Strona główna » Archives for admin » Strona 3

Zapalenie ucha to dolegliwość, której jedną z przyczyn jest przewianie ucha. Wychłodzenie organizmu, zwykle przez niedostosowanie ubioru do temperatury panującej na dworze, może obniżyć odporność, zwiększając ryzyko infekcji bakteryjnej lub wirusowej. Przewiane ucho zwykle boli, może pojawić się wysoka gorączka oraz inne objawy. Dowiedz się więcej na temat przyczyn i leczenia tej przypadłości!

Spis treści:

1. Przewiane ucho u dzieci i dorosłych – przyczyny
2. Objawy przewiania ucha
3. Domowe sposoby na przewiane ucho
4. Co pomaga na przewiane ucho – leczenie

Przewiane ucho u dzieci i dorosłych – przyczyny

Schorzenie określane powszechnie jako przewiane ucho, to w rzeczywistości nic innego, jak stan zapalny ucha spowodowany zmianą temperatury, a tym samym osłabieniem odporności i zwiększoną podatnością na infekcje bakteryjne i wirusowe.

Nie tylko powiew zimnego powietrza, ale także z pozoru niegroźne ochłodzenie głowy może skutkować rozwojem stanu zapalnego. Ucho nie musi więc być dosłownie przewiane, aby doszło do pojawienia się przykrych objawów i powikłań.

Przewiane ucho, podobnie jak przeziębienie organizmu, wywołuje objawy związane z górnymi drogami układu oddechowego. Za przyczyny przewianego ucha uznaje się przede wszystkim drobnoustroje chorobotwórcze (bakterie, wirusy, grzyby). Te najłatwiej przedostają się do tkanek osłabionych, m.in. w wyniku wychłodzenia (przewiania ucha).

Za czynniki zwiększające ryzyko stanu zapalnego ucha uznaje się także m.in. wiek. Dzieci należą do pacjentów szczególnie podatnych na zawianie ucha, głównie ze względu na obniżoną odporność i inną budowę kanału słuchowego zewnętrznego. Krótsza, w porównaniu do osób dorosłych, trąbka słuchowa (trąbka Eustachiusza) ułatwia przedostawanie się drobnoustrojów z nosogardzieli, dlatego przewiane ucho u dziecka to stosunkowo bardzo częsta przypadłość. Wady anatomiczne podniebienia, nawracające infekcje zatok, czy przerośnięte migdałki również zwiększają ryzyko infekcji.

Jeśli nie dostosujemy ubioru do warunków atmosferycznych lub wyjdziemy na zewnątrz z wilgotnymi włosami, wówczas zmiana temperatury może osłabić odporność zwiększając tym samym podatność na infekcje.

Objawy przewiania ucha

Przewiane ucho wywołuje objawy podobne do przeziębienia. Najczęściej osoba chora jest osłabiona, może pojawić się stan podgorączkowy lub wysoka gorączka. Przewianiu uszu może towarzyszyć katar, kaszel, ból zatok, a także ból zębów i tkliwość ucha. Zwykle pojawia się ból, często nagły, trwający nieustannie lub w krótkich, powtarzających się epizodach. Ból może być odczuwany w środku ucha, jak również w okolicznych tkankach, np. z tyłu głowy.

Ból ucha przy przewianiu może być kłujący lub rozpierający, określany jako zatkane ucho. Do kolejnych symptomów przewiania ucha zalicza się szumy uszne i osłabienie słuchu. Zdarzają się jednak infekcje, w przebiegu których ból nie jest odczuwany.

Objawy przewiania ucha nie zawsze są jednak oczywiste. Szczególne trudności mogą dotyczyć rozpoznania schorzenia w przypadku najmłodszych. Ból ucha u dziecka może występować bez gorączki. Konieczna jest więc wnikliwa obserwacja zachowania dziecka. Jeśli niemowlę pociera ucho i jest niespokojne, można podejrzewać infekcję uszu.

W przypadku dzieci przewianie ucha często wywołuje także objawy ogólnoustrojowe. Mogą pojawić się wymioty i biegunki, dezorientacja, płaczliwość i zaburzenia równowagi. Wymienione symptomy zawsze wymagają konsultacji z lekarzem.

Co pomaga na przewiane ucho – leczenie

Przewiane ucho wywołuje objawy podobne do przeziębienia. Do najczęstszych symptomów tej dolegliwości należą:

• kłujący i ostry ból ucha,
• uczucie rozpierania i zatkane ucho,
• szumy uszne i pogorszenie słuchu,
• osłabienie, stan gorączkowy lub gorączka,
• tkliwość ucha,
• ból okolicy uszu i głowy.

Ból ucha przy przewianiu często jest nagły, trwający nieustannie lub w krótkich, powtarzających się epizodach. Zdarzają się jednak infekcje, w których przebiegu ból nie jest odczuwany. Przewianiu uszu może też towarzyszyć katar, ból zatok, kaszel, ból gardła, a także ból zębów.

Objawy przewiania ucha nie zawsze są jednak oczywiste. Szczególne trudności mogą dotyczyć rozpoznania schorzenia w przypadku najmłodszych. Ból ucha u dziecka może występować bez gorączki. Konieczna jest więc wnikliwa obserwacja zachowania dziecka. Jeśli niemowlę pociera ucho i jest niespokojne, można podejrzewać infekcję uszu.

W przypadku dzieci przewianie ucha często wywołuje także objawy ogólnoustrojowe. Mogą pojawić się wymioty i biegunki, dezorientacja, płaczliwość i zaburzenia równowagi. Wymienione symptomy zawsze wymagają konsultacji z lekarzem.

Domowe sposoby na przewiane ucho

Podejrzewając, że przyczyną dolegliwości jest przewiane ucho, należy przede wszystkim zadbać o odpowiednie rozgrzanie organizmu. Warto przygotować ciepłą kąpiel, pamiętając, aby nie dopuścić do przedostania się wody do kanału słuchowego. Chore ucho należy ogrzać, zakrywając je opaską lub czapką. W przypadku gorączki zaleca się przyjmowanie środków przeciwgorączkowych.

Co na przewiane ucho będzie pomocne? Postępowanie w pierwszych dwóch dniach przypomina leczenie przeziębienia, przy szczególnej dbałości o zabezpieczenie uszu. Warto pić herbatę z miodem i cytryną lub sok malinowy. Zaleca się odpoczynek i unikanie czynników, które mogą pogłębić objawy, głównie dymu tytoniowego i zanieczyszczeń. Nie zaleca się aplikowania olejków rozgrzewających, takich jak np. olejek kamforowy, bezpośrednio do przewodu słuchowego, ponieważ może to skutkować uszkodzeniem błony bębenkowej. Do ucha nie należy również wkładać waty, gdyż stwarza to warunki do namnażania się bakterii.

Zawiane ucho można ogrzewać, jednak w żadnym przypadku nie stosuje się mokrych kompresów. Ucho powinno być zabezpieczone przed wilgocią. Ulgę mogą przynieść ciepłe, suche okłady umieszczane za uchem, jednak i w tym przypadku należy zachować ostrożność. Rozgrzewanie ucha może przyczynić się do namnażania bakterii odpowiedzialnych za stan zapalny.

Co pomaga na przewiane ucho – leczenie

Jeśli objawy przewiania ucha nie ustępują w ciągu 2-3 dni, należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu lub laryngologa. W przypadku infekcji bakteryjnej konieczne może okazać się stosowanie antybiotyku. Lekarz może również zalecić leki przeciwzapalne i krople, które uśmierzają dolegliwości i zmniejszą obrzęk tkanek. Preparat posiadający takie właściwości to wyrób medyczny LIX, który dzięki zawartości glicerolu i chlorowodorku lidokainy szybko eliminuje ból. Krople LIX pochłaniają wilgoć, redukując obrzęk, który często towarzyszy stanom zapalnym uszu.

Natomiast jeśli przewiane ucho dotyczy dziecka, leczenie należy rozpocząć od wizyty u lekarza, nie czekając na rozwój choroby. Wskazaniem do wcześniejszej wizyty u specjalisty jest także zaobserwowanie niepokojących objawów, takich jak wymioty, biegunki, pogorszenie słuchu, czy wydzielina uszna, która może świadczyć o zapaleniu ucha środkowego.

Źródła:

1. Hossmann-Poznańska E., Dzierżanowska D., http://www.otolaryngologia.org.pl/orl2/pdf/zalecenia/zalecenia_zapalenie_ucha_zewnetrznego_tekst.pdf (data dostępu: 31.07.2023).
2. Wiercińska M., Ostre i przewlekłe zapalenie ucha środkowego: przyczyny, objawy i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-uszu/177491,ostre-zapalenie-ucha-srodkowego (data dostępu: 31.07.2023).

Strona główna » Archives for admin » Strona 3

Funkcje, jakie pełni ucho środkowe, są niezbędne dla zachowania słuchu. Jego budowa zapewnia przetwarzanie fal akustycznych w drgania mechaniczne, które następnie są wzmacniane i kierowane do ucha wewnętrznego. Abyśmy mogli słyszeć, każdy element ucha środkowego musi działać nienagannie. Niestety, ucho środkowe jest narażone na liczne choroby i stany zapalne, czemu sprzyja między innymi jego specyficzna budowa. Ta część narządu słuchu wymaga więc odpowiedniej pielęgnacji i profilaktyki. Sprawdź, jaka jest budowa, funkcje i choroby ucha środkowego!

Jaka jest budowa ucha środkowego? Błona i jama bębenkowa, trąbka słuchowa

Narząd słuchu i równowagi pod względem budowy jest najbardziej skomplikowany u ssaków, w tym ludzi. Ucho środkowe stanowi jedną z części ucha, tworząc spójną całość z uchem zewnętrznym i wewnętrznym. Jego prawidłowa budowa umożliwia wzmacnianie i przekazywanie fal dźwiękowych docierających z otoczenia.

Ucho środkowe to przestrzeń zlokalizowana w czaszce, w której skład wchodzą elementy takie jak:

• błona bębenkowa – cienka i sprężysta membrana, która oddziela przewód słuchowy zewnętrzny od ucha środkowego;
• jama bębenkowa – jest wypełniona powietrzem, w tej przestrzeni znajdują się trzy kosteczki słuchowe – młoteczek, kowadełko i strzemiączko; ostatnia z wymienionych kości jest najmniejszą w ciele człowieka, mierzy zaledwie około 3 milimetrów; w jamie bębenkowej znajdują się także mięśnie, splot bębenkowy i nerwy, struna bębenkowa, gałąź szyjno-bębenkowa tętnicy szyjnej;
• trąbka słuchowa (trąbka Eustachiusza) – to kanał o długości około 3-4 centymetrów, który stanowi połączenie między uchem i gardłem; ujście gardłowe trąbki Eustachiasza ma kształt trójkąta o długości 6 mm;
• powierzchnia zewnętrzna okienka owalnego – styka się ze strzemiączkiem i prowadzi do przedsionka ucha wewnętrznego.

W ramach ciekawostki warto wspomnieć, iż w uchu środkowym znajdują się też mięśnie śróduszne: mięsień strzemiączkowy (uznawany za najmniejszy mięsień występujący u człowieka) oraz mięsień napinacz błony bębenkowej.

Warto pokrótce przedstawić pozostałe elementy narządu słuchu. Otóż ucho zewnętrzne składa się z małżowiny usznej i przewodu słuchowego zewnętrznego, którego najważniejszym elementem jest błona bębenkowa. Na ucho wewnętrzne składa się m.in. błędnik błoniasty (wypełniony płynem, tzw. przychłonką) i błędnik kostny (tworzy go przedsionek, ślimak i trzy kanały półkoliste).

Główne funkcje ucha środkowego. Jakie zadania pełni ucho środkowe?

Ucho środkowe jest zbudowane z niewielkich elementów, jednak pełnią one bardzo ważne funkcje. To w tej części fale akustyczne są wzmacniane i kolejno kierowane do ucha wewnętrznego.

Wyjaśniając w uproszczeniu, fale dźwiękowe, przedostające się do ucha środkowego przez zewnętrzny kanał słuchowy, w pierwszej kolejności trafiają na błonę bębenkową. Dzięki jej elastyczności sygnał akustyczny jest przetwarzany w drgania mechaniczne.

Z kolei generowane drgania błony bębenkowej pobudzają młoteczek (największą kosteczkę słuchową). Młoteczek wprowadzony w ruch przekazuje drgania także na kowadełko i strzemiączko. Dzięki kosteczkom słuchowym ucho środkowe pełni funkcje wzmacniające sygnał dźwiękowy.

W ostatnim etapie wzmocnione drgania mechaniczne są przekazywane do ucha wewnętrznego, gdzie rozpoczyna się ich przetwarzanie w impulsy nerwowe. Warto pamiętać, że funkcje ucha środkowego są warunkowane przez wszystkie jego elementy. Uszkodzenie jakiejkolwiek struktury ucha środkowego uniemożliwia przewodzenie sygnałów akustycznych, co z kolei zaburza prawidłowe słyszenie i powoduje dyskomfort w codziennym życiu.

Kogo dotyczą choroby ucha środkowego? Ostre, przewlekłe i wysiękowe zapalenie ucha środkowego

Wśród często spotykanych schorzeń narządu słuchu wymienia się głównie choroby infekcyjne ucha środkowego. Czynnikiem szczególnie narażającym ucho środkowe na choroby jest budowa trąbki Eustachiusza. Stanowi łącznik z gardłem, dlatego też drobnoustroje mogą przedostawać się do ucha z górnych dróg oddechowych.

Infekcja ucha środkowego może dotyczyć osób w każdym wieku, jednak ze względu na niedostatecznie rozwiniętą trąbkę Eustachiusza w wieku dziecięcym to właśnie najmłodsi są najbardziej narażeni na zapalenie ucha środkowego wywoływane przez wirusy lub bakterie. Objawem stanu zapalnego jest m.in.: silny ból ucha, złe samopoczucie, brak apetytu, pogorszenie słuchu. Chorobie sprzyja także osłabienie odporności, dlatego stosunkowo często rozwijają się również u osób starszych.

Wśród chorób infekcyjnych ucha środkowego wyróżnia się:

• ostre zapalenie ucha środkowego,
• przewlekłe zapalenie ucha środkowego (z wysiękiem lub bez, może prowadzić do zapalenia błędnika),
• wysiękowe zapalenie ucha środkowego (na skutek choroby pojawia się ujemne ciśnienie w jamie bębenkowej).

Ucho środkowe jest narażone także na choroby, które stanowią powikłanie po wcześniej przebytym stanie zapalnym. To między innymi uszkodzenia i zmiany patologiczne, wśród których wymieniane są perlak ucha środkowego i perforacja błony bębenkowej. Pierwsza z wymienionych przypadłości to choroba, w której przebiegu z prawidłowo funkcjonujących komórek tworzy się narośl, wyglądem przypominająca perłę. Choroba może rozwijać się już w życiu płodowym (perlak wrodzony), w następstwie infekcji (perlak nabyty) lub u osób, u których nie występują choroby uszu (perlak pierwotny).

Osteokleroza i perforacja błony bębenkowej

Z kolei perforacja błony bębenkowej to poważne uszkodzenie ucha środkowego, które niekiedy następuje w wyniku nagromadzenia się wydzieliny w przebiegu chorób infekcyjnych uszu. Inne możliwe przyczyny takiego stanu to między innymi uraz akustyczny lub mechaniczne uszkodzenie ucha środkowego, na przykład w wyniku uderzenia lub wypadku.

Wymieniając możliwe choroby ucha środkowego, należy wspomnieć także o otosklerozie. To schorzenie, które dotyka strzemiączka, a co za tym idzie – także pozostałych kosteczek słuchowych. Otoskleroza jest chorobą o nieznanej etiologii, która niestety, bez odpowiedniego leczenia, prowadzi do utraty słuchu.

Ucho środkowe – pielęgnacja, zasady higieny uszu

Elementy ucha, które należy regularnie myć, to małżowina uszna i widoczna część przewodu słuchowego. Z kolei ucho środkowe, które jest oddzielone od ucha zewnętrznego błoną bębenkową, nie podlega bezpośrednim zabiegom higienicznym. Niemniej niewłaściwa higiena uszu w dużym stopniu sprzyja infekcjom ucha środkowego, dlatego niezwykle ważne jest, aby dbać o nie prawidłowo.

Podstawą pielęgnacji uszu jest zabezpieczenie ich przed wilgocią i ochrona przed patogenami chorobotwórczymi. Jednak często popełnianym błędem jest nagminne czyszczenie uszu za pomocą patyczków higienicznych. Wilgoć, ciepło czy uszkodzenia mechaniczne delikatnej błony śluzowej wyściełającej kanał słuchowy sprzyjają wnikaniu i namnażaniu się patogenów. To z kolei prowadzi do rozwoju infekcji uszu, dlatego dbałość o ucho środkowe to przede wszystkim pielęgnacja ucha zewnętrznego.

Osoby, które doznały drobnych urazów przewodu słuchowego lub są narażone na długotrwałą wilgoć, między innymi wskutek częstych kąpieli na basenie, mogą stosować na przykład wyrób medyczny LIX. Preparaty miejscowe wspomagają osuszanie tkanek, dzięki czemu między innymi zmniejszają obrzęk i ułatwiają gojenie się drobnych urazów.

Małżowinę uszną i widoczną część przewodu słuchowego należy myć każdego dnia, najlepiej przy pomocy wody z delikatnym mydłem. Preparaty przeznaczone do rozmiękczania woskowiny usznej należy stosować w razie potrzeby. Pamiętajmy, że woskowina pełni bardzo ważne funkcje, między innymi zabezpiecza przed wnikaniem patogenów i usuwa zanieczyszczenia, więc jej optymalna ilość jest niezbędna.

Niemniej nadmiar wosku prowadzi do zatkania ucha, co z kolei skutkuje podrażnieniem, zaburzeniami słuchu i wystąpieniem obrzęku, a także zwiększa ryzyko gromadzenia się drobnoustrojów chorobotwórczych w kanale słuchowym. W takich przypadkach również ucho środkowe jest narażone na choroby infekcyjne, których należy unikać, a w razie ich wystąpienia – bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Źródła:

1. Jurkiewicz D., Zielnik-Jurkiewicz B., Zapalenie ucha środkowego, https://podyplomie.pl/medycyna/10674,zapalenie-ucha-srodkowego [dostęp: 28.08.2023].
2. Marszalik D., Iwaniec M.,  Kinematyka słyszenia-ucho środkowe, „Aktualne Problemy Biomechaniki” 4 (2010): 137-142.
3. Wiercińska M., Ostre i przewlekłe zapalenie ucha środkowego: przyczyny, objawy i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-uszu/177491,ostre-zapalenie-ucha-srodkowego [dostęp: 28.08.2023].

Strona główna » Archives for admin » Strona 3

Woskowina (z łac. cerumen), a dokładniej woszczyna uszna, to fizjologiczna wydzielina najczęściej o żółtawym zabarwieniu, którą wytwarza organizm każdego człowieka (u niektórych osób woskowina może być w kolorze brązowym). Jest mieszaniną wydzieliny produkowanej przez gruczoły łojowe i potowe ucha. Ma pH 5,0–5,7; chroni przewód słuchowy przed drobnoustrojami chorobotwórczymi, takimi jak bakterie czy grzyby, bierze również udział w nawilżaniu i oczyszczaniu kanału słuchowego. Skąd bierze się nadmiar woskowiny w uchu? Jak ją skutecznie usunąć?

Woskowina w uchu – objawy. Kilka słów o czopie woskowinowym

Zanim przedstawimy przyczyny zalegającej woskowiny w uchu i wyjaśnimy, jak zapobiegać jej nadmiarowi, warto wyjaśnić, czym jest czop woskowinowy. To nadmiernie nagromadzona woskowina w uchu, która z czasem twardnieje, przez co staje się trudna do usunięcia. W normalnych warunkach, dzięki migracji nabłonka i ruchom żuchwy, przewód słuchowy jest systematycznie oczyszczany. Natomiast gdy proces ten z różnych przyczyn (które omówimy poniżej) zostaje zaburzony, powstaje czop. Jakie są charakterystyczne objawy czopa woskowinowego? Pacjenci najczęściej zgłaszają dolegliwości takie jak:

• pogorszenie słuchu,
• szumy uszne,
• świąd uszu,
• uczucie pełności w uszach,
• niedosłuch,
• kaszel,
• zawroty głowy,
• ból uszu.

Nadmiar woskowiny w uchu – przyczyny dolegliwości

Co najczęściej powoduje nadmiar woskowiny w uchu? Częstą przyczyną tego problemu jest niewłaściwa technika usuwania woskowiny np. przy użyciu patyczków kosmetycznych, które częściowo popychają woszczynę dalej w kanał uszny i mogą doprowadzić do jego mechanicznego uszkodzenia, a w następstwie rozwoju bakterii i zapalenia ucha zewnętrznego. W skrajnym przypadku czyszczenie uszu nieodpowiednimi przyrządami może zakończyć się uszkodzeniem błony bębenkowej. Dlatego nie należy używać tego typu akcesoriów do usuwania woskowiny z uszu.

Dyskomfort związany z zalegającą woskowiną w uchu może mieć też związek z noszeniem aparatu słuchowego (urządzenia tego typu praktycznie uniemożliwiają samooczyszczanie kanału usznego). Zbyt duża ilość woskowiny w uchu niekiedy jest konsekwencją częstego używania słuchawek dousznych, które w ostatnich latach cieszą się ogromną popularnością (podobnie jak patyczki higieniczne mogą przepychać wydzielinę w głąb kanału usznego).

Warto wspomnieć, że nadmierna produkcja woskowiny w uchu może mieć też podłoże genetyczne (ma to związek z budową kanału słuchowego danego pacjenta) oraz wiekiem. U osób starszych woskowina bywa bardziej sucha, co sprzyja tworzeniu się korka woskowinowego. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że zalegająca woskowina w uchu może mieć też związek z intensywnym poceniem się i stresem. Innym czynnikiem sprawczym nadmiaru wosku usznego jest praca w zapylonych pomieszczeniach (w trosce o zdrowie przewodu słuchowego warto zawsze używać specjalnych zatyczek do uszu).

O czym może świadczyć ciemna woskowina uszna?

Niektórzy pacjenci zastanawiają się, czy ciemna woskowina w uchu to powód do niepokoju czy może naturalne zjawisko? Otóż ciemnobrązowy kolor wosku usznego oznacza, że woskowina zalega w kanale usznym od dłuższego czasu (mówiąc potocznie, jest stara). Wówczas może też twardnieć. Natomiast woskowina uszna o szarym zabarwieniu oznacza, że do ucha dostało się sporo zanieczyszczeń, które przykleiły się do lepkiej z natury wydzieliny. Naszą czujność powinien wzbudzić zielony kolor woskowiny – jeśli dodatkowo wyczuwamy nieprzyjemną woń z ucha, prawdopodobnie mamy do czynienia z zaawansowanym zapaleniem ucha. Warto wspomnieć, że wosk uszny ciemnieje wraz z wiekiem.

Zatkane ucho woskowiną – płukanie ucha u laryngologa

Jak usunąć zalegającą woskowinę w uchu? Gdy powstanie czop i pacjent odczuwa omówione wcześniej dolegliwości, często jedynym wyjściem jest płukanie ucha przez lekarza. Do usunięcia zalegającej woskowiny laryngolog może użyć strzykawki lub profesjonalnego irygatora laryngologicznego. Prawidłowo przeprowadzony zabieg nie powinien wywołać dolegliwości bólowych. Laryngolog może oczyszczać przewód słuchowy również za pomocą haczyka, kleszczyków usznych lub cienkiego ssaka (wybór metody zależy od indywidualnego przypadku).

Zalegająca woskowina w uchu – domowe sposoby

Jak usunąć czop woskowinowy samodzielnie? Warto użyć do tego specjalnych preparatów dostępnych w każdej aptece (najczęściej z glicerolem, parafiną ciekłą, olejkami eterycznymi lub syntetycznymi). Wystarczy postępować zgodnie z informacjami umieszczonymi przez producenta na opakowaniu sprayu lub kropli lub w dołączonej ulotce.  Po pozbyciu się nadmiaru woskowiny w uchu warto przeprowadzić badanie otoskopowe, aby upewnić się, że wszystko jest w porządku.

Należy pamiętać, by domowych sposobów usuwania czopu woskowinowego nie stosować w przypadku zapalenia ucha środkowego oraz innych infekcji narządu słuchu.

Jak czyścić uszy? Zapobieganie nadmiernej produkcji woskowiny w uchu

Prawidłowa higiena uszu to najlepszy sposób zapobiegania nadprodukcji woskowiny i zatkania ucha czopem. Jak więc należy dbać o narząd słuchu? Przede wszystkim zamiast patyczków kosmetycznych warto stosować specjalne płynne preparaty do czyszczenia uszu, które rozrzedzają wosk uszny. Pamiętajmy jednak o zachowaniu umiaru – ucho oczyszcza się samo i nie ma potrzeby codziennego usuwania woskowiny, gdyż może to jedynie nasilić jej produkcję. Osoby, które noszą aparat słuchowy, powinny regularnie go czyścić, a miłośnicy słuchania muzyki – zamienić słuchawki douszne na nauszne.

Źródła:

https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/inne-zagadnienia/286540,uszy-woskowina-czop (data dostępu: 26.07.2023).

Strona główna » Archives for admin » Strona 3

Choroba Ménière’a to rzadko występujące schorzenie ucha wewnętrznego, które objawia się między innymi nagłymi zawrotami głowy, szumami usznymi i postępującym ubytkiem słuchu. Na chorobę Ménière’a najczęściej cierpią osoby między 30. a 50. rokiem życia. Diagnostyka bywa trudna i długotrwała, a leczenie często wymaga także stosowania odpowiedniej diety. Dowiedz się więcej o możliwych przyczynach schorzenia i objawach występowania choroby.

Spis treści:

1. Czym jest choroba Ménière’a?
2. Jakie są objawy choroby Ménière’a?
3. Możliwe przyczyny choroby Ménière’a
4. Choroba Ménière’a – diagnostyka i rozpoznanie choroby 
5. Jak wygląda leczenie choroby Ménière’a?
6. Choroba Ménière’a – jakie znaczenie ma dieta?
7. Choroba Ménière’a – jak sobie radzić z zawrotami głowy?

Czym jest Choroba Ménière’a?

Jednym ze stosunkowo rzadko występujących schorzeń uszu jest choroba Ménière’a, która dotyczy struktur ucha wewnętrznego. Przypadłość bywa określana także jako wodniak endolimfatyczny lub wodniak błędnika.

Aby wyjaśnić, co to jest choroba Ménière’a, warto przybliżyć budowę ucha wewnętrznego. Otóż ta część narządu słuchu składa się z błędnika kostnego, którego najważniejszymi elementami są:

• przedsionek wypełniony płynem, którego zadaniem jest odbieranie drgań mechanicznych;
• kanał nazywany ślimakiem, w którym zlokalizowany jest właściwy narząd słuchu; odpowiada za odbieranie drgań i przekazywanie impulsów nerwowych do ośrodka słuchu;
• kanały półkoliste znajdujące się w błędniku błoniastym, które pełnią funkcję narządu równowagi, informują mózg o położeniu ciała w przestrzeni; warto wyjaśnić, że błędnik błoniasty jest workiem łącznotkankowym o skomplikowanej budowie; ta część jest zlokalizowana w błędniku kostnym, w niej natomiast znajduje się śródchłonka (endolimfa), której ruchy pobudzają właściwe receptory słuchu i równowagi.

Przebieg choroby Ménière’a nie jest dokładnie poznany. Przypuszcza się, że schorzenie polega na nadmiernym gromadzeniu się płynu w błędniku błoniastym. Inna teoria zakłada, że problemem są zaburzenia przepływającej śródchłonki, a zwiększone ciśnienie odpowiada za objawy chorobowe.

Zalegający płyn prowadzi do ścieńczenia i rozerwania błędnika błoniastego. Konsekwencją uszkodzenia tkanki jest wylewanie się endolimfy, co prowadzi do uszkodzenia nerwu przedsionkowo-ślimakowego, łączącego ucho wewnętrzne z mózgiem. Funkcją tego nerwu jest przekazywanie informacji słuchowych do mózgu. Po okresie uszkodzeń choroba Ménière’a przechodzi w fazę gojenia. Następnie proces się powtarza.

Jakie są objawy choroby Ménière’a?

Za objawy choroby Ménière’a odpowiada zwiększone ciśnienie endolimfy. Pod wpływem nieprawidłowości pojawiają się dolegliwości takie jak:

• zawroty głowy, często bardzo silne, uniemożliwiające prawidłowe funkcjonowanie;
• zaburzenia równowagi;
• szumy uszne;
• uczucie pełności w uchu;
• pogorszenie słuchu, najczęściej o charakterze postępującym.

Silne zawroty głowy mogą przyczyniać się nawet do pojawienia się nudności i wymiotów.

Choroba Ménière’a zwykle wywołuje objawy występujące okresowo, ale w niektórych przypadkach mogą przyjąć postać utrwaloną. Częstotliwość okresów zaostrzeń jest różna – u niektórych objawy pojawiają się kilka razy dziennie, u innych kilka razy w roku. Napad dolegliwości może trwać od kilku minut do kilku godzin. Schorzenie najczęściej dotyczy jednego ucha, bardzo rzadko występuje jednocześnie obustronnie. Niemniej jednak w części przypadków po wielu latach upośledzenie słuchu rozwija się także w drugim uchu. Dokuczliwe szumy uszne i zawroty głowy trwają od kilku minut do nawet wielu godzin.

Możliwe przyczyny choroby Ménière’a

Niestety, choroba Ménière’a jest schorzeniem, którego etiologia nie została dokładnie poznana. Określono jednak czynniki, które mogą odpowiadać za rozwój schorzenia. Jako możliwe przyczyny choroby Ménière’a wymienia się:

• predyspozycje genetyczne – prawdopodobieństwo zachorowania wzrasta u osób, których członkowie rodziny mieli stwierdzone to schorzenie;
• infekcje wirusowe – choroba Ménière’a jest częściej diagnozowana u osób, które wcześniej przeszły zakażenie wirusem HPV (opryszczki), Epsteina-Barr, cytomegalii;
• infekcje bakteryjne – na przykład kiła wrodzona i nabyta, borelioza z Lyme;
• wady anatomiczne – ryzyko zachorowania wzrasta u osób z niedostatecznie wykształconą kością skroniową;
• zaburzenia metaboliczne – mogą być przyczyną zwiększonej produkcji endolimfy;
• zaburzenia immunologiczne – stwierdzono obecność kompleksów immunologicznych w woreczku błędnika błoniastego, dlatego przypuszcza się, że choroba może mieć podłoże immunologiczne;
• zaburzenia naczyniowe – u części chorych przed wystąpieniem objawów choroby Ménière’a pojawiały się migreny, stąd przypuszczalny związek z nieprawidłowościami naczyniowymi.

Choroba Ménière’a – diagnostyka i rozpoznanie choroby

Jeśli na podstawie objawów zgłaszanych lekarzowi podczas wywiadu podejrzewana jest choroba Ménière’a, dalsza diagnostyka jest niezbędna. Schorzenie wymaga odpowiedniego postępowania, ponieważ nieleczone może prowadzić do trwałego niedosłuchu odbiorczego lub utraty słuchu, a także utrzymujących się zaburzeń równowagi. Niestety, otolaryngologia nie dysponuje testem, który pozwoliłby na stuprocentowe potwierdzenie, że przyczyną dolegliwości jest choroba Ménière’a. Diagnostyka obejmuje przede wszystkim badania różnicujące. Dzięki nim możliwe jest wykluczenie innych przyczyn. Badania to między innymi:

• badania słuchu: audiometria tonalna, słowna, impedancyjna czy odpowiedzi wywołanych z pnia mózgu;
• badania układu równowagi: otoneurologiczne, videonystagmografia;
• badania obrazowe: rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa;
• komputerowa posturografia dynamiczna;
• konsultacje neurologiczne i okulistyczne.

Jak wygląda leczenie choroby Ménière’a?

Choroba Ménière’a to schorzenie przewlekłe i nieuleczalne. Praktykowane metody postępowania mają na celu przede wszystkim złagodzić objawy i poprawić komfort życia. Odpowiednie leczenie może też wydłużyć okres remisji (wycofania objawów) nawet do wielu lat.

Leczenie zależy od nasilenia objawów i zaawansowania choroby, a metody postępowania zawsze powinny być dobierane indywidualnie. U osób ze zdiagnozowaną chorobą Ménière’a można stosować leczenie farmakologiczne, chirurgiczne i objawowe. Zalecana jest także zmiana pewnych nawyków.

Środkami farmakologicznymi stosowanymi przy chorobie Ménière’a są między innymi:

• leki redukujące napady zawroty głowy;
• leki moczopędne;
• leki poprawiające krążenie krwi w uchu wewnętrznym;
• glikokortykosteroidy podawane do ucha;
• leki przeciwhistaminowe;
• antybiotyki (podawane też bezpośrednio do jamy bębenkowej).

Z kolei leczenie operacyjne choroby Ménière’a polega na przecięciu nerwu przedsionkowego lub chirurgicznym wytworzeniu przetoki śródchłonki. Takie zabiegi wykonywane są w ostateczności, gdy inne formy leczenia nie przynoszą poprawy.

Choroba Ménière’a – jakie znaczenie ma dieta?

Przy chorobie Ménière’a, poza leczeniem farmakologicznym, duże, a wręcz kluczowe znaczenie ma styl życia. Do niefarmakologicznych metod postępowania zalicza się przede wszystkim stosowanie odpowiedniej diety.

Jeśli została stwierdzona choroba Ménière’a, zalecana dieta powinna być uboga w sód, ponieważ ten pierwiastek kontroluje ilość płynów pozakomórkowych. Warto więc zrezygnować z potraw solonych – ilość chlorku sodu nie może przekraczać 2 gramów w ciągu doby. Dla porównania – łyżeczka do herbaty ma pojemność 5 gramów. Niecałe pół płaskiej łyżeczki soli powinno więc wystarczyć do solenia wszystkich potraw spożywanych w ciągu dnia.

Dlaczego rezygnacja z soli przez osoby ze stwierdzoną chorobą Ménière’a jest tak ważna? Podejrzewa się, że spadek sodu we krwi przyczynia się do zwiększenia aldosteronu. Hormon ten prowadzi do zmniejszenia śródchłonki w błędniku błoniastym.

Warto więc zastąpić sól ziołami, takimi jak m.in.:

• lubczyk,
• czosnek,
• imbir,
• papryka,
• oregano.

Dieta przy chorobie Ménière’a nie powinna zawierać produktów solonych, wysokoprzetworzonych i tych z dodatkiem glutaminianu sodu, oznaczanego na opakowaniach symbolem E621. Warto też unikać potraw typu fast food, wędzonych ryb i mięsa, gotowych mieszanek przypraw (typu kostki rosołowe), a także dań do przygotowania z proszku czy słonych przekąsek. Niewskazane są także żółte sery i warzywa konserwowe.

Ważne w zdrowej diecie jest wypijanie dużej ilości płynów. Jaka jest zależność pomiędzy chorobą Ménière’a a piciem wody? Otóż duża ilość wody wypijanej w ciągu dnia wpływa korzystnie na homeostazę w obrębie ucha wewnętrznego. Niedostateczna ilość wody sprawia, że zostaje ona zatrzymana w organizmie, a to sprzyja tworzeniu się obrzęków i gromadzeniu się endolimfy. W praktyce zatem im więcej pijemy, tym mniej płynów gromadzi się w tkankach, a organizm jest lepiej i efektywniej nawadniany.

Choroba Ménière’a – jak sobie radzić z zawrotami głowy?

Zmiana nawyków żywieniowych pozwala na poprawę zdrowia wielu pacjentów. Jak jeszcze radzić sobie z objawami? Choroba Ménière’a może nasilać się w wyniku stresu, który między innymi podnosi ciśnienie krwi, dlatego ważny jest spokój emocjonalny oraz nauka metod radzenia sobie ze stresorami.

Wiele osób mających to schorzenie stwierdza też, że poprawę obserwują po odpoczynku. Jeśli więc pojawiają się objawy, warto wypić szklankę wody i wypróbować, jak działa drzemka.

Ponadto przy chorobie Ménière’a bardzo ważne jest unikanie używek. Nikotyna i alkohol działają niekorzystnie na układ krążenia, zaburzają ciśnienie i gospodarkę mineralną. Należy więc wykluczyć je z codziennej diety, a przynajmniej ograniczyć do minimum. Niekorzystnie przy chorobie Ménière’a działa także kofeina, która może nasilać szumy uszne. Trzeba więc zrezygnować z kawy, napojów energetyzujących i gazowanych napojów słodzonych typu cola.

Źródła:

1. M. Zagor, P. Czarnecka, M. Janoska-Jaździk, Choroba Meniere’a, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-uszu/106005,choroba-menirea [dostęp: 28.04.2023].
2. C.A. Foster, Optimal management of Ménière’s disease, „Therapeutics and Clinical Risk Management” 2015, 11, s. 301–307, DOI: 10.2147/TCRM.S59023 [dostęp: 28.04.2023].
3. K. Niemczyk, K. Pierchała, Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w chorobie Ménière’a, “Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny” 2012, 3 (1), s. 220–226, https://otorhinolaryngologypl.com/api/files/view/4807.pdf [dostęp: 28.04.2023].

Strona główna » Archives for admin » Strona 3

Jeśli zauważasz krew wyciekającą z ucha, nawet w niewielkiej ilości, koniecznie sprawdź, jakie mogą być przyczyny. Taki objaw może wskazywać na drobny uraz, ale także rozwijający się stan zapalny ucha środkowego. Ze względu na delikatność struktur ucha nie należy lekceważyć żadnych nieprawidłowości. Wymieniamy, z jakich powodów z ucha może wypływać krew!

1. Krew z ucha u dziecka po czyszczeniu patyczkiem
2. Przyczyny krwi z ucha – ciało obce i uraz
3. Krew z ucha przy zapaleniu
4. Krew z ucha – inne możliwe przyczyny

Krew z ucha u dziecka po czyszczeniu patyczkiem

Najczęściej krew z ucha wypływa w niewielkiej ilości. Zauważamy ją np. po czyszczeniu uszu patyczkiem u dziecka lub u siebie. Już w tym momencie warto zaznaczyć, że patyczki higieniczne służą jedynie do ostrożnego oczyszczania małżowiny usznej. Nie powinny być wkładane do delikatnego przewodu słuchowego, ponieważ to właśnie niewłaściwa higiena ucha jest uznawana za najczęstszą przyczynę podrażnień mechanicznych, które objawiają się wyciekiem krwi z ucha.

Jednorazowe otarcia delikatnej skóry przewodu słuchowego, nawet jeśli są bardzo drobne, powinny być odpowiednio leczone. Każde przerwanie ciągłości naskórka stwarza ryzyko nadkażenia. W konsekwencji może rozwijać się zapalenie ucha zewnętrznego, potocznie określane jako ucho pływaka, lub zapalenie ucha środkowego. Oba schorzenia często dotykają dzieci, ponieważ drobnoustroje wirusowe i bakteryjne mogą przedostawać się do uszu nie tylko ze środowiska zewnętrznego, lecz także z gardła. Dzieci natomiast, ze względu na deficyt odporności i krótszą trąbkę słuchową łączącą gardło z uszami, są najbardziej podatne na infekcje.

Drobne podrażnienia przewodu słuchowego mogą być spowodowane także gromadzeniem się wody w uchu, np. po kąpieli na basenie, czy noszeniem słuchawek dousznych. Czop woskowinowy czy stosowanie niektórych detergentów także osłabia bariery ochronne naskórka, przez co może dochodzić do urazów i pęknięć, które objawiają się poprzez wysuszenie skóry, świąd, pieczenie, a nawet krew z ucha.

W wymienionych przypadkach można stosować specjalny wyrób medyczny, np. LIX na bazie glicerolu i lidokainy. Preparaty w kroplach są przeznaczone dla dzieci i dorosłych. Ich zadaniem jest osuszenie tkanek, zmniejszenie obrzęku i redukcja bólu. Preparat łagodzi również podrażnienia oraz zmiękcza woskowinę uszną w przypadku, gdy samoistne oczyszczanie ucha jest utrudnione.

Jednak żadne krople nie powinny być stosowane przy podejrzeniu perforacji (pęknięcia) błony bębenkowej. Jeśli więc zauważysz na patyczku krew w dużej ilości, zwłaszcza jeżeli patyczek został niewłaściwie włożony (zbyt głęboko) do przewodu słuchowego, miej na uwadze, że mogło dojść do przebicia cienkiej błony, co wymaga konsultacji z lekarzem i odpowiedniego leczenia.

Przyczyny krwi z ucha – ciało obce i uraz

Zdarza się, że pojawienie się krwi jest objawem obecności ciała obcego w uchu, zwłaszcza w przypadku najmłodszych z niezwykłą wyobraźnią. Drobne przedmioty o ostrych krawędziach mogą być bezpośrednią przyczyną uszkodzenia struktur ucha.

W przypadku podejrzenia, że dziecko włożyło ciało obce do ucha, należy udać się do lekarza. Samodzielną próbę jego usunięcia podejmuje się tylko w przypadku przedmiotów o owalnym kształcie i dobrze widocznych w kanale słuchowym. Jeśli natomiast widzisz, że z ucha wypływa krew, udaj się do laryngologa.

Krew może wyciekać z ucha także po silnym uderzeniu w głowę. Zdarza się to zwłaszcza po wypadkach samochodowych czy pozornie mniej poważnych incydentach, np. podczas zabawy na rowerze, hulajnodze, deskorolce. Wówczas, poza uszkodzeniem narządu słuchu, może dojść do złamania kości czaszki i przerwania naczyń krwionośnych.

Krwawienie z ucha pojawiające się na skutek upadku zawsze należy pilnie skonsultować z lekarzem, szczególnie jeśli towarzyszą temu zaburzenia równowagi, wymioty i silny ból głowy. Przy podejrzeniu urazu głowy specjalista powinien określić, czy doszło do złamania podstawy czaszki i innych niebezpiecznych następstw. Jeśli krew wypływa razem z wodnistą wydzieliną, stan ten może wskazywać na wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego, co bezpośrednio zagraża życiu. W takiej sytuacji należy jak najszybciej udać się do lekarza.

Za wyciek krwi z ucha może odpowiadać także uraz akustyczny. Narażenie na wysoki dźwięk daje natychmiastowe objawy, takie jak: szumy uszne, ból, niedosłuch lub utrata słuchu, zawroty głowy, dekoncentracja. Jeśli pojawia się również wyciek krwi z ucha, najprawdopodobniej doszło do pęknięcia błony bębenkowej pod wpływem dźwięku o wysokiej częstotliwości i ciśnienia w uchu.

Krew z ucha przy zapaleniu

Sama żywoczerwona krew z ucha wskazuje na uraz lub podrażnienie. Jeśli natomiast wyciekająca wydzielina jest krwisto-ropna, najprawdopodobniej przyczyną jest ostre zapalenie ucha środkowego. To schorzenie częściej dotyczy dzieci, ale zachorować mogą również osoby dorosłe.

Zapalenie ucha u dziecka może objawiać się niepokojem, niechęcią do jedzenia i picia, a także wysoką gorączką sięgającą nawet 40 stopni Celsjusza. Chorobie towarzyszy ból ucha, zwykle jednostronny, a także szumy uszne, niedosłuch, swędzenie i obrzęk tkanek. Z kolei krew z ucha przy zapaleniu może pojawić się w momencie pęknięcia błony bębenkowej pod wpływem gromadzącej się wydzieliny, która napierając na membranę, powoduje jej perforację. Charakterystyczne jest wówczas nagłe ustąpienie dolegliwości bólowych.

Niekiedy pojawia się również ostry ból ucha u dziecka bez gorączki, co dotyczy przede wszystkim przewlekłego zapalenia ucha środkowego. W niektórych przypadkach infekcja przyjmuje postać przewlekłą z wysiękiem lub bez. Przy wysiękowym zapaleniu ucha mogą nie występować inne objawy, poza ropną lub ropno-krwistą wydzieliną z ucha.

Krew z ucha – inne możliwe przyczyny

W rzadszych przypadkach przyczyną krwawienia są choroby niedotyczące narządu słuchu. Szczególnie niepokojące są nagłe epizody, kiedy krew leci z ucha w postaci obfitego wylewu. Może to dotyczyć osób chorujących na nadciśnienie tętnicze lub przyjmujących leki przeciwkrzepliwe. Wówczas nawet niewielki uraz lub zmiana ciśnienia może powodować krwawienie z ucha.

Jako kolejną możliwą przyczynę obecności krwi w uchu wymienia się pęknięcie czyraka zlokalizowanego w przewodzie słuchowym. Towarzyszy temu ból, który jest bardzo silny. Choroba zwykle jest spowodowana infekcją o podłożu bakteryjnym, która powoduje zapalenie mieszków włosowych i tworzenie się zmian skórnych wypełnionych ropną wydzieliną. Za pojawienie się wycieku z ucha mogą odpowiadać także zmiany nowotworowe w obrębie struktur ucha wewnętrznego, środkowego i zewnętrznego. Każde krwawienie, zwłaszcza powtarzające się lub obfite, warto więc skonsultować z lekarzem.

Źródła:

1. Hassmann-Poznańska E., Krew z ucha: przyczyny i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/objawy/74772,krwawienie-z-ucha (dostęp: 31.03.2023).
2. Wiercińska M., Ostre i przewlekłe zapalenie ucha środkowego: przyczyny, objawy i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-uszu/177491,ostre-zapalenie-ucha-srodkowego (dostęp: 31.03.2023).

Strona główna » Archives for admin » Strona 3

W przebiegu zmian łuszczycowych na skórze pojawiają się charakterystyczne plamy, grudki, wykwity i suche płaty. Łuszczyca jest chorobą przewlekłą, zapalną, o podłożu genetycznym, ale istotne znaczenie odgrywają w niej także czynniki środowiskowe. Niekiedy zmiany obejmują struktury małżowiny, okolicę za uchem i przewód słuchowy — wówczas mamy do czynienia z łuszczycą ucha. Dowiedz się więcej o przyczynach, objawach i sposobach leczenia łuszczycy na tej partii ciała!

Łuszczyca — co to za choroba?

Łuszczyca może rozwinąć się u osób w każdym wieku, ale najczęściej pierwsze objawy występują u osób młodych, między 20. a 40. rokiem życia. Chorują zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Szacunkowo ten problem dotyczy ok. 4–5 % populacji, głównie rasy białej. To dermatologiczna choroba skóry, której towarzyszy stan zapalny i obecność charakterystycznej łuski. Zmiany pojawiają się na różnych obszarach ciała, głównie na łokciach, zgięciach kolan, dłoniach, stopach i tułowiu.

Choroba często obejmuje również skórę głowy. Początkowo może przypominać łupież. Specyficzne wykwity niemal zawsze dotyczą obszarów owłosionych — linii włosów, brwi, okolicy za uchem. Niekiedy zmiany obejmują dużą powierzchnię skóry, innym razem występują miejscowo. Ze względu na bliskość obszarów owłosionych chorzy często zmagają się z łuszczycą ucha. Wówczas zmiany mogą pojawić się na małżowinie, ale niekiedy dotyczą także przewodu słuchowego zewnętrznego. Choroba raczej nie rozwija się wewnątrz ucha, niemniej, ze względu na wywoływane podrażnienia, stanowi poważne ryzyko nadkażenia i rozwoju stanu zapalnego ucha zewnętrznego.

Jakie zmiany choroba wywołuje w budowie skóry?

Chorobie towarzyszy stan zapalny skóry, a także nieprawidłowy proces proliferacji naskórka. U osób zdrowych komórki naskórka migrują w kierunku jego powierzchni i stopniowo zostają zastępowane przez nowe. To naturalny proces keratynizacji (złuszczania), który trwa ok. 28 dni. Jeśli przebiega płynnie, zostaje niezauważony i pozwala na odnowę naskórka. Z kolei w przypadku łuszczycy ten proces jest znacznie skrócony, nawet do zaledwie kilku dni. W konsekwencji martwe komórki naskórka nie złuszczają się należycie, a gromadzą, przyjmując postać suchych płatów, wyraźnie odgraniczonych od zdrowej skóry. Takie zmiany określa się jako łuski, ponieważ składają się z wielu nagromadzonych warstw. Te z kolei znajdują się na rumieniowych plamach.

Charakterystyczne w przebiegu łuszczycy są dwa objawy widoczne po zdrapaniu blaszki. Jednym z nich jest objaw świecy stearynowej — skóra pod łuską jest błyszcząca, wygląda, jakby była pokryta cienką warstwą wosku. Drugi to objaw Auspitza — obecność kropelek krwi. U osób z łuszczycą występuje jeszcze jedna specyficzna cecha. To tzw. objaw Koebnera, który polega na tym, że w miejscu przerwania ciągłości tkanek, nawet na zdrowej skórze w okresie remisji, po kilku dniach rozwijają się zmiany łuszczycowe.

Warto jednak podkreślić, że istnieją różne typy tej choroby. Najczęściej spotykana jest łuszczyca zwykła (z charakterystyczną blaszką). Z kolei łuszczyca krostkowa cechuje się obecnością ropnych krost. Wymienia się też łuszczycę stawową, drobnogrudkową, kropelkową czy paznokci.

Najczęstsze objawy łuszczycy ucha

Zwykle w pierwszej kolejności na skórze pojawiają się czerwonobrunatne grudki z łuszczącą się powierzchnią. Wykwit pierwotny może mieć wielkość zaledwie kilku milimetrów. Z czasem zmiany osiągają średnicę kilku centymetrów i są pokryte srebrzystą łuską. Zwykle takim zmianom towarzyszą świąd, ból ucha i ogólny dyskomfort. Wykwitów nie należy jednak drapać, ponieważ przerwanie ciągłości naskórka zwiększa ryzyko zakażeń grzybiczych lub bakteryjnych odpowiedzialnych za zapalenie ucha zewnętrznego.

Jeśli dochodzi do zajęcia przewodu słuchowego, grzybica ucha może odpowiadać za gromadzenie się nadmiaru woskowiny, a nawet zaburzać słuch. Trudnością, zwłaszcza w okresie zaostrzenia objawów, może okazać się noszenie słuchawek, kolczyków czy aparatów słuchowych. Niestety łuszczyca znacznie pogarsza jakość życia pacjenta.

Co odpowiada za to schorzenie? Możliwe przyczyny łuszczycy

Niestety etiologia tej choroby wciąż pozostaje niewyjaśniona. Wiadomo jednak, że łuszczyca jest uwarunkowana genetycznie — ryzyko jej rozwoju wzrasta wielokrotnie u pacjentów, których członkowie rodziny również chorują. Schorzenie to zostało sklasyfikowane jako choroba autoimmunologiczna — w wielu aspektach potwierdzono niewłaściwe funkcjonowanie układu immunologicznego.

Niewątpliwie jest to więc problem zarówno dermatologiczny, ogólnoustrojowy, jak i emocjonalny. Pacjent z łuszczycą musi radzić sobie z poważnymi zmianami skórnymi, które są narażone na infekcje. Niekiedy objawy choroby budzą strach wśród społeczeństwa — zupełnie niepotrzebnie, ponieważ to schorzenie całkowicie niezaraźliwe! Nie zmienia to jednak faktu, że symptomy bywają bardzo nieestetyczne, a to jest częstym źródłem kompleksów czy nawet wycofania z życia towarzyskiego.

Co może powodować zaostrzenie objawów?

Najczęściej łuszczyca występuje w krajach wysokorozwiniętych. Duży wpływ na rozwój i nasilenie zmian mają czynniki środowiskowe, wśród których wymienia się głównie:

• przewlekły stres;
• warunki atmosferyczne, zwłaszcza niska wilgotność powietrza, chłód;
• urazy skóry — zadrapania, skaleczenia;
• infekcje skórne;
• przebyte infekcje ogólnoustrojowe, np. zakażenie paciorkowcowe;
• przyjmowanie niektórych leków, np. związków litu, beta-blokerów;
• dym papierosowy;
• alkohol;
• zaburzenia hormonalne.

Na czym polega diagnostyka tej choroby?

Najczęściej dermatolog stawia diagnozę na podstawie analizy wyglądu zmian skórnych. Przy podejrzeniu łuszczycy, ze względu na jej genetyczne podłoże, ważny jest też wywiad rodzinny. Niekiedy konieczne jest również wykonanie dalszych testów, np. badań histopatologicznych (z próbki pobranej tkanki). Właściwa diagnostyka jest bardzo ważna, ponieważ łuszczyca ucha, a także objawy na innych partiach ciała, niekiedy mogą przypominać inne poważne schorzenia, takie jak toczeń rumieniowaty, grzybica skóry czy łojotokowe zapalenie skóry.

Dostępne sposoby leczenia łuszczycy

W przypadku zmian obejmujących owłosioną skórę głowy i okolice ucha podstawą jest leczenie miejscowe za pomocą odpowiednich preparatów przyspieszających gojenie i redukujących stan zapalny. Do takich środków zalicza się kremy i maści zawierające m.in. kwas salicylowy, mocznik, cygnolinę, a także kortykosteroidy, analogi witaminy D3 (np. kalcypotriol, takalcytol). Do leczenia łuszczycy stosuje się także fototerapię i fotochemioterapię.

Jak pielęgnować ucho ze zmianami łuszczycowymi i unikać zakażenia?

Niezwykle ważna jest prawidłowa pielęgnacja, która pozwala na zmiękczenie blaszek i przyspiesza gojenie. Osoby chore muszą unikać zanieczyszczeń, dlatego kluczowa jest higiena. Chociaż zmiany w obrębie ucha niekiedy bardzo swędzą, pod żadnym pozorem nie należy ich zdrapywać. Małżowinę i widoczną część kanału słuchowego należy tylko delikatnie przemywać i każdorazowo stosować preparaty nawilżające, przeznaczone do pielęgnacji skóry łuszczycowej.

Źródła:

1. Czarniawska-Grzesińska M., Stępień B., Pietrzykowska-Fryca I.: Choroby ucha zewnętrznego najczęściej spotykane w praktyce dermatologicznej. Postępy Dermatologii i Alergologii XXIII; 2006/5.
2. Bożęcki A.: Praktyczne wskazówki rozpoznawania i leczenia łuszczycy. https://www.czytelniamedyczna.pl/610,praktyczne-wskazlwki-rozpoznawania-i-leczenia-uszczycy.html (data odczytu: 08.12.2022).
3. Łach K.: Łuszczyca (psoriasis).http://www.korektorzdrowia.pl/wp-content/uploads/krzysztof-c581ach-c581uszczyca-psoriasis.pdf (data odczytu: 08.12.2022).
4. Wielowieyska-Szybińska D., Wojas-Pelc A.: Przebieg i postępowanie w łuszczycy zwykłej. Post Dermatol Alergol 2012; XXIX, 2: 123–127. https://razemrazniej.pl/wp-content/uploads/2020/02/Przebieg-i-post%C4%99powanie-w-%C5%82uszczycy-zwyk%C5%82ej.pdf (data odczytu: 08.12.2022).
5. Blades N.: Psoriasis in Your Ears, https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/psoriasis/psoriasis-in-ears?fbclid=IwAR0B6d2tOYbE5e2hy73zTwszOUnGHy40Gnw_FFS0pMUZkLqraiNOKIkMkgo (data odczytu: 08.12.2022).

Strona główna » Archives for admin » Strona 3

Dolegliwości ze strony narządu słuchu występują bardzo powszechnie, mogą mieć różne podłoże i nasilenie. Do tych szczególnie irytujących należy kłujący ból ucha, który osoba chora może odczuwać w różnych miejscach, ale najczęściej w przewodzie słuchowym i uchu środkowym. Sprawdź, czym mogą być spowodowane objawy o takim charakterze.

Jak rozpoznać kłujący ból ucha?

Ból ma różny charakter. Bywa określany jako silny, ostry, umiarkowany, tępy, napadowy czy właśnie kłujący. Osoba chora czuje wówczas, jakby coś nagle wbijało się w tkanki. Ucisk może być łagodny, zlokalizowany punktowo na określonym obszarze ucha, lub przeszywający, promieniujący do głowy czy szyi. W części przypadków za ból zlokalizowany w środku ucha odpowiadają nieprawidłowości w obrębie tego narządu. Zdarza się też, że dolegliwości bólowe nie mają związku z uchem, a kłucie jedynie promieniuje do niego z innych obszarów poprzez połączenia nerwów.

Możliwy jest również ból ucha bez wyraźnej przyczyny, niezwiązany z żadnym schorzeniem (otalgia). W takim przypadku kłucie mija samoistnie po kilku dniach lub wcześniej. Jeśli tak się nie dzieje lub objawy się nasilają, należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu albo laryngologa, który wykluczy bądź potwierdzi inne możliwe powody dolegliwości.

Kłucie przy zatkaniu kanału słuchowego — czop woskowinowy i ciało obce

Istnieją różne przyczyny bólu ucha o charakterze kłującym, jednak najczęstszy powód to nadmierne wydzielanie woszczyny lub obecność ciała obcego w kanale słuchowym. Woskowina w optymalnej ilości chroni struktury ucha środkowego przed zanieczyszczeniami i drobnoustrojami, działa też nawilżająco i natłuszczająco.

Prawidłowo ucho oczyszcza się samoistnie, na drodze naturalnej migracji komórek na zewnątrz, do małżowiny usznej. Jednak wiele czynników wzmaga nadmierną produkcję tej wydzieliny. Są to głównie: nieprawidłowa higiena, zwłaszcza wkładanie do kanału słuchowego patyczków higienicznych, nadmierne czyszczenie uszu, noszenie aparatów słuchowych, korzystanie ze słuchawek dousznych. Do gromadzenia się tzw. korka woskowinowego przyczyniają się także wady anatomiczne ucha i niektóre choroby dermatologiczne. Silny ból ucha lub kłucie może pojawiać się nagle, zwłaszcza po kąpieli. Wówczas pod wpływem wilgoci czop pęcznieje i napiera na tkanki.

Również ciało obce w uchu może powodować dyskomfort, rozpierający i kłujący ból ucha. Taka sytuacja dotyczy zwłaszcza małych dzieci, które mogą włożyć do przewodu słuchowego niewielki przedmiot. Zdarza się też, że do zatkania ucha doprowadza kawałek waty lub owad. Tak drobne elementy raczej nie są bezpośrednią przyczyną bólu, jednak powodują gromadzenie się woszczku, zwiększają też ryzyko zakażenia. Na obecność zanieczyszczeń w uchu często wskazuje wydzielina o nieprzyjemnym zapachu. W przypadku obecności ciała obcego w uchu lub podejrzenia takiego stanu najbezpieczniej jest udać się do lekarza. Samodzielne próby oczyszczenia przewodu słuchowego mogą doprowadzić do przesunięcia obcego elementu głębiej, a nawet przebicia błony bębenkowej.

Czy to może być objaw zapalenia ucha środkowego?

Kłujący ból ucha jest jednym z objawów zapalenia ucha środkowego. Choroba dotyczy głównie dzieci, ponieważ mają one niedostatecznie rozwiniętą trąbkę słuchową (trąbkę Eustachiusza). Ten kanał łączy ucho środkowe z nosem i gardłem. U najmłodszych jest on szerszy i mniej zagięty, przez co drobnoustroje z gardła z łatwością przedostają się do ucha.

Wirusowe lub bakteryjne zapalenie ucha często jest poprzedzone infekcją górnych dróg oddechowych, m.in. nieżytem nosa, zapaleniem gardła i krtani, zapaleniem oskrzeli, zatok, gardła i migdałków. Choroba częściej rozwija się także u osób z osłabioną odpornością. Przewlekłe lub ostre zapalenia ucha środkowego, poza kłuciem, powoduje również inne objawy, m.in. podwyższoną temperaturę ciała lub gorączkę, wyciek z ucha, objawy grypopodobne, powiększenie węzłów chłonnych, bóle i zawroty głowy.

Ból może być również jednym z objawów choroby obejmującej konkretne elementy ucha środkowego, np. perlaka, zapalenia błony bębenkowej czy zapalenia wyrostka sutkowatego.

Ból i kłucie przy infekcji ucha zewnętrznego

Do często diagnozowanych chorób ucha, które mogą powodować kłucie, należy także zapalenie ucha zewnętrznego, potocznie określane jako ucho pływaka. To schorzenie infekcyjne, dotykające tkanki małżowiny usznej i przewodu słuchowego zewnętrznego. Za chorobę zwykle odpowiada patogen bakteryjny (głównie pałeczka ropy błękitnej) lub grzybiczy (np. grzyby pleśniowe z rodzaju aspergillus). Drobnoustroje rozwijają się najlepiej w środowisku wilgotnym i ciepłym, a takie warunki panują wewnątrz ucha. Wnikaniu zarazków sprzyjają także wszelkie otarcia w okolicy ucha.

Co jeszcze może odpowiadać za kłucie w uchu?

Najczęściej niegroźne swędzenie, uczucie zatkania i kłucie może być spowodowane także bólem gardła. Nawet jeśli patogeny chorobotwórcze nie przedostają się do ucha środkowego, to należy pamiętać, że trąbka słuchowa leży w bliskim sąsiedztwie gardła i może ulegać podrażnieniom. Obrzęk natomiast sprawia, że zmianie ulega ciśnienie w uchu, co także może powodować dyskomfort i kłucie.

Do innych możliwych przyczyn kłującego bólu ucha zalicza się m.in.:

• bóle promieniujące od kręgosłupa szyjnego;
• porażenie nerwu twarzowego;
• dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego;
• zmiany narostowe (guzy, nowotwory);
• zapalenie tętnicy skroniowej;
• uraz akustyczny;
• uraz mechaniczny w obrębie ucha lub czaszki;
• zapalenie ucha wewnętrznego;
• alergia;
• czyrak.

Jak właściwie zbadać o narząd słuchu? Kiedy udać się do lekarza?

Jeśli w uchu pojawia się ból o nieznanej etiologii, nie warto podejmować żadnych kroków na własną rękę. Domowe sposoby ograniczają się do przestrzegania zasad właściwej, bezpiecznej pielęgnacji i ochronie ucha przed nadmiarem wilgoci oraz zanieczyszczeń. Zawsze w razie występowania i utrzymywania się nieprzyjemnych objawów dłużej niż kilka dni, aby uniknąć poważnych powikłań, należy skorzystać z pomocy lekarza. Dotyczy to również sytuacji, kiedy kłującemu bólowi ucha towarzyszą jakiekolwiek niepokojące objawy, np. gdy obserwuje się wyciek z ucha, wysoką gorączkę, ostry ból ucha środkowego czy krwawienie z błony bębenkowej.

W części przypadków konieczne może być stosowanie środków zawierających antybiotyk lub substancję przeciwgrzybiczą. Stan zapalny łagodzi się lekami o działaniu miejscowym lub ogólnoustrojowym. Jeśli natomiast kłujący ból ucha nie ma związku z narządem słuchu, lekarz zaleci odpowiednie badania diagnostyczne.

Źródła:

1. Bartoszewicz R., Zarębska P., Bruzgielewicz A., Niemczyk K.: Zapalenie ucha zewnętrznego. Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny, 2012, 110-116. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2084530812700199 (data odczytu: 08.12.2022).
2. Kukwa A.: Zapalenie ucha środkowego. https://www.termedia.pl/Zapalenie-ucha-srodkowego,8,1721,0,1.html (data odczytu: 08.12.2022).
3. Wasilewska A.: Kłucie w uchu – co oznacza kłujący ból ucha? wyleczto.pl. https://wylecz.to/laryngologia/klucie-w-uchu-co-oznacza-klujacy-bol-ucha/ (data odczytu: 08.12.2022).
4. Wiskirska-Woźnica B.: Pozauszne przyczyny bólu ucha. http://kwartalnik.psps.pl/wp-content/uploads/2022/03/protetyka_sluchu_nr9_2022_wiskirska-1.pdf (data odczytu: 08.12.2022).

Strona główna » Archives for admin » Strona 3

Ze względu na specyficzną budowę małżowina uszna jest szczególnie podatna na gromadzenie się zanieczyszczeń, a także woskowiny wypływającej z przewodu słuchowego. To z kolei zwiększa ryzyko zatykania porów skórnych i powstawania różnego rodzaju wykwitów. Wbrew pozorom pryszcz w uchu to dość częsta przypadłość. Ze względu na lokalizację już drobna zmiana może być źródłem dużego dyskomfortu. Ponieważ tkanki wyściełające ucho zewnętrzne są delikatne, usuwanie zmian w ich obrębie powinno odbywać się rozważnie. Jak w bezpieczny sposób pozbyć się tego problemu? Dowiedz się więcej!

Czym jest pryszcz w uchu i jakie objawy wywołuje?

W zasadzie pryszcz w uchu niewiele różni się od zmian występujących na innych obszarach ciała. Zwykle przyjmuje postać niewielkiego, kilkumilimetrowego zgrubienia wypełnionego ropną wydzieliną. Otoczka wykwitu może być zaczerwieniona, a skóra wokół niego obrzmiała, za co odpowiada stan zapalny. Niekiedy pryszcz pęka i ropa z domieszką krwi wydostaje się na zewnątrz.

Takie zmiany mogą rozwijać się w różnych miejscach ucha — na małżowinie, na płatku ucha, a także w obrębie przewodu słuchowego zewnętrznego. To bardzo newralgiczna część ciała, dlatego nawet najdrobniejsza krosta w uchu może przysparzać wielu nieprzyjemnych doznań, takich jak:

• ból ucha;
• swędzenie;
• uczucie pełności, wilgoci;
• pieczenie;
• kłucie;
• napięcie skóry;
• łuszczenie w obrębie zmiany;
• zaczerwienienie;
• uczucie ciepłoty.

Najbardziej kłopotliwe są zmiany skórne znajdujące się na początku kanału słuchowego i głębiej. Mogą towarzyszyć im nie tylko silne dolegliwości bólowe, lecz także zaburzenia słuchu. Jeśli pryszcz znajduje się wewnątrz kanału słuchowego lub przy jego ujściu, może powodować gromadzenie się woskowiny albo jej blokowanie. Z kolei gdy wydzielina nie odprowadza się prawidłowo, może dojść do powstania tzw. czopa lub korka woskowinowego. Zaczopowanie może bardzo boleć, staje się też podatne na rozwój infekcji.

Ponadto ta część ciała nie jest dobrze widoczna, dlatego drobną krostkę trudno zauważyć, dopóki nie przybierze sporych rozmiarów i nie przysporzy dolegliwości.

W jaki sposób powstają takie zmiany? Proces rozwoju zaskórników w uchu

Bez względu na miejsce występowania mianem pryszczy określa się wykwity, które pojawiają się w wyniku zablokowania ujścia gruczołów łojowych. Jako bezpośrednie przyczyny tworzenia się pryszczy w uchu (oraz na innych partiach ciała) wymienia się:

• nadprodukcję sebum, które gromadzi się w gruczołach;
• nadmierne rogowacenie w obrębie mieszków włosowych — martwe komórki złuszczonego naskórka w zagłębieniach w skórze zatykają ich ujście;
• zanieczyszczenia, które także blokują kanaliki.

W uchu zwykle powstają zaskórniki. Mogą być one zamknięte (zlokalizowane pod skórą) lub otwarte (z ciemną kropką w środku). Niekiedy zanikają samoistnie, jednak w wyniku gromadzenia się ich treści mogą narastać i powodować stan zapalny. Wówczas drobny zaskórnik powiększa się i przeobraża w pryszcz.

Co może przyczyniać się do powstawania pryszczy w uchu?

Istnieje wiele czynników, które mogą powodować zmiany skórne. Jednak najczęstszą przyczyną powstawania pryszczy w obrębie małżowiny jest niewłaściwa higiena. Rozwojowi tego rodzaju zmian sprzyja głównie brud, który stanowi pożywkę dla bakterii.

Na zmiany tej okolicy ciała narażone są także osoby, u których występuje trądzik. W takich przypadkach często obserwuje się podwyższony poziom produkcji sebum lub skłonność do zatykania porów. Wbrew pozorom ten problem dotyczy nie tylko nastolatków w okresie dojrzewania. Mając na uwadze, że również na uchu znajdują się gruczoły łojowe, trzeba pamiętać, że problem trądziku może obejmować także tę partię, tym bardziej, że jest narażona na obecność brudu i bakterii. Pryszcze w uchu mogą pojawić się więc także w następstwie zaburzeń hormonalnych, stresu, niewłaściwej diety czy wszelkich innych czynników, które przyczyniają się do rozwoju i nasilenia trądziku.

Wykwity jako objaw zapalenia lub czyraka ucha — przyczyny powstawania

Wiesz już, że trądzik w uchu zdarza się dość często, a pojedyncze pryszcze mogą być następstwem niewłaściwej pielęgnacji. Warto jednak pamiętać, że nieco podobne objawy występują także w przypadku innych zmian, które mogą być mylone z pryszczami. Do takich należą m.in.:

• Zapalenie ucha zewnętrznego — to schorzenie infekcyjne, za które najczęściej odpowiadają bakterie, rzadziej grzyby. Do możliwych objawów zapalenia ucha zewnętrznego należą: wysypka, łuszczenie się skóry i pęcherze, a także symptomy ogólnoustrojowe, np. podwyższona temperatura ciała. Podejrzewając tę chorobę, warto udać się do lekarza, ponieważ leczenie może wymagać stosowania środków zwalczających patogen odpowiedzialny za zakażenie.
• Czyrak — to bolesne zgrubienie, które powstaje w wyniku zakażenia drobnoustrojami — za infekcję odpowiadają głównie paciorkowce lub gronkowce. Do powstawania zmian czyrakowych przyczyniają się uszkodzenia tkanek, także obecność pryszczy. Osoby, które nie wiedzą, jak wygląda czyrak, często mylą go ze zwykłymi krostami. Tego typu guzek na skórze może przyjmować duże rozmiary. Jest też bardzo bolesny, a w miarę powiększenia się stanu zapalnego, występuje także obrzęk. Do leczenia czyraka ucha niezbędne jest stosowanie leków dostępnych na receptę, tym samym wskazana jest konsultacja lekarska. Jeśli zmiana nie goi się prawidłowo, konieczne może okazać się chirurgiczne nacięcie czyraka.

Czy maści i domowe sposoby na pryszcze pomogą?

Jeśli zastanawiasz się, co zrobić z pryszczem w uchu, który nie ustępuje, przede wszystkim zapamiętaj, że niewskazane jest jego wyciskanie. Wśród dostępnych sposobów na przeciwdziałanie temu problemowi wymienia się metody domowe. W wielu przypadkach wystarczy odpowiednia pielęgnacja i unikanie ryzyka rozwoju drobnoustrojów bakteryjnych czy grzybiczych. Niektórzy do leczenia wykorzystują preparaty dostępne bez recepty, np. maść ichtiolową, wodę utlenioną czy olejek z drzewa herbacianego. Takie preparaty można ostrożnie stosować na małżowinę uszną. Jeśli jednak pryszcz znajduje się wewnątrz przewodu słuchowego, nie wprowadzaj tam żadnych olejków czy domowych mieszanek bez konsultacji z lekarzem. Istnieje ryzyko, że podrażnią kanał, a nawet delikatną błonę bębenkową.

Na czym polega leczenie pryszczy i krost w uchu, które nie ustępują?

Trzeba mieć na uwadze to, że z pozoru niegroźny pryszcz może być objawem poważniejszej infekcji. Jeśli więc taka zmiana nie ustępuje w ciągu kilku dni lub towarzyszą jej dokuczliwe objawy, najlepiej skonsultować się z lekarzem. Specjalista po obejrzeniu pryszczy może przepisać maść, krople, a nawet środki doustne, które pozwolą szybko się ich pozbyć. Różne preparaty wykazują działanie przeciwzapalne, a w razie potrzeby także przeciwdrobnoustrojowe.

Jak zapobiegać zmianom w obrębie skóry? Higiena

Warto pamiętać, że nieodpowiednia higiena to nie tylko niedokładne czy zbyt rzadkie mycie. Wszelkiego rodzaju podrażnienia, zbyt intensywna ingerencja w delikatne tkanki czy długotrwale utrzymująca się wilgoć szczególnie sprzyjają rozwojowi problemów skórnych. Oto podstawowe wskazówki, jak dbać o higienę:

• Do mycia stosuj łagodne preparaty przeznaczone do tego celu, a najlepiej delikatne mydło i wodę.
• Unikaj detergentów, które mogą wysuszać skórę.
• Nie pocieraj nadmiernie małżowiny, a jedynie delikatnie przesuwaj po niej zwilżony wacik.
• Po umyciu dokładnie osuszaj tkanki.
• Nigdy nie wkładaj patyczków higienicznych do przewodu słuchowego.
• Obserwuj ucho i w porę reaguj w przypadku jakichkolwiek niepokojących objawów.

Źródła:

1. Bartoszewicz R., Zarębska P., Bruzgielewicz A., Niemczyk K.: Zapalenie ucha zewnętrznego. Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny, 2012, 110–116. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2084530812700199 (data odczytu: 08.12.2022).
2. Biegaj M.: Trądzik pospolity i jego leczenie. Kosmetologia Estetyczna 2/2017/ vol. 6, s.: 155–158. https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/01/ke2017.2-6.pdf (data odczytu: 08.12.2022).
3. Buksińska M.M., Skarżyński H., Cyra K.: Czyrak przewodu słuchowego zewnętrznego – opis przypadku. Nowa Audiofonologia, 2020; 9(2–3): 22–25 DOI: 10.17431/9.2–3.3. https://www.nowaaudiofonologia.pl/pdf-132186-63674?filename=Czyrak%20przewodu.pdf (data odczytu: 08.12.2022).

Strona główna » Archives for admin » Strona 3

Nieprzyjemne uczucie, takie jak tętnienie i pulsowanie, a także dźwięki określane jako trzaski lub pukanie w uchu, należą do stosunkowo często zgłaszanych dolegliwości. To objawy niespecyficzne, które mogą mieć różne przyczyny – począwszy od zatkania kanału słuchowego woskowiną, poprzez infekcje uszu, skończywszy na schorzeniach ogólnoustrojowych i urazach. Wyjaśniamy, co może oznaczać pukanie w uchu i jak leczyć tę przypadłość.

Czym jest pukanie w uchu?

Pulsowanie, tętnienie czy też pukanie w uchu określa się jako dźwięki pochodzące z wewnątrz, słyszalne subiektywnie, tylko przez osobę chorą. Dyskomfortowi niekiedy towarzyszą zawroty głowy, szumy uszne, sporadyczne piszczenie i trzaskanie czy niedosłuch, ale niekoniecznie. Zdarza się też, że intensywność odczuwanego pukania w uchu ulega natężeniu pod wpływem aktywności fizycznej czy zmiany pozycji.

Pukanie w uchu może mieć także bezpośredni wpływ na koncentrację. Wszelkie słyszalne i odczuwalne nieprawidłowości są przyczyną dekoncentracji, przemęczenia, rozdrażnienia, a nawet zaburzeń snu.

Co oznacza pukanie w uchu? Przyczyny pulsowania w uchu

Pukanie w uchu może mieć różne przyczyny. To niespecyficzny objaw, który towarzyszy wielu schorzeniom, niekoniecznie związanym z narządem słuchu. Wśród nich wymienia się m.in. zmiany:

• audiologiczne, czyli dotyczące narządu słuchu;
• neurologiczne, wynikające z zaburzeń układu nerwowego;
• naczyniowe, które towarzyszą schorzeniom układu sercowo-naczyniowego;
• infekcyjne, będące następstwem chorób wirusowych, bakteryjnych lub grzybiczych;
• onkologiczne, czyli objawy zmian nowotworowych.

Pukanie i tętnienie w uchu a zatkanie kanału woskowiną

Jedną z częstych, najbardziej banalnych, ale wbrew pozorom poważnych przyczyn pukania w uchu może być zatkanie przewodu słuchowego woskowiną uszną. Woszczek, czyli substancja składająca się z wydzieliny gruczołów łojowych i potowych, jest naturalną barierą ochronną zewnętrznej części ucha.

Lepki wosk odpowiada za wychwytywanie drobnoustrojów i zanieczyszczeń, które są usuwane z kanału słuchowego dzięki naturalnej migracji komórek do zewnętrznej części ucha. Woszczek warunkuje też prawidłowe nawilżenie tkanek.

Często popełnianym błędem jest czyszczenie uszu za pomocą patyczków higienicznych. Sprzyja to nadmiernej produkcji woskowiny, która może gromadzić się w uchu. Jednym z objawów zatkania kanału słuchowego jest właśnie tętnienie, pulsowanie i pukanie w uchu – ze względu na napór gęstej wydzieliny usznej na tkanki. Dodatkowo, zwłaszcza po kąpieli, może występować uczucie rozpierania, wilgoci, a nawet silny ból ucha, ponieważ nadmiar woskowiny pęcznieje pod wpływem wilgoci i naciska na przewód słuchowy.

Osoby, którym dokucza ból wynikający z podrażnienia tkanek przez zalegającą woskowinę, lub często są narażone na wilgoć, mogą stosować krople do uszu, na przykład wyrób medyczny LIX, który wspomaga osuszanie tkanek, łagodzi ból i dyskomfort. Warto też pamiętać, że podczas codziennej higieny uszu należy myć tylko małżowinę oraz widoczną część przewodu słuchowego. Próby oczyszczenia głębszych struktur ucha mogą przyczynić się do podrażnienia i zatkania przewodu słuchowego, a w skrajnych przypadkach do uszkodzenia delikatnej błony bębenkowej.

Pukanie w uchu jako objaw chorób infekcyjnych

Jako kolejne z możliwych przyczyn pukania w uchu wymienia się schorzenia infekcyjne. Wilgoć i ciepłota panująca w uchu sprzyjają rozmnażaniu się drobnoustrojów, dlatego ten narząd jest narażony na rozwój chorób wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych.

Infekcje ucha zewnętrznego i środkowego występują głównie u dzieci i osób starszych, co ma związek z deficytem odporności. Choroby uszu mogą wywoływać takie dolegliwości jak: ból, swędzenie, pulsowanie czy właśnie pukanie w uchu. Choroba o podłożu infekcyjnym wywołuje stan zapalny. To z kolei jest przyczyną obrzęku, zaczerwienienia i gromadzenia się wysięku zapalnego. Objawem takich zmian może być m.in. nieprzyjemne pukanie w uchu. Wbrew pozorom chorobom ucha nie zawsze towarzyszy gorączka, dlatego obserwując jakiekolwiek objawy ze strony narządu słuchu, warto brać pod uwagę infekcje uszu.

Pukanie i tętnienie w uchu po narażeniu na hałas

Za pulsowanie i pukanie w uchu może odpowiadać także ubytek słuchu spowodowany długotrwałym narażeniem na hałas. Wysokie dźwięki czasowo lub trwale upośledzają słuch, prowadząc do uszkodzenia struktur ucha środkowego.

Poważną sytuacją jest nagłe uszkodzenie słuchu przez hałas, pod wpływem którego dochodzi do pęknięcia błony bębenkowej. Objawami takiego powikłania są m.in. szumy uszne, intensywny ból, piszczenie i pukanie w uchu, zawroty głowy, niekiedy wyciek z ucha, także krwisty.

Wysokie ciśnienie krwi i choroby ogólnoustrojowe jako przyczyny pukania w uchu

Pulsowanie, tętnienie i pukanie w uchu zwykle są kojarzone ze schorzeniami narządu słuchu. Warto jednak pamiętać, że tego rodzaju dolegliwości występują także jako objaw chorób ogólnoustrojowych i innych zaburzeń zdrowia. Z tego względu długotrwale utrzymujące się dolegliwości powinny skłonić do wizyty u specjalisty.

Pulsowanie i tętnienie w uszach może wskazywać m.in. na:

• nadciśnienie tętnicze;
• zaburzenia mięśni żuchwy;
• infekcje górnych dróg oddechowych;
• choroby nowotworowe;
• tętniaki i guzy mózgu,
• urazy głowy, zwłaszcza kości skroniowej;
• chroniczny lub silny stres;
• skutki uboczne przyjmowania niektórych leków, na przykład diuretyków pętlowych, kwasu acetylosalicylowego, erytromycyny.

Jak leczyć pulsowanie w uchu?

Jednorazowe epizody pukania czy pulsowania w uchu zwykle nie są powodem do niepokoju, o ile nie występują po urazie czy wypadku. Dyskomfort może być spowodowany np. podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi w sytuacji nerwowej. Jeśli natomiast za dolegliwość odpowiada nagromadzona woskowina uszna, należy zadbać o oczyszczenie przewodu słuchowego i dalszą, prawidłową higienę uszu.

Jeśli natomiast pukanie w uchu trwa przewlekle lub występuje nagle i towarzyszą mu inne niepokojące objawy, należy koniecznie udać się do internisty lub, w przypadku podejrzenia infekcji ucha, lekarza laryngologa. To, jak leczyć pukanie w uchu, zależy przede wszystkim od prawidłowej diagnozy pacjenta.

W wielu przypadkach konieczne okazuje się leczenie farmakologiczne, w tym stosowanie antybiotyków czy środków przeciwgrzybiczych. Z kolei jeśli za pukanie w uchu odpowiadają choroby ogólnoustrojowe, leczenie musi obejmować zwalczanie nie tylko objawów, lecz także przyczyny.

Źródła:

1. Bartoszewicz R. i in., Zapalenie ucha zewnętrznego, Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny 2012, nr 1.2, s. 110-116.
2. Kacprzyk A., Czop woskowinowy – jak prawidłowo dbać o higienę uszu, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/inne-zagadnienia/286540,uszy-woskowina-czop (dostęp: 18.12.2023).
3. Otorynolaryngologia kliniczna, red. K. Niemczyk, Warszawa 2015.
4. Zagor M., Szumy uszne: przyczyny, objawy i leczenie. Jak pozbyć się szumu w uszach?, https://www.mp.pl/pacjent/objawy/105636,szumy-uszne (dostęp: 18.12.2023).

Strona główna » Archives for admin » Strona 3

Istnieje kilka rodzajów słuchu. Podstawowy podział obejmuje słuch fizyczny, słuch muzyczny i słuch fonematyczny. Jak definiować ten ostatni? Co wpływa na jego prawidłowe funkcjonowanie? Czy słuch fonematyczny można rozwijać, a jeśli tak, to w jaki sposób? Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym artykule.

Czym jest słuch fonematyczny?

Słuch fonematyczny, nazywany również słuchem fonemowym, różni się od tzw. słuchu fizjologicznego (fizycznego). Ten ostatni odpowiada za ostrość słyszenia, czyli rozróżnianie siły docierających do ucha bodźców dźwiękowych. Na jego podstawie rozwija się słuch muzyczny, dzięki któremu możemy analizować dźwięki pod względem ich barwy, wysokości czy czasu trwania.

Prawidłowo wykształcony słuch fonematyczny to zdolność do rozróżniania różnych dźwięków mowy. Odpowiada za różnicowanie poszczególnych głosek, z których składają się sylaby, a następnie wyrazy. Głoski stanowią rzeczywistą realizację abstrakcyjnych bytów, jakimi są fonemy. To najmniejsze elementy mowy. Głoski dzielą się wewnętrznie według różnych klasyfikacji. Mogą być m.in. dźwięczne lub bezdźwięczne i różnić się między sobą tylko tą jedną cechą. Przykładowo głosce dźwięcznej „g” odpowiada bezdźwięczne „k”.

Niedosłuch fizyczny utrudnia odbiór i rozumienie mowy. Jeżeli jest wrodzony, może prowadzić do powstania problemów logopedycznych, takich jak opóźnienie rozwoju mowy czy wady wymowy. Źle wykształcony słuch fonematyczny także utrudnia kształtowanie się zdolności mówienia oraz przyczynia się do wystąpienia zaburzeń mowy już ukształtowanej. Jest również przeszkodą w nauce czytania i pisania. W toku edukacji dziecko dotknięte takim niedosłuchem wykazuje trudności z opanowaniem takich umiejętności jak:

• rozumienie treści poleceń,
• czytanie ze zrozumieniem,
• przytaczanie fragmentów tekstów z pamięci,
• formułowanie wypowiedzi ustnych i pisemnych,
• rozróżnianie zmiękczeń,
• nauka języków obcych (w szczególności zapamiętywanie słów w danym języku),
• zapamiętywanie dłuższych ciągów wyrazowych, np. kolejności dni tygodnia.

Problemy ze słuchem fonemowym często są przyczyną dysleksji. To zaburzenie jest coraz częściej diagnozowane u dzieci w wieku szkolnym. Manifestuje się specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu. Typowe objawy dysleksji to mylenie podobnie wyglądających liter (np. „b” i „d”), pomijanie sylab znajdujących się w środku wyrazów, pomijanie końcowych części wyrazów, zmienianie kolejności głosek, wolne tempo czytania.

Jak kształtuje się słuch fonemowy u dzieci?

Rozwój słuchu fonemowego rozpoczyna się we wczesnej fazie życia dziecka, a kończy zazwyczaj w okresie przedszkolnym. Zgodnie z klasyfikacją R.J. Lewina wyróżniamy 5 etapów rozwoju słuchu fonematycznego u dzieci:

• Etap I – brak umiejętności różnicowania dźwięków, brak mowy czynnej i biernej u dziecka.
• Etap II – umiejętność różnicowania dźwięków najmniej podobnych. Niepoprawna, zniekształcona mowa u dziecka. Brak umiejętności odróżniania wymowy poprawnej od niepoprawnej (zarówno u siebie, jak i innych).
• Etap III – umiejętność różnicowania prawie wszystkich głosek oraz odróżniania wymowy poprawnej od niepoprawnej.
• Etap IV – umiejętność różnicowania wszystkich głosek (nieliczne pomyłki). Prawidłowa wymowa u dziecka.
• Etap V – słuch fonematyczny jest całkowicie ukształtowany. Dziecko odróżnia od siebie i poprawnie wymawia wszystkie głoski.

Słuch fonematyczny u dziecka powinien być w pełni ukształtowany pod koniec edukacji przedszkolnej. Jeżeli tak nie jest, należy rozpocząć diagnostykę w celu ustalenia przyczyn zaburzenia.

Jakie są przyczyny zaburzeń słuchu fonematycznego?

Zaburzenia słuchu fonematycznego manifestują się poprzez trudności w rozumieniu mowy i samodzielnego posługiwania się nią. W następstwie tych problemów pojawiają się dalsze trudności, np. te związane z nauką pisania i czytania. Zdarzają się także sytuacje, w których dziecko prawidłowo posługuje się mową pomimo źle rozwiniętego słuchu fonematycznego. Pozwala to przypuszczać, że przyczyny zaburzeń w tym zakresie mogą być różnorodne.

Pierwszym powodem zaburzeń słuchu fonemowego mogą być schorzenia i uszkodzenia ciała. Częstym źródłem tego typu problemów są powikłania po różnorodnych chorobach uszu (np. zapaleniu ucha środkowego), ale także zaczopowanie przewodu słuchowego np. zalegającą w nadmiarze woskowiną. Niedosłuch fizyczny może być również wywołany uszkodzeniem mechanicznym lub wadą wrodzoną u dziecka.

Uszkodzenie fizyczne może dotyczyć także ośrodkowego układu nerwowego. Naruszenie struktury mózgu w obrębie lewego płata skroniowego prowadzi do afazji. Zakres trudności powstałych wskutek takiego uszkodzenia może być szerszy lub węższy. W przypadkach łagodnych występuje np. nieumiejętność odróżniania od siebie dźwięków różniących się tylko jedną cechą. Poważna afazja obejmuje całkowity brak umiejętności rozumienia mowy i posługiwania się nią.

Inną przyczyną zaburzeń funkcjonowania słuchu fonemowego może być obniżona sprawność intelektualna dziecka. Wpływa ona na opóźnienie rozwoju percepcji słuchowej, a w konsekwencji spowalnia lub uniemożliwia nabywanie pozostałych, omówionych wyżej umiejętności.

Obserwowanie rozwoju mowy u dziecka jest niezwykle istotnym zadaniem każdego rodzica i opiekuna. W przypadku zauważenia niepokojących symptomów warto jak najszybciej udać się do specjalisty.

Jak przebiega badanie słuchu fonematycznego?

Aby ocenić wrażliwość słuchową, należy wykonać badanie słuchu fonemowego. Jest ono proste i dość szybkie, a jego wyniki pozwalają wnioskować m.in. o gotowości szkolnej. Jeżeli młodsze dziecko ma problemy z wymową, warto wykonać takie badanie kontrolnie.

Badanie słuchu fonematycznego rozpoczyna się od zaproszenia małego pacjenta do cichego pomieszczenia, w którym nie ma żadnych elementów mogących rozproszyć jego uwagę. To bardzo ważne, ponieważ cała procedura wymaga od dziecka skupienia i koncentracji na przedstawianych mu zadaniach. Aby wyniki były wiarygodne, pacjent nie może być też zmęczony, chory ani w żaden inny sposób niedysponowany.

Sama procedura powinna przebiegać w miłej i przyjaznej atmosferze. Z uwagi na wiek osób badanych zwykle przypomina zabawę. Ćwiczenia słuchowo-logopedyczne proponowane podczas testu najczęściej opierają się na rozpoznawaniu i nazywaniu obiektów pokazanych na obrazkach czy też łączeniu w pary wyrazów do siebie podobnych.

Badanie słuchu fonematycznego powinno być poprzedzone badaniem słuchu fizycznego. W przypadku podejrzenia zaburzeń warto wykonać je jak najszybciej, ponieważ nieprawidłowo funkcjonujący i nierehabilitowany słuch fizyczny opóźnia rozwój słuchu fonematycznego. Niedosłuch fizyczny może być zdiagnozowany już w pierwszej dobie życia dziecka na drodze badania przesiewowego. Wcześnie postawiona diagnoza pozwala uniknąć wielu problemów związanych z rozwojem mowy. Dobrze dobrany aparat słuchowy umożliwia wyrównanie ubytku słuchu fizycznego, a dzięki temu wspomaga słuch fonematyczny u dzieci, które tego potrzebują.

Jak ćwiczyć słuch fonematyczny?

Po wykluczeniu niedosłuchu fizycznego w poradni audiologicznej należy rozpocząć terapię logopedyczną. Specjalista proponuje odpowiednie ćwiczenia z zakresu analizy i syntezy słuchowej. Są one nakierowane na doskonalenie różnorodnych umiejętności. Warto wprowadzić również ćwiczenia rozwijające mowę i wzbogacające język. Przykładowe ćwiczenia mające na celu rozwijanie słuchu fonematycznego to:

• wyklaskiwanie sylab w wyrazach,
• literowanie słów,
• dzielenie wyrazów na sylaby,
• rozpoznawanie i różnicowanie głosek,
• tworzenie słów z podanych głosek,
• nazywanie dźwięków natury.

Doskonalenie słuchu fonematycznego wymaga regularnej pracy z dzieckiem pod kontrolą logopedy, który ocenia postępy i ewentualnie modyfikuje plan terapii w celu uzyskania jak najlepszych rezultatów w jak najkrótszym czasie.

Źródła:

Kaczmarek, B., Słuch fonematyczny a percepcja wypowiedzi słownych, Kosmos 1998, nr 47.3, s. 271-276.
Kruczyńska A., Kurkowski Z., Diagnoza i usprawnianie słuchu fonematycznego i fonetycznego, Nowa Audiofonologia 2020, nr 4.4, s. 58-66.
Krzyżyk D., Słuch fonematyczny i artykulacja a sprawność ortograficzna, https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/629/5/Krzyzyk_Sluch_fonematyczny_i_artykulacja.pdf