuchowego, tak by móc odpowiednio zbadać przewód i błonę bębenkową. Lekarz często rozpoczyna badanie od oceny zdrowego ucha, by mieć odpowiedni punkt odniesienia. W trakcie badania konieczna może okazać się kilkukrotna zmiana kąta obserwacji. U małych dzieci, które mają krótszy, węższy i wygięty pod innym kątem niż u osoby dorosłej kanał słuchowy, lekarz może delikatnie pociągnąć małżowinę uszną w celu wyprostowania przewodu słuchowego i uwidocznienia błony bębenkowej.

Wykonując badanie otoskopowe ucha, lekarz ustala punkty orientacyjne, czyli w tym przypadku poszczególne charakterystyczne elementy struktury ucha zewnętrznego. W trakcie otoskopii pneumatycznej ucho zostaje uszczelnione za pomocą specjalnego balonika wbudowanego w urządzenie. W każdym przypadku otoskopia ucha trwa zaledwie kilka minut, a wyniki badania uzyskuje się bezpośrednio po wziernikowaniu.

Źródła:

1. Yellon R.F., Chi D.H.: Otolaryngologia. W: Zitelli B.J., McIntire S.C., Norwalk A.J., eds. Atlas Pediatrycznej Diagnozy Fizycznej Zitelliego i Davisa. 7 ed. Filadelfia, PA: Elsevier; 2018.
2. Kuczkowski J., Aktualne problemy w rozpoznawaniu i leczeniu ostrego i wysiękowego zapalenia ucha środkowego, „Via Medica” 2011, s. 287–294.

Strona główna » Archives for admin » Strona 9

Dyskomfort wywoływany przez sporadyczne lub stałe swędzenie uszu wbrew pozorom nie jest problemem błahym. Swędzenie ucha często trwa przewlekle, utrudniając normalne funkcjonowanie. Co więcej, łaskotanie i swędzenie uszu, zarówno na zewnątrz, jak i w środku, może mieć różne przyczyny i być objawem poważnych chorób. Sprawdź, co może oznaczać swędzenie uszu!

Spis treści:

1. Swędzenie i łaskotanie, a nadmierna higiena uszu
2. Swędzenie i zaczerwienienie uszu przy alergii
3. Czerwone i piekące uszy – grzybica skóry
4. Swędzenie w uchu – infekcja ucha zewnętrznego
5. Swędzenie ucha w środku – zapalenie ucha środkowego

Swędzenie i łaskotanie, a nadmierna higiena uszu

Ucho pokryte jest nabłonkiem, który podobnie jak skóra na każdej innej części ciała może ulegać podrażnieniom. Nadmierna ekspozycja małżowiny usznej na niekorzystne warunki zewnętrzne (słońce, wiatr, mróz, zanieczyszczenia) może powodować uszkodzenie nabłonka wyściełającego ucho zewnętrzne. Związane z tym łuszczenie się skóry może wówczas wywoływać swędzenie małżowiny usznej.

Zdrowe ucho oczyszcza się samoistnie, dzięki migracji wydzieliny usznej w kierunku ujścia przewodu słuchowego. Warto wiedzieć, że nieodpowiednie, zwłaszcza zbyt intensywne czyszczenie uszu może doprowadzić do nadprodukcji woskowiny usznej. Dzieje się tak również w przypadku czyszczenia narządu słuchu patyczkami higienicznymi, które powinny służyć wyłącznie do oczyszczania małżowiny usznej. Czyszczenie przewodu słuchowego zewnętrznego patyczkami kosmetycznymi powoduje natomiast przesuwanie woskowiny w głąb przewodu i tym samym jego zatykanie. Nadmiar woskowiny wywołuje swędzenie uszu odczuwane w środku i na zewnątrz. Często towarzyszy temu uczucie pełności w uchu, ból i pieczenie w uszach.

Swędzenie i zaczerwienienie uszu przy alergii

Do kolejnych przyczyn swędzenia uszu zalicza się alergie, zarówno kontaktowe, jak i wziewne. W przypadku alergii kontaktowych swędzenie i objawy uczuleniowe mogą pojawiać się np. po kontakcie skóry z biżuterią wykonaną z niklu. Najczęstszym jednak powodem swędzenia w uszach jest alergiczny nieżyt nosa. Przyczyna dolegliwości to obrzęk błon śluzowych, który powstaje w wyniku wzmożonej produkcji przeciwciał po przedostaniu się alergenu do górnych dróg oddechowych.

Swędzenie ucha przy alergii zwykle występuje jednocześnie z objawami takimi jak:

• katar, częste kichanie;
• kaszel, trudności w oddychaniu;
• swędzenie innych części ciała, głównie nosa i oczu;
• wrażliwość na światło, przekrwienie spojówek.

Czerwone i piekące uszy – grzybica skóry

Skóra człowieka naturalnie pokryta jest drobnoustrojami, które m.in. zabezpieczają naskórek i wspomagają utrzymanie prawidłowego pH. Jeśli jednak w wyniku różnych przyczyn dojdzie do osłabienia odporności lub podrażnienia skóry, może rozwinąć się grzybica, również w obrębie małżowiny usznej i kanału słuchowego. Czerwone i piekące ucho, a także świąd to pierwsze objawy mogące wskazywać np. na początek grzybicy, infekcji czy alergii.

Początkowo dolegliwości mogą przypominać niegroźne łaskotanie w uchu. Z czasem zakażenie grzybicze zwykle powoduje swędzenie uszu w środku, a także na zewnątrz (świąd małżowiny usznej). Ucho staje się coraz bardziej czerwone i piekące. Przyczyny takich dolegliwości to namnażanie się grzybów chorobotwórczych. Grzybicy ucha zwykle towarzyszy łuszczenie się skóry, biały wyciek z ucha, niekiedy również gorączka.

Swędzenie w uchu – infekcja ucha zewnętrznego

Zapalenie ucha zewnętrznego, określane potocznie jako ,,ucho pływaka”, wywołuje różne objawy, w zależności od przyczyny infekcji – patogenu wirusowego, bakteryjnego lub grzybiczego. Najczęściej jednak w pierwszym etapie choroby pojawia się swędzenie i pieczenie prawego lub lewego ucha. Infekcja rzadko występuje obustronnie.

Do rozwoju stanu zapalnego dochodzi w wyniku namnażania się drobnoustrojów w skórze ucha zewnętrznego, najczęściej przewodu słuchowego, ale także małżowiny usznej. Na zachorowanie najbardziej narażone są osoby z osłabioną odpornością lub dzieci, których układ immunologiczny jest niedojrzały. Ponadto namnażaniu bakterii sprzyja wysoka temperatura, wilgotność oraz drobne zadrapania i podrażnienia uszu, które ułatwiają wnikanie patogenów chorobotwórczych.

W przebiegu zapalenia ucho może być czerwone i wrażliwe na dotyk. Mogą tworzyć się pęcherze wypełnione wodnistą lub krwistą wydzieliną lub drobna wysypka. Do pozostałych objawów zapalenia ucha zewnętrznego zalicza się m.in.:

• ból ucha;
• obrzęk przewodu słuchowego;
• uczucie wypełnienia w środku ucha;
• podwyższona temperatura ciała.

W takim wypadku należy skonsultować się z lekarzem, który wprowadzi odpowiednie leczenie. Specjalista może zapisać antybiotyk, może również wspomagająco zalecić stosowanie kropli do uszu, które złagodzą dolegliwości bólowe.

Swędzenie ucha w środku – zapalenie ucha środkowego

Infekcja zapalna uszu często obejmuje ucho środkowe. Schorzenie to dotyczy szczególnie najmłodszych, którzy ze względu na niedojrzały układ odpornościowy i specyficzną budowę trąbki Eustachiusza są najbardziej narażeni za zapalenie ucha środkowego.

Ryzyko schorzenia zwiększa się u dzieci, które często chorują na infekcje górnych dróg oddechowych. Jeśli obserwuje się czerwone uszy u dziecka, a dokładniej obrzęk i zaczerwienienie przewodu słuchowego, i dodatkowo występuje swędzenie ucha w środku, ból, gorączka i objawy przeziębienia, można podejrzewać zapalenie ucha środkowego. Chorobie często towarzyszą szumy uszne i niedosłuch spowodowany obrzękiem.

Łaskotanie, pieczenie i swędzenie ucha zwykle występuje w początkowym etapie stanu zapalnego. Warto jednak pamiętać, że infekcja często przebiega intensywnie. Pozostałe objawy pojawiają się nagle i mają tendencję do narastania.

Zdarza się również, że nieleczone zapalenie ucha środkowego przeradza się w zapalenie wysiękowe. Wówczas mogą nie występować inne objawy poza swędzeniem w uchu i wyciekiem wydzieliny o różny zabarwieniu. Również samoistne pęknięcie błony bębenkowej w przebiegu zapalenia ucha środkowego jest przyczyną redukcji dolegliwości bólowych. Nie oznacza to jednak, że choroba ustąpiła. Wręcz przeciwnie, zapalenie ucha wymaga w takich przypadkach szybkiej konsultacji z lekarzem.

Źródła:

1. Hossmann-Poznańska E., Dzierżanowska D.: http://www.otolaryngologia.org.pl/orl2/pdf/zalecenia/zalecenia_zapalenie_ucha_zewnetrznego_tekst.pdf (data odczytu: 25.04.2023).
2. Jurkiewicz D., Zielnik-Jurkiewicz B.: https://podyplomie.pl/medycyna/10674,zapalenie-ucha-srodkowego (data odczytu: 25.04.2023).

Strona główna » Archives for admin » Strona 9

Przypadłość akustyczna określana jako szumy uszne cechuje się indywidualnym odczuwaniem objawów. Oznacza to, że szum w jednym lub obu uszach słyszalny jest tylko przez daną osobę – dźwięk nie pochodzi więc z otoczenia, ale jest generowany przez zaburzenia w obrębie narządu słuchu. Szumy uszne nie powinny być lekceważone, ponieważ ich przyczyny to m.in. choroby uszu, zmiany nowotworowe, a także schorzenia ogólnoustrojowe, w tym nadciśnienie tętnicze. Wyjaśniamy, skąd biorą się „dzwonienie i trzaski” w uszach oraz na czym polega leczenie tego typu objawów.

1. Czym są szumy uszne? Rodzaje szumów usznych
2. Woskowina i ciało obce jako przyczyny szumów usznych
3. Infekcje, które wywołują szumy w uszach
4. Szum i piszczenie w uszach po ekspozycji na hałas
5. Szum w uszach – przyczyny ogólnoustrojowe
6. Szumy w uszach – diagnostyka i leczenie dolegliwoście

Czym są szumy uszne? Rodzaje szumów usznych

Szumy uszne to nieprzyjemne doznania objawiające się odczuwaniem dźwięku mimo braku bodźca akustycznego, który mógłby pobudzić ucho zewnętrzne. Wyróżnia się dwa ich rodzaje: obiektywne i subiektywne. Pierwsze zdarzają się rzadziej i wynikają z faktycznych dźwięków powstających w ciele. Mogą one być słyszane przez inne osoby, np. za pomocą specjalistycznej aparatury. Tego typu szum zwykle ma swoje przyczyny w schorzeniach trąbki słuchowej lub chorobach układu krwionośnego. Słyszalny jest dźwięk powstający np. w wyniku przepływu krwi przez zwężone naczynia krwionośne. Często pojawia się wówczas pulsujący szum w uszach.

Z kolei subiektywne szumy uszne słyszy tylko dana osoba. Dolegliwości subiektywne są związane z pracą mózgu, który w sposób odmienny interpretuje docierające do siebie impulsy nerwowe. W tym przypadku szum trudno jest wyeliminować, ponieważ nie są znane jego dokładne przyczyny. Niemniej problem zwykle ma początek w schorzeniach ucha środkowego i wewnętrznego.

Dolegliwości takie mogą znacząco wpływać na jakość życia, a dla wielu osób są dużym utrudnieniem w codziennym funkcjonowaniu. Niektórzy porównują szumy uszne do dźwięków fantomowych, ponieważ nie pochodzą one z prawdziwego źródła dźwięku, czyli z otoczenia. Szum w obu uszach, w uchu lewym lub prawym wywodzi się zaburzeń, które w wielu przypadkach wciąż pozostają niewyjaśnione. W każdym przypadku stan ten nie jest jednak jednostką chorobową, a objawem innych schorzeń, zarówno narządu słuchu, jak i ogólnoustrojowych.

Objawy szumów usznych wskazywane najczęściej przez pacjentów to:

• dźwięki słyszane stale lub okresowo, np. podczas wykonywania określonych czynności, w tym przy zmianie ciśnienia;
• szum jednocześnie w głowie i uszach;
• dzwonienie lub buczenie w uszach;
• trzaski w głowie, głównie nieregularne.

Uciążliwe dźwięki o różnej głośności mogą być odbierane jako syczenie, piszczenie, gwizdanie, tykanie itp. Jeśli dolegliwości takie nie ustępują po pewnym czasie, należy skonsultować się z lekarzem w celu określenia ich etiologii.

Poniżej przedstawiamy najczęściej wymieniane przyczyny szumów usznych.

Woskowina i ciało obce jako przyczyny szumów usznych

Jako częstą, a zarazem prozaiczną przyczynę szumów usznych należy wymienić obecność nadmiaru woskowiny usznej. Wydzielina może gromadzić się w uchu, tworząc tzw. korek (czop), który zwęża światło przewodu słuchowego. W konsekwencji mogą pojawiać się objawy takie, jak: szumy uszne, swędzenie, uczucie wypełnienia, niekiedy również ból, kłucie i pieczenie w uchu.

Jeśli występuje szum w jednym uchu, należy wziąć pod uwagę także możliwość obecności ciała obcego, zwłaszcza u dzieci. Już niewielki fragment dowolnego przedmiotu, np. waty, może wywoływać tę dolegliwość.

Infekcje, które wywołują szumy w uszach

Szumienie w uszach to jeden z objawów infekcji zapalnych uszu o różnym podłożu – wirusowym, bakteryjnym, grzybiczym lub mieszanym. Choroby uszu, które mogą powodować szum, to m.in. zapalenie ucha zewnętrznego, ostre lub przewlekłe zapalenie ucha środkowego, a także zapalenie ucha wewnętrznego. W takich przypadkach leczenie opiera się na farmakoterapii.

Zwykle jednak szum w uszach występuje w takich przypadkach wspólnie z innymi symptomami. Schorzeniom towarzyszą objawy przeziębienia, silny ból ucha i niedosłuch. Wyjątkiem jest wysiękowe zapalenie uszu, które poza wyciekiem z ucha najczęściej nie powoduje dolegliwości bólowych. Jednak gromadząca się w uchu wydzielina zaburza prawidłowe słyszenie, przez co może pojawiać się szum w głowie i uszach.

Szum i piszczenie w uszach po ekspozycji na hałas

Przejściowy lub trwały szum w uszach często pojawia się bezpośrednio po ekspozycji na hałas lub zmianę ciśnienia. Zdarza się to np. po starcie samolotu, wystrzale lub nawet odpaleniu petardy. Wówczas dolegliwości określane są często jako dzwonienie i buczenie w uszach. Przyczyny to uszkodzenie komórek słuchowych w uchu zewnętrznym. Jeśli szumienie nie ustępuje, warto zgłosić się do lekarza. Być może pod wpływem urazu akustycznego i wysokiego ciśnienia doszło do pęknięcia błony bębenkowej.

Warto pamiętać, że szum w uchu może pojawiać się nie tylko po ekspozycji na dźwięk o wysokiej częstotliwości. Długotrwałe słuchanie głośnej muzyki, zwłaszcza przez słuchawki douszne, a nawet przebywanie w zatłoczonych miejscach, przyczynia się do stopniowego osłabienia słuchu. W konsekwencji brzęczenie i szum mogą występować stale.

Szum w uszach – przyczyny ogólnoustrojowe

Poza urazami akustycznymi i niedostateczną higieną ucha za szumy uszne mogą odpowiadać schorzenia ogólnoustrojowe, m.in.:

• Nadciśnienie tętnicze – wysokie ciśnienie krwi sprawia, że krew krąży zbyt intensywnie przez naczynia krwionośne. Może wówczas pojawiać się pulsujący szum w głowie i uszach. Zwykle jednocześnie występują bóle z tyłu głowy.
• Miażdżyca – w przebiegu tej choroby naczynia krwionośne wypełnione są blaszką miażdżycową składającą się m.in. z lipidów. Żyły i tętnice mają wówczas zwężone światło, przez co krążąca krew napotyka opór. Jest to przyczyna m.in. szumów.
• Nadczynność tarczycy – u osób cierpiących na to schorzenie bez odpowiedniego leczenia występują zaburzenia hormonalne. Z kolei związki przedostające się do krwioobiegu pobudzają układ krwionośny, co przyczynia się do podwyższonego ciśnienia. To z kolei może powodować objawy takie, jak szumienie w uszach, dzwonienie i uczucie pulsowania w okolicy uszu i skroni.
• Zmiany nowotworowe – przyczyną szumu jednostronnego (w uchu lewym lub prawym) może być guz obejmujący struktury mostowo-móżdżkowe lub nerwiak nerwu słuchowego.
• Urazy mechaniczne – szum, brzęczenie oraz trzaski w głowie i uchu mogą wynikać z mechanicznego uszkodzenia ucha lub czaszki, np. po wypadku.
• Przyjmowane leki – niekiedy to nie choroba ogólnoustrojowa wywołuje szumy uszne, a niektóre leki stosowane w leczeniu innych chorób i dolegliwości. Są to m.in. antybiotyki, środki przeciwbólowe, preparaty stosowane przy schorzeniach reumatycznych oraz antydepresanty i diuretyki pętlowe. Mogą one wywoływać skutki uboczne takie jak szumy, dzwonienie i trzeszczenie w uszach. Inne możliwe przyczyny to używki uszkadzające narząd słuchu lub układ nerwowy.

Uporczywe szumienie i dzwonienie w uszach w przypadku chorób układu krążenia zwykle pojawia się po wysiłku fizycznym, kiedy wzrasta ciśnienie krwi. Zdarza się również, że szumy uszne występują wieczorem, gdy po ciężkim dniu pracy kładziemy się do łóżka. Wówczas przyczyny mogą mieć podłoże emocjonalne. Chroniczny stres, depresja i nerwica to stany, które mogą wywoływać męczące szumy uszu. Dolegliwości często utrudniają odpoczynek, są powodem trudności w zasypianiu i częstego przebudzania się w nocy.

Warto też zaznaczyć, że ryzyko szumów usznych wrasta wraz z wiekiem w wyniku naturalnego pogorszenia się funkcjonowania tego narządu. W przypadku gdy szumy współwystępują z niedosłuchem, rozwiązaniem mogą się okazać specjalne aparaty słuchowe, które redukują również szumy.

Szumy w uszach – diagnostyka i leczenie dolegliwości

Zanim zostanie rozpoczęte leczenie szumów usznych, konieczne jest ustalenie przyczyny ich występowania. W pierwszej kolejności warto udać się do lekarza rodzinnego, który może skierować pacjenta na konsultację laryngologiczną. Lekarz zbiera wywiad, wykonuje badanie otolaryngologiczne i w zależności od przyczyny dolegliwości może wdrożyć odpowiednie leczenie. W przypadku nadmiaru woskowiny lub ciała obcego objawy zwykle ustępują bezpośrednio po oczyszczeniu ucha. Natomiast infekcje wymagają ukierunkowanego leczenia.

Szumy uszne występujące wskutek chorób ogólnoustrojowych zwykle mijają dopiero po poprawie ogólnego stanu zdrowia. Konieczna może okazać się np. zmiana wcześniej stosowanych leków czy włączenie innych, które poprawią stan zdrowia. Podstawą jest więc leczenie przyczyny, a nie samego objawu. Na przykład w przypadku infekcji bakteryjnych, które mogą być przyczyną szumów, leczenie opiera się na farmakoterapii i stosuje się antybiotyki.

Leczenie szumów w uszach wygląda nieco inaczej, jeśli występują one u osób z zaburzeniami słuchu i są spowodowane specyficzną pracą mózgu. Wówczas terapia może wymagać zabiegów operacyjnych w obrębie ucha czy też długotrwałego „przyzwyczajania się” do szumów, aż do momentu, kiedy nie będą one słyszane. Jednym z tego rodzaju sposobów leczenia jest terapia habituacji szumu (inaczej TRT – z ang. Tinnitus Retraining Therapy), opierająca się na modelu neurofizjologicznym. Polega ona na leczeniu dźwiękami, np. przy użyciu generatora szumu szerokopasmowego. Regularne odsłuchiwanie cichego tła dźwiękowego ma na celu zmniejszenie odczuwania własnych szumów przez pacjenta.

Co więcej, chcąc wiedzieć, jak zlikwidować szumy w uszach, warto zwrócić uwagę także na styl życia, zwłaszcza poziom stresu, częstotliwość narażenia na hałas i dietę. Niedobory witamin i minerałów przyczyniają się do występowania szumów usznych. Warto więc zadbać o zrównoważony sposób żywienia. Podstawą jest także opanowanie emocji i nauka radzenia sobie w sytuacjach stresogennych. Pomóc mogą tu np. ćwiczenia relaksacyjne. Każdego dnia warto pamiętać także o profilaktyce wspomagającej ochronę słuchu. Należy unikać wysokich dźwięków i długotrwałego przebywania w hałasie, a także należycie dbać o higienę uszu.

Źródła:

1. Kowalska S., Sułkowski W.: Szumy uszne w uszkodzeniach słuchu spowodowanych hałasem. Medycyna Pracy, 2001; 52; 5; 305–313.
2. Raj-Koziak D., Kochanek K., Piłka A., Bartnik G., Fabijańska A., Skarżyński H.: Ocena częstości występowania szumów usznych u dzieci z prawidłowym wynikiem badania przesiewowego słuchu. Otolaryngologia 2011, 10(4).
3. Zagor M., Janoska-Jaździk M., Szumy uszne: przyczyny, objawy i leczenie. Jak pozbyć się szumu w uszach?, https://www.mp.pl/pacjent/objawy/105636,szumy-uszne (dostęp 31.03.2023).